Nghệ sĩ Trần Lam theo đuổi nhiếp ảnh nhiều năm, khẳng định tên tuổi trong những bức ảnh về thiên nhiên, cuộc sống, con người ở khắp các vùng miền của đất nước, đặc biệt là ảnh về động vật hoang dã, trong đó có những động vật nằm trong Sách đỏ Việt Nam. Khoảnh khắc thiên nhiên là cuốn sách ảnh độc đáo thứ ba của ông. 120 bức ảnh màu được NSNA Trần Lam chọn in trong sách chỉ đề cập về sếu đầu đỏ và hải âu, hai loài chim được ông chụp từ vùng đất Kiên Giang quê hương từ 10 năm nay.
Sếu đầu đỏ luôn là nguồn cảm hứng sáng tác bất tận của NSNA Trần Lam
Trong sách, người xem gặp những hình ảnh đẹp của những đàn sếu đầu đỏ di trú về phương Nam, đã chọn Kiên Giang làm nơi dừng chân. Sếu bay thành đàn, thành đôi. Sếu giữa bầu trời và trên mặt đất. Trong ống kính của NSNA Trần Lam, loài sếu đẹp kiêu sa trình diễn nhiều vũ điệu trong những tư thế, những khoảnh khắc đặc biệt, ở những không gian và thời điểm rất ấn tượng.
Để có được những bức ảnh này, NSNA Trần Lam đã phải lăn lộn ngày đêm, thổi hồn mình vào những tác phẩm với bố cục đẹp, đúng thời điểm, đa dạng với một cái nhìn nhân văn về loài sếu đầu đỏ và chim biển gần gũi với con người này.
Từ các tác phẩm của mình, tác giả muốn làm bật lên vẻ đẹp hoang sơ của thiên nhiên, muốn lưu giữ nét yên bình của xứ sở, đồng thời phát lên thông điệp cần bảo tồn nét đẹp tự nhiên của cuộc sống quê hương cũng như giữ lại môi trường vốn đã trở nên quen thuộc với các loài động vật hoang dã.
Khi sách "Khoảnh khắc thiên nhiên" vừa hoàn thành, ngoài việc dùng để giới thiệu rộng rãi đến bạn bè trong và ngoài nước, NSNA Trần Lam đã dành 3.000 cuốn tặng bệnh viện K để đấu giá lấy nguồn thu giúp đỡ cho các bệnh nhân ung thư gặp nhiều khó khăn.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các đại biểu tham quan triển lãm "Khoảnh khắc thiên nhiên"
Với ông, dù ở cương vị nào, thời gian nào thì tình yêu thương con người và lòng đam mê với nghệ thuật và với những cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp luôn còn mãi. Các tác phẩm của NSNA Trần Lam luôn được đón nhận. Hiện nay cuốn "Khoảnh khắc thiên nhiên" đang được trưng bày tại Nhà triển lãm 45 Tràng Tiền, Hà Nội.
Đánh giá cao sự đam mê và cống hiến của NSNA Trần Lam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc viết trong tập sách "Khoảnh khắc thiên nhiên": "Ngoài đam mê nhiếp ảnh, anh Trần Lam còn là người hoạt động từ thiện nổi tiếng với tên gọi gần gũi Bảy Lam. Bằng tấm lòng yêu thương, sống nhân hậu, anh đã cùng Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo Kiên Giang đem lại niềm vui và sự sống cho rất nhiều bệnh nhân nghèo. Chính vì thế, tôi càng trân trọng hơn những gì mà anh Bảy Lam đã dấn thân, hy sinh và cống hiến cho đồng bào và quê hương trong những năm qua".