Tại văn bản, Bộ Y tế nêu rõ bệnh dại hiện vẫn là một trong số các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây dịch có số tử vong trên người cao nhất trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Hàng năm, thế giới có trung bình 60.000 ca tử vong do dại. Ở Việt Nam, giai đoạn 2017 - 2021, trung bình mỗi năm có 76 người tử vong, giảm 15% so với giai đoạn 2012 - 2016.
Tuy nhiên năm nay, dịch bệnh xuất hiện và tăng cao đột biến ở những tỉnh vốn không phải là khu vực trọng điểm về dại. Trong đó, tỉnh Bến Tre có 12 ca tử vong do dại (tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm 2021), tỉnh Kiên Giang có 5 ca tử vong (cùng kỳ năm 2021 ghi nhận 1 ca) và tỉnh Gia Lai ghi nhận 4 ca tử vong (cùng kỳ năm 2021 không ca tử vong).
Bộ Y tế đề nghị UNBD các tỉnh, thành chỉ đạo Sở Y tế tăng cường giám sát chặt chẽ các trường hợp bị chó, mèo nghi dại cắn
Bộ Y tế phân tích nguyên nhân trực tiếp gây tử vong do dại trên người chủ yếu là do người bị động vật nghi dại cắn không tiêm phòng vaccine. Nguyên nhân gián tiếp là do tỷ tiêm vaccine phòng dại trên đàn chó, mèo còn thấp; công tác quản lý đàn chó, mèo ở một số địa phương còn lỏng lẻo.
Cụ thể, theo báo cáo của cơ quan chuyên ngành thú y, từ đầu năm 2022 đến nay, tỷ lệ tiêm vaccine phòng dại chỉ đạt khoảng 40% tổng đàn chó, mèo. Trong khi đó, để ngăn chặn bệnh dại lây sang người cần đạt tỷ lệ tiêm phòng trên động vật ít nhất 70% trong 2 năm liên tiếp. Nguy cơ bùng phát bệnh dại trên người tại các khu vực nói trên và lây lan sang các khu vực khác là rất lớn, Bộ nhận định. Do đó, Bộ Y tế đề nghị UNBD các tỉnh, thành chỉ đạo Sở Y tế tăng cường giám sát chặt chẽ các trường hợp bị chó, mèo nghi dại cắn.
Để tăng cường công tác phòng chống bệnh dại cũng như nhằm đạt được mục tiêu của Chương trình quốc gia phòng chống bệnh dại giai đoạn 2022 - 2030, Bộ Y tế đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm chỉ đạo một số nội dung trọng tâm cụ thể như sau:
Chỉ đạo các đơn vị trong tỉnh thực hiện đầy đủ, hiệu quả các nội dung trong Chương trình quốc gia phòng chống bệnh dại giai đoạn 2022 - 2030 ban hành kèm theo Quyết định số 2151/QĐ-TTg ngày 21/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ.
Sở Y tế cần tăng cường giám sát chặt chẽ các trường hợp bị chó, mèo nghi dại cắn; tuyên truyền và vận động người dân đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn và tiêm phòng vaccine dại kịp thời. Đồng thời, đẩy mạnh truyền thông về sự nguy hiểm của bệnh dại cũng như các biện pháp phòng, chống bệnh dại trên người và động vật, đặc biệt chú ý truyền thông về việc không chữa bệnh dại bằng các biện pháp chưa được Bộ Y tế công nhận. Tăng cường tiếp cận của người dân với vaccine phòng dại và huyết thanh kháng dại trên người: tiếp tục mở rộng và tăng cường các điểm tiêm vaccine phòng dại để đảm bảo ít nhất một huyện/thị xã có một điểm tiêm; đối với các tỉnh có nguy cơ cao, thành lập thêm các điểm tiêm vaccine phòng đại tại tuyến xã để tăng tỷ lệ tiêm vaccine phòng dại sau phơi nhiễm (nếu cần thiết). Tăng cường phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để triển khai hiệu quả chỉ thị số 5804/CT-BNN-TY ngày 6/9/2022 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống bệnh dại trên động vật, nhằm chủ động phòng chống lây nhiễm bệnh dại từ động vật sang người.
Về phía Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: tăng cường phối hợp với Sở Y tế trong công tác giám sát và xử lý ổ dịch dại trên động vật, kịp thời chia sẻ thông tin để Sở Y tế chủ động phòng chống lây nhiềm sang người. Tăng cường truyền thông cho người nuôi chó, mèo các biện pháp đảm bảo an toàn cho người ở các khu vực công cộng, tránh để trường hợp chó cắn người gây hậu quả nghiêm trọng; truyền thông về lợi ích của việc tiêm vaccine phòng bệnh dại cho động vật để tăng tỷ lệ bao phủ vaccine lên ít nhất 70% tổng đàn nhằm góp phần quan trọng trong việc loại trừ bệnh dại trên người.
Sở Thông tin và Truyền thông đẩy mạnh truyền thông về sự nguy hiểm của bệnh dại cũng như các biện pháp phòng, chống bệnh đại để người dân đi tiêm phòng kịp thời khi bị động vật nghi dại cắn và tiêm phòng dại cho động vật theo quy định; phối hợp với Sở Giáo dục và Đảo tạo tăng cường triển khai truyền thông phòng, chống bệnh dại tại trường học cho giáo viên, học sinh và sinh viên.