Ngày 14/7, Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP26) tổ chức phiên họp lần thứ 4. Phiên họp nhằm đánh giá tình hình và kết quả triển khai nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo, các Bộ, ngành, cơ quan; đề ra nhiệm vụ, giải pháp cho thời gian tới.
Tại phiên họp, Ban Thư ký triển khai Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) được thành lập theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ chính thức ra mắt. Trưởng Ban Thư ký là Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Quốc Khánh.
Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường về tình hình triển khai thực hiện các cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26, trong năm 2022, dưới sự chỉ đạo Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia đã họp chính thức 3 phiên và một số cuộc họp đột xuất khác để thảo luận, thống nhất và cho ý kiến về những vấn đề lớn như: xây dựng, ban hành đề án, chiến lược, kế hoạch hành động triển khai kết quả Hội nghị COP26; rà soát, cập nhật Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) gửi Ban Thư ký Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu; rà soát, sửa đổi cơ chế, chính sách, pháp luật ứng phó với biến đổi khí hậu và chuyển đổi năng lượng; đàm phán và thông qua JETP; giảm phát thải khí nhà kính, khí metan trong các ngành, lĩnh vực; hoàn thiện Quy hoạch điện VIII và Quy hoạch tổng thể phát triển năng lượng quốc gia. Đồng thời, đẩy mạnh, đổi mới công tác truyền thông để toàn dân và cộng đồng doanh nghiệp thống nhất nhận thức và đồng hành cùng Chính phủ trong thực hiện cam kết tại COP26; tiếp tục tham gia và thực hiện các sáng kiến, thỏa thuận quốc tế; đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh phục vụ ứng phó với biến đổi khí hậu và phát triển kinh tế carbon thấp.
Hướng tới mục tiêu bảo đảm công bằng trong chuyển đổi năng lượng
Đặc biệt, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan xây dựng dự thảo Đề án triển khai JETP. Đề án xác định rõ quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ chủ yếu (đến năm 2030 và những năm sau năm 2030), bao gồm 10 nhóm nhiệm vụ trọng tâm để các Bộ, ngành, địa phương thực hiện gồm:
Hoàn thiện thể chế, chính sách thúc đẩy chuyển đổi năng lượng.
Thúc đẩy chuyển đổi điện than sang năng lượng sạch.
Phát triển hệ sinh thái công nghiệp và dịch vụ về năng lượng tái tạo.
Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Nâng cấp hệ thống truyền tải và phân phối điện, đẩy nhanh lộ trình xây dựng lưới điện thông minh và phát triển hệ thống lưu trữ năng lượng.
Chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí nhà kính của ngành giao thông vận tải.
Đổi mới sáng tạo, phát triển và chuyển giao công nghệ.
Bảo đảm công bằng trong chuyển đổi năng lượng.
Truyền thông, nâng cao nhận thức.
Thúc đẩy hợp tác quốc tế về chuyển đổi năng lượng công bằng.
Đề án cũng phân công trách nhiệm cụ thể cho các Bộ, ngành, địa phương, các cơ quan, tổ chức có liên quan triển khai thực hiện thành công Tuyên bố JETP.
JETP được Việt Nam cùng các nước trong, ngoài G7 thông qua và công bố ngày 14/12/2022 tại Vương quốc Bỉ. Thông qua JETP, các đối tác quốc tế sẽ giúp Việt Nam hoàn thiện chính sách, chuyển giao công nghệ, hỗ trợ tài chính cho chuyển đổi năng lượng công bằng; thu hút đầu tư phát triển năng lượng tái tạo, nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, nâng cấp hạ tầng lưới điện; phát triển các kỹ năng và năng lực cần thiết đối với chuyển đổi công bằng thông qua giáo dục và đào tạo nghề; tăng cường tham gia của khu vực tư nhân; phát triển trung tâm năng lượng tái tạo và hình thành ngành công nghiệp năng lượng tái tạo; thúc đẩy lưu trữ, cất trữ và sử dụng carbon, sản xuất thiết bị và pin lưu trữ năng lượng, sản xuất hydrogen xanh, phát triển điện gió ngoài khơi.
Gói tài chính JETP bao gồm: hỗ trợ không hoàn lại; hỗ trợ kỹ thuật; các khoản vay mà các nước, các ngân hàng phát triển đa phương, các quỹ hỗ trợ Việt Nam (bao gồm các điều khoản về lãi suất, điều kiện để vay và giải ngân...); các khoản tín dụng các ngân hàng, tổ chức tín dụng quốc tế trong Liên minh Tài chính Glasgow vì mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (GFANZ); các khoản đầu tư của các tập đoàn, doanh nghiệp quốc tế. Mức cam kết ban đầu là 15,5 tỷ USD trong 3 - 5 năm tới bên cạnh các nguồn hỗ trợ tài chính hiện có.