Tọa đàm do Hiệp hội Môi trường Đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam phối hợp cùng Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam tổ chức với sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học và lãnh đạo các công ty thu gom chuyên xử lý rác thải tại các thành phố Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng, Huế, Cần Thơ và Bắc Ninh.
Tọa đàm nhằm nêu lên thực trạng việc thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải của F0 điều trị tại nhà; những khó khăn, vướng mắc của các địa phương; một số kiến nghị để thực hiện tốt công tác nói trên. Hiện nay nước ta đang bắt đầu triển khai cách ly điều trị F0 tại nhà tại một số tỉnh có số ca F0 cao trên cả nước. Ngoài vấn đề y tế chăm sóc, điều trị người bệnh, công tác tổ chức thu gom, xử lý chất thải của điều trị F0 tại nhà một cách hiệu quả, an toàn là vấn đề cần được chú ý và chỉ đạo sát sao.
Tọa đàm Thực trạng và giải pháp thu gom rác thải của F0 điều trị tại nhà
Theo PGS.TS. Nguyễn Huy Nga, Viện trưởng Viện sức khỏe Quang Trung, nguyên Cục trưởng cục Quản lý môi trường Y tế - Bộ Y tế, số F0 điều trị tại nhà ngày càng nhiều. Các công ty thu gom, xử lý chất thải giữ trách nhiệm quan trọng trong vấn đề làm sao để xử lý rác thải một cách nhanh gọn, đảm bảo an toàn cho công nhân viên và những người xung quanh.
Hiện nay các tỉnh đã có một số văn bản hướng dẫn F0 điều trị tại nhà trong việc phân loại rác thải có nguy cơ lây nhiễm. Cụ thể, rác thải trong khu vực cách ly của F0 đều là rác thải có nguy cơ lây nhiễm, được thu gom xử lý riêng, đặc biệt là khẩu trang, giấy lau, bông gạc, các dụng cụ y tế dùng để điều trị cho F0 tại nhà. Các loại rác thải trên sẽ được thu gom riêng, đóng gói và dán nhãn rác thải nguy hiểm, có nguy cơ nhiễm virus Covid-19 và loại bỏ, xử lý ngay.
Về công tác thu gom rác thải tại nhà của F0, các công ty thu gom rác thải chịu trách nhiệm thu gom, tập trung xử lý rác thải một cách an toàn, vận chuyển bằng xe chuyên dụng, có cơ quan có thẩm quyền chấp nhận. Thùng đựng chất thải có thành cứng, chịu được va đập và bên ngoài có dán nhãn chất thải có nguy cơ chứa virus Covid-19. Rác thải được buộc chặt miếng túi có dán nhãn và đặt ở cửa phòng người cách ly. Công tác vận chuyển thu gom rác phải đảm bảo không làm rơi vãi, phát tán mầm bệnh. Bộ Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm trong trường hợp làm rơi vãi, phát tán mầm bệnh trong cộng đồng.
Tại cơ sở xử lý chất thải y tế tập trung và cơ sở xử lý chất thải nguy hại, rác thải phải được tách riêng với rác thải sinh hoạt và đươc xử lý ngay bằng phương pháp hấp hơi hoặc đốt. Các công nhân công ty môi trường bắt buộc phải mang đồ bảo hộ, đeo khẩu trang và được huấn luyện an toàn lao động, đảm bảo an toàn và sức khỏe cá nhân và được ưu tiên tiêm vaccine, xét nghiệm Coid-19 hàng ngày, hàng tuần.
Theo chia sẻ của ông Huỳnh Minh Nhật, Tổng giám đốc Công ty TNHH Môi trường đô thị TPHCM Citenco: “TPHCM vừa trải qua giai đoạn đỉnh điểm nhất của Covid-19 với số ca mỗi ngày cao nhất lên đến hơn 10 nghìn ca F0 tại các cơ sở y tế và khu vực cách ly tập trung. Tất cả các lực lượng đều dốc lực chống dịch. Vấn đề xử lý rác thải là quá tải so với sự chuẩn bị của Sở Tài nguyên Môi trường. Mục tiêu tiên quyết là thu gom xử lý hết rác thải y tế trong khu vực địa bàn thành phố, hạn chế tối đa sự lây nhiễm phát tán cộng đồng. Thành phố đã triển khai lập các điểm tập trung rác tại mỗi phường và công ty môi trường triển khai thu gom rác từ các điểm thu gom rác tập trung theo ngày để đảm bảo thu gom hết rác thải nguy hiểm trong cộng đồng”.
Ông Huỳnh Minh Nhật, Tổng giám đốc Công ty TNHH Môi trường đô thị TPHCM Citenco phát biểu tại tọa đàm
Chia sẻ kinh nghiệm trong công tác thu gom xử lý rác thải, ông Nhật nhấn mạnh, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về nhân lực và vật dụng công tác như phương tiện vận tải, thùng chứa rác thải, túi bao đựng, sẵn sàng cho những trường họp ngoài ý muốn, tránh rơi vào trạng thái quá tải như TPHCM đã gặp. Đặc biệt là quan tâm công tác chăm lo, đảm bảo sức khỏe, an toàn cho đội ngũ công nhân lao động thực hiện công tác thu gom rác thải; có sự nghiên cứu thống nhất đơn giá dành cho công tác thu gom rác thải tại nhà, chi phí bảo hộ và các chi phí khác trong công tác thu gom, xử lý rác thải của công ty.
Tại địa bàn Hà Nội, trước tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp và có xu hướng căng thẳng hơn, Sở Tài nguyên Môi trường thành phố Hà Nội cùng với các công ty môi trường trên địa bàn cũng đã có sự chỉ đạo và chuẩn bị kỹ lưỡng cho công tác thu gom, xử lý rác thải F0 tại nhà. Cụ thể, công tác thu gom, xử lý rác thải đã được triển khai đúng quy trình, đảm bảo các điều kiện an toàn, đội ngũ công nhân viên đều được trang bị bảo hộ đầy đủ, được test Covid hàng tuần và được ưu tiên tiêm chủng.
Giai đoạn từ tháng 4/2021 đến nay, số ca F0, F1 cách ly tại nhà ngày càng tăng và phân bố rải rác trên địa bàn thành phố. Do đó, phát sinh một số khó khăn trong công tác thu gom, xử lý rác thải như: không đủ nhân lực đáp ứng việc thu gom rác thải nhỏ lẻ tại từng hộ gia đình có F0 điều trị tại nhà; công tác phân loại rác thải chưa được triệt để dễn đến khối lượng rác phát sinh nhiều; nguồn rác thải F0 tại nhà cần các thiết bị nhỏ chuyên dụng, linh hoạt.
Từ thực tế thu gom rác thải của F0 tại nhà, đại diện lãnh đạo của các công ty môi trường kiến nghị: thành lập Hà Nội cần một tổ công tác chuyên thu gom rác thải y tế lây nhiễm (F0 tại nhà) với phương tiện chuyên dụng riêng cho công tác này; phối hợp với chính quyền địa phương nắm danh sách, địa chỉ của các F0, dấu hiệu cảnh báo của loại rác và bố trí nhân công thu gom theo quy trình, thời gian, tần suất quy định của từng địa bàn quận, huyện. Sở Y tế phối hợp chính quyền địa phương nâng cao vao trò của tổ Covid-19 tại từng địa phương. Hướng dẫn, tập huấn cho người thuộc tổ Covid-19 địa phương thực hiện thu gom, vận chuyển rác thải từ phòng điều trị, cách ly F0 đảm bảo không phát sinh trường hợp lây nhiễm chéo mầm bệnh từ nguồn rác thải. Đồng thời phải ban hành quy định về chế độ, chính sách cho những người tham gia thực hiện.