Theo báo cáo khoa học, đánh giá toàn diện về các vấn đề khí hậu toàn cầu định kỳ 6 - 7 năm/lần của Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC), Liên Hợp Quốc, thế giới sẽ vượt qua giới hạn nóng lên toàn cầu ở mức 1,5 độ C trong khoảng 10 năm tới, bên cạnh đó, các tác động tàn phá của biến đổi khí hậu đang xảy ra nhanh hơn dự kiến.
Theo báo cáo, có nhiều phương án khả thi, hiệu quả để giảm phát thải khí nhà kính và ứng phó với tình trạng biến đổi khí hậu do con người gây ra. Mặc dù nhiều nước đã thực hiện các biện pháp cụ thể, có tốc độ, quy mô và kế hoạch đã được phác thảo nhưng vẫn không đủ để giải quyết tình trạng trên. Vì vậy, cần tăng tốc hơn nữa những hành động khẩn cấp để bảo vệ hành tinh xanh.
Báo cáo khẳng định, thực hiện hành động đúng đắn ngay bây giờ có thể mang lại sự thay đổi cần thiết cho một thế giới bền vững và công bằng.
Báo cáo dài 36 trang tập trung vào những thiệt hại mà tình trạng biến đổi khí hậu đã gây ra và sẽ tiếp tục diễn ra trong tương lai, trong đó đặc biệt lưu ý tới những nhóm dân cư và hệ sinh thái dễ bị tổn thương nhất. Những báo cáo này cung cấp cơ sở khoa học để các Chính phủ lên kế hoạch và đánh giá tiến độ thực thi Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, với mục tiêu kiềm chế sự tăng nhiệt toàn cầu ở mức dưới 2 độ C, tốt nhất là ở mức thấp hơn 1,5 độ C so với thời kỳ tiền Cách mạng công nghiệp.
Hành động khẩn cấp để kiểm soát sự gia tăng nền nhiệt trái đất
Bà Aditi Mukherji, đồng tác giả thực hiện báo cáo thông tin, gần 50% dân số thế giới đang sống ở những khu vực rất dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu. Trong thập kỷ qua, số người thiệt mạng do lũ lụt, hạn hán và bão tại những khu vực dễ bị tổn thương cao gấp 15 lần so với những khu vực còn lại, mặc dù nhiệt độ mới chỉ tăng chưa tới 1,2 độ C.
Theo Chủ tịch IPCC Hoesung Lee, sự chuyển đổi nhanh chóng và sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực và hệ thống là điều cần thiết để đạt được mức giảm phát thải sâu và bền vững, đồng thời đảm bảo một tương lai đáng sống và bền vững cho tất cả mọi người. Việc đưa các hành động khí hậu hiệu quả và công bằng vào chính sách không chỉ giúp giảm tổn thất và thiệt hại cho thiên nhiên và con người, mà còn mang lại lợi ích rộng lớn hơn.
Bên cạnh việc chỉ rõ một số vấn đề nổi cộm, báo cáo cũng đề xuất các giải pháp trong việc lồng ghép các biện pháp thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm hoặc tránh phát thải khí nhà kính vào chính sách phát triển. Điển hình như: khuyến khích người dân sử dụng năng lượng sạch để cải thiện sức khỏe; điện khí hóa carbon thấp, đi bộ, đi xe đạp và sử dụng phương tiện vận tải công cộng để góp phần nâng cao chất lượng không khí...
Hơn nữa, trong bối cảnh khí hậu, hệ sinh thái và xã hội có mối liên quan mật thiết với nhau, việc bảo tồn hiệu quả và hợp lý khoảng 30 - 50% đất đai, nước ngọt và đại dương của trái đất sẽ giúp đảm bảo một hành tinh khỏe mạnh.
Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đánh giá, báo cáo của IPCC là khuyến nghị về cách tháo gỡ “quả bom hẹn giờ” khí hậu. Đó là hướng dẫn sinh tồn cho nhân loại, nhưng cần phải có một bước nhảy vọt trong hành động về khí hậu.
Theo các nhà khoa học, việc nền nhiệt trung bình của trái đất tăng 1,5 độ C có thể khiến thế giới tiến gần hơn tới "điểm tới hạn" trong hệ thống khí hậu, dẫn tới sự tuyệt chủng của một số loài sống trên đất liền và trong đại dương, làm mất đi những rạn san hô giàu đa dạng sinh học, khiến băng tan nhanh hơn, nước biển dâng cao và tình trạng mất mùa nghiêm trọng hơn... Nếu sự tăng nhiệt ở mức 1,8 độ C, nhân loại có thể phải đối mặt với thời kỳ nhiệt độ và độ ẩm cực cao, đe dọa đến tính mạng vào năm 2100.