Với chủ đề “Tham gia tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn vì hạnh phúc gia đình, vì tương lai đất nước”, Tháng Hành động quốc gia về dân số năm 2023 nhằm mục đích nâng cao nhận thức của người dân về vai trò quan trọng của việc tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn, giúp các cặp đôi chuẩn bị tâm lý sẵn sàng cho cuộc sống hôn nhân và có một sức khỏe tốt để sinh ra những đứa trẻ khỏe mạnh, góp phần nâng cao chất lượng dân số Việt Nam.
Theo thống kê của Cục Dân số, Bộ Y tế, kết quả điều tra quốc gia về sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục của vị thành niên, thanh niên Việt Nam độ tuổi 10 đến 24 cho thấy, hiện vị thành niên, thanh niên được thụ hưởng chất lượng cuộc sống cao, tiếp cận thông tin ngày càng đa dạng và dễ dàng hơn. Hơn 90% thanh thiếu niên trong độ tuổi này đã được tiếp cận thông tin thông qua các kênh hiện đại như internet, truyền hình, mạng xã hội nhưng chỉ có một phần ba số đó tìm hiểu thông tin về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục… Bên cạnh đó, một bộ phận thế hệ trẻ vẫn còn thiếu hiểu biết, thiếu quan tâm đến sức khỏe sinh sản, hôn nhân gia đình, trong khi các chương trình về chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục vị thành niên, thanh niên tại các cấp học, các địa phương vẫn còn nhiều khoảng trống. Cách tiếp cận cung cấp thông tin về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục cho lứa tuổi này vẫn đang sử dụng phương pháp truyền thống, còn sơ sài, đơn điệu nên chưa thu hút được đối tượng đích.
Thúc đẩy nâng cao chất lượng dân số Việt Nam
Do đó, hưởng ứng Tháng Hành động quốc gia về dân số năm 2023 và Ngày Dân số Việt Nam (26/12), các địa phương cần triển khai nhiều hoạt động gắn với chủ đề “Tham gia tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn vì hạnh phúc gia đình, vì tương lai đất nước” để nâng cao hơn nữa nhận thức của mọi người về vai trò quan trọng của việc tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn, giúp các cặp đôi chuẩn bị tâm lý sẵn sàng cho cuộc sống hôn nhân.
Để góp phần giải quyết những “lỗ hổng” về kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục ở vị thành niên, thanh niên cũng như giảm thiểu tình trạng mang thai ngoài ý muốn, nạo phá thai không an toàn, các địa phương cần đẩy mạnh việc mở rộng các mô hình đã, đang phát huy hiệu quả trong công tác dân số; đẩy mạnh sân khấu hóa trong truyền thông, giáo dục dân số, quan tâm việc lồng ghép thông qua các chương trình, sân chơi như phim truyền hình... Mặt khác, phối hợp với ngành giáo dục và đào tạo đưa nội dung giáo dục dân số, giới tính và kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh khối các trường từ trung học cơ sở đến đại học, cao đẳng dưới nhiều hình thức phong phú, phù hợp từng lứa tuổi như nói chuyện chuyên đề, sinh hoạt ngoại khóa… Các địa phương phải tiếp tục tổ chức những chiến dịch truyền thông lồng ghép với cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản cho công nhân tại các doanh nghiệp, khu, cụm công nghiệp, khu nhà trọ; cho học sinh, sinh viên trong trường học và cặp vợ chồng, nam nữ thanh niên ở các xã đông dân, có mức sinh cao và vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Trước đó, tại Hội thảo chuyên đề về công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình năm 2023 do Tổng cục Dân số tổ chức tại Ninh Bình, đại diện Bộ Y tế đề nghị các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương tăng cường sự quan tâm, chỉ đạo, nhất là về công tác cán bộ, sớm kiện toàn ổn định tổ chức bộ máy và nhân lực làm công tác dân số, bảo đảm chế độ chính sách cho cán bộ dân số; ưu tiên đầu tư, hỗ trợ nguồn lực kịp thời cho công tác dân số, tiếp tục phát huy vai trò của Ban Chỉ đạo dân số và phát triển ở các cấp, đẩy mạnh triển khai có hiệu quả Nghị quyết số 21 của Ban Chấp hành Trung ương và Chiến lược dân số Việt Nam đến năm 2030, các chương trình, đề án, kế hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đưa công tác dân số thành nội dung quan trọng trong lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền các cấp. Bộ Y tế cũng đề nghị các ban, Bộ, ngành, đoàn thể và từng người dân tăng cường phối hợp, chia sẻ, đồng hành và hưởng ứng tích cực góp phần cùng với ngành y tế - dân số triển khai thực hiện thắng lợi các mục tiêu về công tác dân số trong tình hình mới đã đề ra...