Đón sóng thực phẩm sạch: Ưu tiên minh bạch thông tin

Phiên thảo luận mở: Người sản xuất thực phẩm sạch phải đối mặt những thách thức nào từ chính sách và thực tiễn?

Những con số đáng báo động

TS. Thầy thuốc ưu tú Hoàng Đình Chân - Giám đốc Bệnh viện ung bướu Hưng Việt nêu những con số khủng khiếp về tình trạng thực phẩm bẩn tràn lan: Theo báo cáo của Cục Bảo vệ thực vật, hơn 2.000/11.000 cơ sở sản xuất và buôn bán thuốc kém chất lượng; hơn 2.500/11.000 cơ sở sản xuất và buôn bán vi phạm quy trình chuẩn sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Cũng theo TS. Chân, tỷ lệ người mắc ung thư do sử dụng thực phẩm bẩn chiếm khoảng 35%, kế đến là hút thuốc lá 30%, yếu tố di truyền chỉ chiếm 5-10%. Như vậy, chỉ 30% là do kém may mắn, còn lại 70% là có thể phòng được ung thư.

Thực phẩm bẩn có thể gây ung thư dạ dày, thực quản, ung thư gan, ung thư tuỷ, ung thư vòm họng, ung thư đại trực tràng…  Dưới góc độ chuyên gia, TS. Chân khẳng định, nếu nói không với thuốc lá, bia rượu, khám sức khoẻ định kỳ, tầm soát sớm ung thư, và đặc biệt là sử dụng những nguồn thực phẩm đáng tin cậy và bảo đảm vệ sinh an toàn trong quá trình chế biến thực phẩm thì có thể hạn chế rất nhiều nguy cơ ung thư.

Có thể thấy, sau vấn nạn thực phẩm “bẩn” tràn lan, hiện đang có nhiều doanh nghiệp và nhà sản xuất đầu tư nhảy vào thị trường kinh doanh, cung ứng thực phẩm sạch để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Tuy nhiên, hàng loạt câu hỏi đang được đặt ra như: Tại sao nhà sản xuất, phân phối thực phẩm và người tiêu dùng vẫn chưa gặp nhau? Tại sao tiềm năng thị trường lớn như vậy, nhưng nhiều doanh nghiệp thực phẩm sạch vẫn thất bại? Tại sao người Việt vẫn phải chung sống chật vật với thực phẩm bẩn? Trong một cuộc khảo sát gần đây cho thấy 45% người được hỏi cảm thấy không tin tưởng vào các địa điểm mà họ vẫn mua thực phẩm hàng ngày. Vấn đề niềm tin đang là một rào cản khổng lồ ngăn giữa người sản xuất, kinh doanh thực phẩm sạch và người tiêu dùng.

Minh bạch thông tin - Ưu tiên hàng đầu

Bà Thái Hương – Chủ tịch Tập đoàn TH True Milk cho rằng, yếu tố cốt tử đầu tiên để một doanh nghiệp có thể thành công trong lĩnh vực thực phẩm sạch là minh bạch. Đây là nguồn gốc của mọi vấn đề trong xã hội, là cội nguồn của bất kỳ nhà sản xuất nào. Đây cũng là lý do thôi thúc bà làm sữa năm 2008, bởi khi đó, thị trường sữa đang cực kỳ kém minh bạch. Cũng theo bà Thái Hương, để giải quyết vấn đề niềm tin của người tiêu dùng đối với thực phẩm an toàn thì vai trò của Nhà nước là đưa ra tiêu chuẩn của sản phẩm thực phẩm. Muốn giảm hàng kém chất lượng thì chỉ có người tiêu dùng giám sát và đưa ra đánh giá.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNN Vũ Văn Tám phát biểu tại Diễn đàn

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Vũ Văn Tám- Thứ trưởng Bộ NN&PTNN nhấn mạnh, việc quan trọng hiện nay để đưa thực phẩm sạch đến với người dân là tăng tính kết nối những sản phẩm an toàn có xác nhận của cơ quan quản lý nhà nước đến người tiêu dùng và kết nối những sản phẩm từ những doanh nghiệp làm ăn chân chính đến với người dùng.

Theo TS. Đặng Kim Sơn - Nguyên Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển nông nghiệp nông thôn, tiêu chuẩn hàng Việt Nam chất lượng cao được bình chọn từ chính ý kiến của người tiêu dùng. Điều này cho thấy sức mạnh của người tiêu dùng, chỉ có sản phẩm thực sự tốt, có chất lượng mới có thể tồn tại được trên thị trường. 

Ý kiến chung của nhiều chuyên gia tại diễn đàn là: nhà nước cần tháo các nút thắt, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia sản xuất rau sạch, rau an toàn, thực phẩm sạch. Chắc chắn để có sản phẩm nông sản được quản lý theo chuỗi thì giá thành phải cao hơn thực phẩm thông thường nên giá bán phải đắt hơn. Do vậy, người tiêu dùng cũng nên chia sẻ quyền lợi với người nông dân, nếu chỉ muốn thực phẩm rẻ thì khó mà có thực phẩm an toàn, sạch.