Tại cuộc họp, Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước Châu Trần Vĩnh cho biết, những năm gần đây, khu vực đồng bằng sông Hồng đang phải đối mặt với rất nhiều vấn đề liên quan tới tài nguyên nước, đặc biệt tại vùng đồng bằng ben biển. Các vấn đề chủ yếu xoay quanh tình trạng ô nhiễm nước ven biển cả về mức độ, quy mô do gia tăng lượng xả thải không được xử lý hoặc xử lý chưa đạt tiêu chuẩn vào nguồn nước. Việc khai thác, sử dụng nước quá mức trong khi nguồn nước suy giảm dẫn đến căng thẳng nguồn nước trong mùa cạn và xâm nhập mặn gia tăng ở vùng ven biển; biến đổi khí hậu tác động mạnh mẽ khiến mực nước biển dâng cao, ngập lụt vùng ven biển, gia tăng tình trạng xâm nhập mặn vùng cửa sông, đồng bằng ven biển, làm đảo lộn cân bằng tự nhiên và sinh thái, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng, môi trường nước.
Để nâng cao chất lượng môi trường vùng biển nói chung và vùng ven biển nói riêng cần có giải pháp quản lý tổng hợp tài nguyên nước đối với lưu vực sông ven biển hoặc có hạ lưu là vùng đồng bằng ven biển. Vì vậy, việc triển khai xây dựng dự án “Tăng cường quản lý và tuân thủ thể chế tài nguyên nước nhằm giải quyết tình trạng suy giảm oxy hòa tan trong nước do chất dinh dưỡng và các chất ô nhiễm khác gây ra ở vịnh Bắc Bộ” là rất cần thiết.
Tăng cường quản lý tài nguyên nước và giải quyết tình trạng ô nhiễm ở vịnh Bắc Bộ
Theo ông Châu Trần Vĩnh, đến tháng 2/2024, Quỹ Môi trường toàn cầu chính thức có thông báo cấp kinh phí để xây dựng văn kiện dự án hoàn chỉnh. Dự kiến, dự án sẽ chính thức bước vào giai đoạn triển khai vào giữa năm 2025. Dự án được xây dựng phù hợp với ưu tiên về bảo đảm an ninh tài nguyên nước của Việt Nam, đồng thời phù hợp với tiêu chí và ưu tiên của Quỹ Môi trường toàn cầu.
Cuộc họp lần này là dịp để các đại biểu cùng nhau chia sẻ, trao đổi các nội dung, thông tin liên quan tới hoạt động xây dựng văn kiện dự án hoàn chỉnh, đáp ứng những mục tiêu mà dự án đề ra, góp phần quản lý bền vững tài nguyên nước tại Việt Nam.
Đại diện Tổ chức FAO đã giới thiệu về Quỹ Môi trường toàn cầu và chương trình tổng hợp “Đại dương sạch và khỏe mạnh”; đại diện Cục Quản lý tài nguyên nước chia sẻ tham luận “Tổng quan về Luật Tài nguyên nước số 28/2023/QH15, khung chính sách pháp luật liên quan trong lĩnh vực tài nguyên nước”. Đại diện nhóm thực hiện dự án và các chuyên gia chia sẻ các tham luận về: thách thức trong khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên nước vùng đồng bằng sông Hồng; giới thiệu về dự án “Tăng cường quản lý và tuân thủ thể chế tài nguyên nước nhằm giải quyết tình trạng suy giảm oxy hòa tan trong nước do chất dinh dưỡng và các chất ô nhiễm khác ở vịnh Bắc Bộ”.
Theo ông Steffen Hansen, chuyên gia thiết kế dự án, dự án được xây dựng với mục tiêu cốt lõi về quản lý, giải quyết vấn đề ô nhiễm nguồn nước vùng đồng bằng sông Hồng thông qua phương thức quản lý tổng hợp lưu vực sông, trong đó xem xét toàn diện tác động của hoạt động khai thác, sử dụng nước và xả nước thải vào nguồn nước phía thượng nguồn đến vùng hạ lưu ven biển, từ đó có các giải pháp giảm thiểu sự suy giảm oxy hòa tan trong nước tại vịnh Bắc Bộ.
Dự án gồm 3 hợp phần kỹ thuật. Hợp phần 1: nhận thức và hiểu biết về các hành động ra quyết định dựa trên cơ sở khoa học. Theo đó, tập trung vào việc nâng cao nhận thức và hiểu biết về ô nhiễm do sinh hoạt, công nghiệp và nông nghiệp, bao gồm cả mức độ ô nhiễm giàu chất dinh dưỡng và tình trạng thiếu oxy ở biển thông qua tăng cường giám sát, kiến thức và nhận thức của các bên liên quan.
Hợp phần 2: cơ cấu chính sách và tài chính. Hợp phần này bổ sung các chính sách chiến lược và đầu tư thông qua việc tăng cường phối hợp liên ngành để tăng cường, thúc đẩy đạt được các mục tiêu nhằm giảm ô nhiễm do thiếu oxy trên biển. Phát triển cơ chế tài chính và xây dựng năng lực để áp dụng các công cụ và giải pháp cho phép tăng nguồn tài chính và lồng ghép giá trị dịch vụ hệ sinh thái nước ven biển và nguyên tắc tuần hoàn vào quá trình ra quyết định của các ngành kinh tế trọng điểm.
Hợp phần 3: thực tiễn quản lý và ứng dụng thí điểm. Thông qua hợp phần, các bên sẽ thúc đẩy nhiều biện pháp quản lý tốt nhất để giảm nước thải sinh hoạt, ô nhiễm công nghiệp và nông nghiệp, xem xét các giải pháp dựa vào thiên nhiên, giải pháp tiếp cận kinh tế sinh học.