Tại dự thảo, cơ quan quản lý đề xuất sửa đổi khung thuế bảo vệ môi trường với xăng, dầu, mỡ nhờn theo hướng, giữ nguyên mức thuế sàn (mức thuế tối thiểu) như hiện hành nhưng nâng mức trần (mức thuế tối đa) để tạo dư địa điều chỉnh chính sách khi cần thiết. Mức chi tiết chưa được đề cập.
Riêng với dầu hỏa, dự thảo đề nghị giữ khung thuế bảo vệ môi trường như hiện hành, vì dầu hỏa là mặt hàng thiết yếu phục vụ đa số người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số. Ngoài ra, dự thảo cũng đề nghị đổi đơn vị tính với dầu mazut từ "lít" thành "kg" cho phù hợp với thực tế.
Bên cạnh đó, hiện nay khung thuế bảo vệ môi trường đối nhóm xăng, dầu, mỡ nhờn được quy định là xăng, trừ etanol là 1.000 - 4.000 đồng/lít; nhiên liệu bay là 1.000 - 3.000 đồng/lít; dầu diesel là 500 - 2.000 đồng/lít; dầu hỏa là 300 - 2.000 đồng/lít; dầu mazut là 300 - 2.000 đồng/lít; dầu nhờn là 300 - 2.000 đồng/lít và mỡ nhờn là 300 - 2.000 đồng/kg.
Mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu (trừ dầu hỏa) đã bằng mức tối đa trong khung thuế. Tuy nhiên, giai đoạn từ 1/8/2020 đến hết 31/12/2023 mức thuế này đối với xăng, dầu, mỡ nhờn được giảm để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trước bối cảnh dịch COVID-19, góp phần kiềm chế lạm phát.
Ảnh minh họa
Bộ Tài chính cũng dẫn các nghiên cứu cho thấy so với nhiều nước trên thế giới, tỉ trọng thuế trong giá xăng dầu bán ra của nước ta hiện nay vẫn thấp hơn mức bình quân chung.
Tính toán theo mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu 4.000 đồng/lít đối với xăng và 2.000 đồng/lít đối với dầu diesel, nếu giá dầu thô thế giới trong khoảng từ 90 - 100 USD/thùng thì tỉ lệ thuế trong giá xăng, dầu khoảng 31% đối với xăng, 18,7% đối với dầu.
Trong khi đó, tỉ trọng thuế trong giá bán xăng dầu ở nhiều nước chủ yếu trong khoảng 40 - 55% đối với xăng và 35 - 50% đối với dầu (ngoại trừ một số quốc gia có trữ lượng dầu mỏ lớn có tỉ trọng thấp hơn).
Cũng theo Bộ Tài chính, việc điều chỉnh khung thuế theo định hướng nêu trên sẽ góp phần đảm bảo thuận lợi trong công tác điều hành nhằm chủ động ứng phó khi giá xăng dầu thế giới biến động mạnh. Phù hợp với xu hướng điều chỉnh tăng thuế đối với các sản phẩm nhiên liệu hóa thạch của các nước để thực hiện cam kết quốc tế về giảm mức phát thải ròng.
Khi giá xăng dầu thế giới tăng cao, để góp phần kiềm chế lạm phát thì thực hiện điều hành mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn ở mức sàn như hiện hành.
Khi phải thực hiện cắt giảm thuế nhập khẩu theo cam kết quốc tế cũng như phải thực hiện biện pháp mạnh để giảm mức thải ròng về “0” vào năm 2050 theo cam kết của Chính phủ tại Hội nghị COP26 thì thực hiện điều chỉnh tăng mức thuế này với xăng, dầu, mỡ nhờn cho phù hợp.