Với vị trí cửa ngõ phía Tây - Bắc của Thủ đô Hà Nội, Vĩnh Phúc được xác định là một cực trong tam giác phát triển đô thị của vùng Thủ đô (bao gồm đô thị Hà Nội - Bắc Ninh - Vĩnh Phúc). Vĩnh Phúc đã khẳng định vai trò, vị trí ngày càng quan trọng trong chuỗi liên kết vùng và cả nước.
Trên cơ sở các quy hoạch xây dựng được phê duyệt, tỉnh đã chỉ đạo đầu tư theo quy hoạch. Đến nay nhiều khu đô thị mới, khu đô thị sinh thái được đầu tư đồng bộ, hiện đại, đã tạo điểm nhấn quan trọng cho không gian đô thị chung của tỉnh: khu đô thị Nam Vĩnh Yên; khu đô thị mới Chùa Hà Tiên; khu đô thị Nam Đầm Vạc; khu đô thị Tây Hồ; khu đô thị Park Hill Thành Công; khu đô thị TMS Grand City Phúc Yên...
Một số tuyến đuờng giao thông được đầu tư dần hình thành mạng lưới giao thông đô thị Vĩnh Phúc: đường nối từ dường Kim Ngọc - cầu Đầm Vạc - đường QL2 vòng tránh thành phố Vĩnh Yên; đường thuộc hạ tầng khung đô thị đại học; đuờng song song với đường sắt Hà Nội - Lào Cai, đoạn từ Hợp Thịnh - Đạo Tú đến nút giao bến xe Vĩnh Yên, tuyến phía Nam đường sắt (giai đoạn 1)...
Các công trình hạ tầng xã hội: bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện sản – Nhi; chợ Vĩnh Yên; khu công viên Đồi Cao; công viên 29/12 (Vĩnh Yên); công viên quảng truờng của một số huyện; khu công viên trung tâm Thị trấn Tam Đảo... được tập trung đầu tư xây dựng góp phần đáp ứng nhu cầu nhân dân và thay đổi diện mạo, cảnh quan đô thị của tỉnh.
Hạ tầng cấp nước đô thị được tập trung cải tạo, nâng cấp: mạng lưới cấp nước khu vực Phúc Yên, Bình Xuyên; hệ thống cấp nước sạch liên xã tại các huyện: Bình Xuyên, Vĩnh Tường, Lập Thạch và Tam Dương.
Bên cạnh đó, hệ thống hạ tầng thu gom và xử lý nước thải đang từng bước được đầu tư xây dựng, 100% các khu công nghiệp đi vào hoạt động đều có hệ thống thoát nước thải riêng và nước thải được xử lý đạt quy chuẩn quy định; dự án thu gom và xứ lý nước thải khu vực TP Vĩnh Yên với công suất 8.000m3/ngày đêm từng bước góp phần xử lý một phần lượng nước thải sinh hoạt tại thành phố...
Đặc biệt, thu ngân sách bình quân hàng năm của tỉnh đạt trên 30.000 tỷ đồng, là 1/16 tỉnh, thành có tỷ lệ điều tiết ngân sách về Trung ương; đô thị phát triển cả về lượng và chất, nhất là hạ tầng khung đô thị, trong đó, có sự phát triển đột phá của đô thị Vĩnh Yên và Phúc Yên. Không gian đô thị được mở rộng, các khu đô thị mới đã và đang hình thành, thu hút cư dân nhiều địa phương đến sinh sống, làm việc, chất lượng cuộc sống của nhân dân được nâng cao, góp phần hình hài rõ nét về một đô thị trẻ, năng động, hiện đại, tiện ích, an toàn.
Thành phố Vĩnh Yên góp phần xây dựng tỉnh Vĩnh Phúc trở thành đô thị hiện đại
TP Vĩnh Yên được xác định là đô thị hạt nhân của tỉnh nên TP thường xuyên tăng cường phát triển đô thị, quan tâm đến chất lượng, hiệu quả việc thực hiện nếp sống văn hóa, văn minh. Đến nay, Vĩnh Yên đã hoàn thành 54/59 tiêu chí đô thị loại I và được Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới.
Tuy nhiên, theo ông Phạm Hoàng Anh, Bí thư Thành ủy Vĩnh Yên, trong lộ trình cả tỉnh đang nỗ lực, phấn đấu “Xây dựng Vĩnh Phúc trở thành đô thị hiện đại, giàu mạnh, văn minh”, đô thị Vĩnh Yên còn có những hạn chế: tổng thể phát triển chưa đồng bộ; hệ thống hạ tầng kỹ thuật bất cập; công tác quản lý trật tự đô thị chưa đáp ứng yêu cầu…
Ông Phạm Hoàng Anh, đã đưa ra đề xuất các giải pháp cho sự phát triển đô thị của tỉnh như: Trong thời gian tới TP Vĩnh Yên thực hiện tốt việc quản lý quy hoạch không gian kiến trúc, cảnh quan đô thị, kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đô thị; quản lý đất đai, nhà ở, cây xanh, hệ thống chiếu sáng... Có giải pháp cải thiện, nâng cao môi trường sống, môi trường làm việc, thu hút cư dân địa phương khác đến làm việc, sinh sống, từng bước tăng dân số cơ học, góp phần phát triển quy mô dân số đô thị Vĩnh Phúc trong tương lai.
Bên cạnh đó, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành việc xây dựng đô thị Vĩnh Yên trở thành đô thị loại I, hướng đến mục tiêu đưa Vĩnh Phúc trở thành TP Vĩnh Phúc. Cùng với các địa phương trong tỉnh, tập trung phát triển đô thị, dịch vụ, du lịch, mở rộng và phát triển không gian đô thị trên cơ sở tạo "cú hích" mạnh mẽ trong phát triển, kết nối Vĩnh Yên với các địa phương bạn, gồm các tuyến giao thông vành đai và các trục đường hướng tâm.
Tăng cường liên kết giữa các đô thị trung tâm Vĩnh Yên, Bình Xuyên, Phúc Yên với các đô thị huyện lỵ Vĩnh Tường, Yên Lạc, Lập Thạch, Sông Lô, Tam Dương, Tam Đảo. Đồng thời đẩy nhanh đầu tư phát triển khu đô thị mới Bắc Vĩnh Yên, Bắc Đầm Vạc, Nam Vĩnh Yên, chỉnh trang các khu dân cư cũ theo quy hoạch, đưa tỷ lệ đô thị hóa lên 100%.
Ưu tiên đầu tư các công trình phục vụ nhu cầu cấp thiết của người dân, như: hệ thống công viên, cây xanh; xây dựng, mở rộng hệ thống đường giao thông; hệ thống thoát nước và các công trình xử lý ngập úng cục bộ; nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt; nhà tang lễ. Quan tâm xây dựng các công trình kiến trúc điểm nhấn đô thị như: Trung tâm triển lãm, hội chợ; thư viện; trung tâm thương mại, tổng hợp, các khu đô thị mới...