Nhận thức tầm quan trọng về tiết kiệm năng lượng, an ninh năng lượng, ứng phó với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững, Việt Nam đã tích cực triển khai các Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (VNEEP). Theo đó, trong Chương trình VNEEP 1 giai đoạn 2006 – 2010, mức tiết kiệm năng lượng đạt được là 3 - 4%, tương đương 4,9 triệu TOE. Kết quả của Chương trình VNEEP 2 giai đoạn 2012 – 2015, mức tiết kiệm năng lượng đạt được là 5,65%, tương đương với 11,2 triệu TOE.
Đặc biệt, nhằm tăng cường hơn nữa công tác sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, tháng 3 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 - 2030 với mục tiêu đạt mức tiết kiệm năng lượng 5 - 7% tổng tiêu thụ năng lượng thương mại toàn quốc trong giai đoạn từ 2019 - 2025 và từ 8 - 10% trong giai đoạn 2019 - 2030.
Quang cảnh hội thảo
Bên cạnh những nỗ lực của Chính phủ và các tổ chức, cá nhân trong nước, Việt Nam đã, đang nhận được hỗ trợ từ nhiều quốc gia, tổ chức phi chính phủ, trong đó có Hàn Quốc về phát triển các dự án tiết kiệm năng lượng. Như dự án “Thúc đẩy thị trường đầu tư hiệu quả năng lượng trong lĩnh vực công nghiệp Việt Nam" do Chính phủ Hàn Quốc tài trợ, được Cơ quan Năng lượng Hàn Quốc phối hợp Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) triển khai thực hiện. Dự án là một phần trong quan hệ hợp tác giữa Chính phủ Việt Nam và Hàn Quốc.
Theo đó, dự án tập trung vào hỗ trợ kỹ thuật trực tiếp cho các đơn vị cung cấp dịch vụ năng lượng (gồm các công ty dịch vụ năng lượng và các trung tâm tiết kiệm năng lượng, gọi tắt là ESCO), các cán bộ quản lý Nhà nước liên quan đến lĩnh vực tiết kiệm, hiệu quả năng lượng. Thông qua hình thức đào tạo, thực hành tại những dự án thí điểm, họ có cơ hội được triển khai tất cả các bước thực hiện dự án đầu tư tiết kiệm và hiệu quả năng lượng theo mô hình kinh doanh ESCO.
Giám đốc khu vực Cơ quan Hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA) Kim Jinoh cho biết: “Giai đoạn 1 và giai đoạn 2 của Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đã đạt được những kết quả nhất định. Giai đoạn 3 của Chương trình mới bắt đầu thực hiện và sẽ kéo dài đến năm 2030. KOICA rất mong muốn được đóng góp vào việc thực hiện mục tiêu tiết kiệm năng lượng của Chính phủ Việt Nam. Hội thảo lần này nhằm mục đích chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm về việc thực hiện tiết kiệm năng lượng thông qua cơ chế thị trường, trong đó, phải kể đến những thông tin hữu ích về các nguồn tài trợ hay cách xác định các dự án tiết kiệm năng lượng".
Thông qua việc đánh giá, tìm hiểu công nghệ tiết kiệm năng lượng của 2.409 doanh nghiệp sử dụng năng lượng trọng điểm (Theo Quyết định số 1305/QĐ-TTg), dự án đã lựa chọn 10 doanh nghiệp thực hiện kiểm toán năng lượng dưới sự giám sát của các chuyên gia năng lượng Hàn Quốc. Các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực khác nhau như giấy, bột giấy, thức ăn chăn nuôi, thép, xi măng, hóa chất, lọc hóa dầu, dệt may. Kết quả, 108 giải pháp tiết kiệm năng lượng được đề xuất. Thực hiện các giải pháp, doanh nghiệp có tiềm năng tiết kiệm chi phí khoảng 78 nghìn USD/năm, với mức đầu tư dự kiến gần 200 nghìn USD, thời gian hoàn vốn 2,6 năm, cắt giảm 606 nghìn tấn CO2/năm.
Kiểm toán năng lượng tại doanh nghiệp
Tại hội thảo, đại biểu đã trình bày và tập trung thảo luận các nội dung như: chia sẻ kinh nghiệm triển khai dịch vụ tiết kiệm năng lượng của ESCO trong ngành công nghiệp, giới thiệu về mô hình ESCO tại Hàn Quốc, giới thiệu các nguồn tài chính có thể tiếp cận để đầu tư dự án tiết kiệm năng lượng. Với sự tham gia của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), doanh nghiệp sẽ dễ dàng tiếp cận nguồn vốn vay nhằm triển khai có hiệu quả các dự án tiết kiệm năng lượng. Đặc biệt, kinh nghiệm thực tế triển khai dự án tiết kiệm năng lượng tại Công ty CP Nhiệt điện Phả Lại – 1 trong 10 doanh nghiệp được lựa chọn thực hiện kiểm toán năng lượng trong khuôn khổ dự án giúp doanh nghiệp công nghiệp có thêm nhiều thông tin hữu ích khi áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng nhằm giảm chi phí sản xuất, tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Các đại biểu tham dự hội thảo cũng cho rằng, doanh nghiệp hiện nay rất cần được hỗ trợ nguồn vốn để thực hiện kế hoạch tiết kiện năng lượng và phát triển xanh. Từ đó sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh và đóng góp cho sự phát triển bền vững của cả cộng đồng. Do đó, việc thúc đẩy thị trường đầu tư hiệu quả năng lượng trong lĩnh vực công nghiệp Việt Nam sẽ góp phần cùng Chính phủ thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.