Theo thông tin tại hội nghị, trên địa bàn 11 tỉnh/thành phố từ Thanh Hóa đến Khánh Hòa có 35.244 tàu cá; 10.683 tàu cá không đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản. Các địa phương đã tổ chức rà soát, lập danh sách tàu cá không đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản để hỗ trợ, hướng dẫn thủ tục cấp các loại giấy tờ cho tàu cá theo quy định.
Ban quản lý cảng cá các tỉnh/thành phố đã ban hành Quy trình kiểm soát tàu cập cảng, rời cảng và giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng. Tổ chức thực hiện giám sát sản lượng đối với 100% tàu cá cập cảng bốc dỡ thủy sản, thu nhật ký khai thác thủy sản, nhật ký thu mua chuyển tải. Bảo đảm kiểm soát 100% tàu cá khi cập cảng, rời cảng và kịp thời thông báo đến Văn phòng đại diện kiểm soát nghề cá, các cơ quan liên quan.
Hội nghị sơ kết quy chế phối hợp giữa UBND 11 tỉnh/thành phố trong công tác quản lý tàu cá hoạt động khai thác thủy sản
Từ tháng 10/2023 đến tháng 7/2024, có 56.314 tàu cá cập cảng bốc dỡ thủy sản và sản lượng qua cảng của các địa phương đạt 190.830 tấn. Các đơn vị đã thực hiện cấp 1.075 giấy xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác với tổng sản lượng 28.009 tấn; 826 chứng nhận thủy sản khai thác với tổng sản lượng hơn 20.043 tấn; hiện nay chưa phát hiện các lô hàng xuất khẩu sang thị trường châu Âu vi phạm khai thác IUU.
Việc thí điểm hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác điện tử (eCDT) tại các cảng cá đã được triển khai. Trong thời gian đó ban quản lý các cảng cá đã triển khai hướng dẫn ngư dân làm thủ tục xuất cho hơn 6.800 lượt tàu cá, nhập cho hơn 9.500 lượt tàu cá trên hệ thống “CDT VN”.
Sau gần 1 năm triển khai thực hiện Quy chế phối hợp số 90/QCPH-UBND tại các tỉnh từ Thanh Hóa đến Khánh Hòa, đến nay tình hình chống khai thác IUU của các địa phương đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Trần Chí Cường cho biết, hàng năm cảng cá Thọ Quang (Đà Nẵng) tiếp nhận hơn 15.000 lượt tàu thuyền về bốc dỡ hải sản, trong đó 75 - 80% là tàu cá ngoại tỉnh với sản lượng hải sản bốc dỡ qua cảng đạt gần 450.000 tấn/năm. Với số lượng lớn tàu cá ngoại tỉnh vào neo đậu, bốc dỡ thủy sản và xuất, nhập bến, địa phương cần sự hỗ trợ, phối hợp giữa các địa phương khác để kịp thời theo dõi, giám sát hoạt động tàu cá, chống khai thác IUU.
Theo đó, ông Trần Chí Cường đề xuất, các địa phương tùy vào tình hình đặc thù, thực tế của mình đưa ra những chương trình sát thực tiễn; một số mô hình mới có thể nghiên cứu, trao đổi, triển khai; đẩy mạnh công tác chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin giữa các địa phương.
Đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho chủ trương thí điểm lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) đối với nhóm tàu cá có chiều dài từ 12m đến dưới 15m hoạt động nghề câu mực để giám sát và kịp thời ngăn chặn tình trạng ngư dân đưa tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài; quy định thống nhất thời gian rà soát, báo cáo về số lượng tàu cá mất kết nối VMS trên 6 tháng, 1 năm.
Ngoài ra, cần nâng cấp hệ thống VMS và hỗ trợ các địa phương khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong công tác khai thác, sử dụng hệ thống VMS; kiểm tra định kỳ, thường xuyên thiết bị, tình trạng lắp đặt và việc cung cấp dịch vụ hệ thống thiết bị VMS trên tàu cá để xử lý nghiêm nhà cung cấp dịch vụ vi phạm quy định pháp luật...
Đồng tình với đề xuất trên, Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư Nguyễn Phú Quốc nhấn mạnh, công tác chống khai thác IUU, gỡ thẻ vàng của Ủy ban châu Âu (EC) là nhiệm vụ cần sự chung tay, phối hợp của Bộ, ngành, đơn vị, các địa phương và ngư dân cả nước. Trong công tác kiểm soát, các cảng cá có trách nhiệm truy cập hệ thống VMS để xác nhận, kiểm soát nguồn gốc, tình trạng cập, rời cảng của tàu.
Vì vậy, các địa phương cần có kiến nghị quy chế phối hợp trong xử lý các tàu vi phạm giữa vùng lộng và vùng khơi; đánh giá toàn bộ tỷ lệ mất kết nối VMS của các nhà cung cấp để có cơ sở xác minh, xử lý; khẩn trương rà soát, kiểm tra giấy phép đăng ký, đăng kiểm của các tàu cá theo quy định, kịp thời thông báo các chủ tàu nhanh chóng đăng ký giấy phép mới…