Tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao công tác chuẩn bị của nước chủ nhà Indonesia; nhất trí với chương trình nghị sự của Đại hội đồng AIPA-44 với chủ đề “Nghị viện chủ động thích ứng vì một ASEAN ổn định và thịnh vượng”.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, hòa bình, hợp tác, liên kết và phát triển vẫn là xu thế lớn, song cạnh tranh chiến lược ngày càng gia tăng, mở rộng sang nhiều lĩnh vực kinh tế, thương mại, công nghệ, tác động đến an ninh và phát triển của các quốc gia, nhất là các nước vừa và nhỏ. Các nhân tố bất ổn như dịch bệnh nặng nề, biến đổi khí hậu, an ninh lương thực, an ninh năng lượng, tội phạm xuyên quốc gia… đang gây ra những thách thức đa chiều. Bên cạnh đó, Cách mạng công nghiệp 4.0 cũng có tác động không nhỏ đến sự mở rộng các hình thái và không gian kinh tế mới, đẩy nhanh xu thế chuyển đổi số, phát triển bền vững, xanh và bao trùm.
Trong bối cảnh đó, đại diện Việt Nam mong muốn Nghị viện các nước ASEAN cùng phát huy vai trò quan trọng trong việc củng cố đoàn kết và duy trì hòa bình, an ninh, ổn định trong khu vực; coi đây là điều kiện tiên quyết giúp các nước ASEAN có môi trường thuận lợi phát triển kinh tế - xã hội và phục hồi tăng trưởng nhanh.
Chủ tịch Quốc hội khẳng định, là một thành viên có trách nhiệm, Việt Nam sẽ làm hết sức mình cùng các nước ASEAN và Nghị viện thành viên AIPA nỗ lực xây dựng một ASEAN - một AIPA vững mạnh, chủ động thích ứng, “biến nguy thành cơ”, hướng tới Cộng đồng ASEAN ổn định, phát triển thịnh vượng và bền vững.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại AIPA-44
Trên cơ sở đó, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề xuất 5 vấn đề quan trọng. Bao gồm: tăng cường đoàn kết, thúc đẩy vai trò trung tâm và giá trị chiến lược của ASEAN; tranh thủ sự ủng hộ của các đối tác và cộng đồng quốc tế trong bảo đảm môi trường hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; bảo đảm nguyên tắc độc lập, tự chủ, duy trì đồng thuận với lập trường, quan điểm chung của ASEAN, theo “phương cách ASEAN”; kiên trì lấy hòa bình làm mục tiêu, đối thoại làm công cụ, hợp tác làm phương châm để giải quyết các tranh chấp trên tinh thần thượng tôn pháp luật, phù hợp với các quy tắc, chuẩn mực ứng xử chung và luật pháp quốc tế.
Tăng cường và mở rộng hợp tác nội khối cả về thương mại, đầu tư, du lịch, giao lưu nhân dân và chuyển giao công nghệ, hợp tác tài chính và tiền tệ, hợp tác trong lĩnh vực chuyển đổi số an toàn và bền vững, chuyển đổi năng lượng công bằng. Đồng thời, thu hẹp khoảng cách phát triển, ứng phó hiệu quả với những thách thức an ninh phi truyền thống như dịch bệnh, thảm họa thiên tai, tội phạm mạng, tội phạm xuyên quốc gia, biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, an ninh nguồn nước; tăng cường hợp tác tiểu vùng, góp phần bảo đảm tăng trưởng bao trùm, phát triển đồng đều và bền vững; nâng cao khả năng ứng phó với các thách thức trong khu vực và trên toàn cầu.
Nghị viện các nước ASEAN cần tiếp tục nâng cao vai trò xây dựng luật, tạo hành lang pháp lý thuận lợi và tăng cường vai trò giám sát Chính phủ các nước ASEAN triển khai thành công các Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng ASEAN 2025 trên cả 3 trụ cột: chính trị - an ninh, kinh tế, văn hóa - xã hội, hướng tới Tầm nhìn sau năm 2025.
AIPA cần tiếp tục đổi mới, trở thành kênh hợp tác nghị viện có hiệu quả, phối hợp tốt giữa kênh nghị viện và Chính phủ các nước, tiếp tục chú trọng tăng cường quan hệ với các đối tác để tạo ra sức mạnh tập thể, góp phần hóa giải những thách thức mà khu vực đang phải đối mặt.
Tại Đại hội đồng AIPA-44 lần này, Việt Nam đề xuất 3 dự thảo Nghị quyết giúp ASEAN có thể khai thác lợi thế về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo phục vụ cho phục hồi và phát triển kinh tế, khai thác tiềm năng để phát triển lĩnh vực nông nghiệp, lương thực và lâm nghiệp. Việt Nam mong muốn nhận được sự đồng tình, ủng hộ của Nghị viện các nước ASEAN.
Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội thông tin về Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu lần thứ 9 với chủ đề “Vai trò của giới trẻ trong việc thúc đẩy thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững thông qua chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo”. Hội nghị dự kiến được tổ chức vào tháng 9/2023, tại Thủ đô Hà Nội. Chủ tịch Quốc hội đã mời Nghị viện các nước ASEAN và các nước quan sát viên cử đoàn Nghị sĩ trẻ đến tham dự và đóng góp tại sự kiện.