Tại diễn đàn, các đại biểu đã tập trung đánh giá thực trạng phát triển kinh tế số, xã hội số của Việt Nam thời gian qua; chia sẻ những kinh nghiệm hay, bài học quý, cách làm sáng tạo trong việc phát triển kinh tế số, xã hội số; nhận diện rõ những tồn tại, hạn chế, yếu kém, vướng mắc, rào cản, điểm nghẽn; xác định rõ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá để thúc đẩy phát triển mạnh mẽ kinh tế số, xã hội số, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực xã hội…
Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến tại diễn đàn, bổ sung, hoàn thiện Chương trình phát triển kinh tế số, xã hội số giai đoạn 2026 - 2030 để thống nhất triển khai thực hiện từ Trung ương đến cơ sở.
Khẳng định chuyển đổi số, chuyển đổi xanh là yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu, Thủ tướng nhận định, trong giai đoạn vừa qua, chúng ta đã tạo nền tảng, đổi mới tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận, nâng cao nhận thức, cách thức hành động, triển khai quyết liệt; cần rút kinh nghiệm để làm tốt hơn trong giai đoạn tới, đặc biệt là huy động nguồn lực để phát triển kinh tế số, xã hội số. Thủ tướng nêu rõ, muốn phát triển kinh tế số thì phải có xã hội số, muốn có xã hội số thì phải có công dân số.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Diễn đàn quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số lần thứ 3. (Ảnh: VGP)
Thủ tướng cho biết Đảng, Nhà nước đã xác định 2 mục tiêu chiến lược 100 năm, tăng trưởng kinh tế hai con số những năm tới. Do đó, phải quán triệt quan điểm "Đảng lãnh đạo, Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, địa phương đi đầu, người dân hưởng ứng" trong xây dựng kinh tế số, xã hội số, công dân số; với tinh thần xã hội số là nền tảng, kinh tế số là động lực, người dân là trung tâm.
Thủ tướng yêu cầu các chủ thể liên quan cần quán triệt, thực hiện "5 tiên phong", "5 có" và "5 không".
"5 tiên phong" gồm tiên phong trong xây dựng thể chế, tiên phong trong phát triển công nghệ, tiên phong trong xây dựng hạ tầng số, tiên phong trong phát triển cơ sở dữ liệu, tiên phong trong thực hiện trách nhiệm xã hội.
Tinh thần "5 có" gồm: có hạ tầng số hiện đại, đồng bộ, thông suốt; có dữ liệu "đúng - đủ - sạch - sống - thống nhất – liên thông - dùng chung"; có nguồn nhân lực số chất lượng cao và phổ cập kỹ năng số toàn dân; có nhiều doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam phát triển mạnh, hiệu quả; có môi trường số an toàn, văn minh, nhân văn, hiện đại.
Tinh thần "5 không" gồm: không giấy tờ - không tiền mặt - không địa giới hành chính trong giao dịch; không giới hạn, không có điểm dừng trong phát triển; không tiêu cực, lãng phí, tham nhũng, lợi ích nhóm; không manh mún, cát cứ, khép kín trong vận hành; không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi số quốc gia.
Về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu trước hết, tất cả các chủ thể, các Bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đều phải thúc đẩy phát triển xã hội số, kinh tế số, công dân số; đẩy mạnh chuyển đổi số ở tất cả các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế và thúc đẩy phát triển xã hội số bao trùm, nhân văn.
Về công nghiệp, đẩy mạnh số hóa và tái cấu trúc các ngành công nghiệp, nhất là các ngành công nghiệp nền tảng, mũi nhọn bằng sức mạnh của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Sớm hình thành các "Tổ hợp công nghiệp kỹ thuật số" quy mô lớn, tạo giá trị gia tăng và sức lan tỏa lớn.
Phát triển "Nông nghiệp công nghệ cao - Nông dân số - Nông thôn thông minh". Gắn kết chặt chẽ xây dựng nông thôn mới với phát triển làng, xã kỹ thuật số. Xây dựng các sản phẩm nông nghiệp thương hiệu Việt Nam mới, độc đáo, tiêu chuẩn cao, ứng dụng công nghệ số và chuyển đổi xanh.
Về dịch vụ, thương mại, tập trung xây dựng các hệ sinh thái dịch vụ số thông minh, hiện đại; lấy tài chính, logistics và du lịch làm mũi nhọn đột phá. Kích cầu tiêu dùng trên môi trường số, phát triển mạnh mẽ thương mại điện tử; thanh toán không dùng tiền mặt. Phát động, triển khai hiệu quả chương trình "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam trên không gian số".
Đẩy mạnh chuyển đổi số để ''tối ưu hóa" các dịch vụ xã hội cơ bản như y tế, giáo dục... với sổ sức khỏe điện tử, học bạ điện tử; cải cách, cắt giảm tối đa thủ tục, hồ sơ hành chính. Xây dựng mạng lưới an sinh xã hội số minh bạch, hiệu quả trên tinh thần "không ai bị bỏ lại phía sau". Đồng thời, kiến tạo các không gian văn hóa số đa dạng, giữ gìn bản sắc, làm giàu thêm đời sống văn hóa, tinh thần và để người dân được hạnh phúc hơn trong kỷ nguyên số.
Trong lĩnh vực môi trường, Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ để chuyển trạng thái từ bị động, chống đỡ sang chủ động, thích ứng.
Thủ tướng và các đại biểu thực hiện nghi thức phát động chương trình "Học từ làm việc thực tế"
Để hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách bảo đảm thông thoáng, trở thành lợi thế cạnh tranh quốc gia, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Khoa học và Công nghệ khẩn trương hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình phát triển kinh tế số, xã hội giai đoạn 2026 - 2030 trong tháng 12/2025.
Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng và trình ban hành khung kinh tế dữ liệu quốc gia và lộ trình triển khai, trong đó xây dựng cơ chế chia sẻ dữ liệu công - tư và khung pháp lý về định giá, thương mại hóa, khai thác và quản trị dữ liệu, hoàn thành trong tháng 1/2026; triển khai đồng bộ các giải pháp thu hút nguồn vốn phát triển kinh tế số, xã hội theo nguyên tắc lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư và kích hoạt mọi nguồn lực xã hội.
Bên cạnh đó, phát triển hạ tầng số, nhân lực số quốc gia; khẩn trương hoàn thiện các cơ sở dữ liệu quốc gia và của các ngành, địa phương. Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp triển khai các chương trình đào tạo với hình thức đa dạng; cùng với các trường, các doanh nghiệp công nghệ số nhanh chóng triển khai có hiệu quả chương trình "Học từ làm việc thực tế".
Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với Bộ Nội vụ, Bộ Khoa học và Công nghệ và các đơn vị liên quan xây dựng báo cáo tổng thể về các ngành, nghề bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi trí tuệ nhân tạo để xây dựng kế hoạch đào tạo lại, nâng cấp, chuyển đổi kỹ năng cho người lao động, trình Thủ tướng Chính phủ trong quý I/2026.
Thủ tướng giao Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính đẩy mạnh triển khai Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi số, trình Thủ tướng Chính phủ trong tháng 1/2026, trong đó có giải pháp xây dựng các nền tảng ứng dụng trí tuệ nhân tạo của Việt Nam với giá thành rẻ, dễ tiếp cận, dễ sử dụng.
Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành nghiên cứu xây dựng các cơ chế, chính sách khuyến khích, ưu đãi đặc thù hình thành doanh nghiệp dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, đồng thời các chính sách ưu đãi về thuế, đất đai và cam kết năng lượng xanh phải được thực hiện.
Thủ tướng đề nghị Bộ Công an, Bộ Quốc phòng triển khai đồng bộ các giải pháp để bảo đảm an ninh mạng quốc gia, dữ liệu quốc gia và bảo vệ dữ liệu cá nhân, đưa Việt Nam phát huy vai trò tiên phong trong thực hiện Công ước của Liên Hợp Quốc (Công ước Hà Nội) về chống tội phạm mạng. Bộ Công Thương đẩy nhanh tiến độ, sớm kết thúc đàm phán và hoàn thành thủ tục để Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Hiệp định Đối tác kinh tế số (DEPA).
Cùng với đó, Thủ tướng giao Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với doanh nghiệp công nghệ (viễn thông, cung cấp nền tảng số) nghiên cứu, xây dựng và tổ chức triển khai hiệu quả các giải pháp giảm thiểu những tác động tiêu cực trên không gian mạng, nhất là cho nhóm yếu thế (như trẻ em, người cao tuổi, người khuyết tật, đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, biên giới hải đảo… - những đối tượng đang là mục tiêu chính của các hành vi lừa đảo, tấn công mạng).
Đẩy mạnh triển khai phong trào "Bình dân học vụ số", các chương trình phổ cập kỹ năng số, kỹ năng an toàn thông tin cho người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, với tinh thần "học tập suốt đời".
Thủ tướng nhấn mạnh, các chủ thể liên quan, các Bộ, ngành, địa phương cần nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy, hành động đổi mới sáng tạo, tiếp tục hoàn thiện thể chế, đầu tư cho hạ tầng, đào tạo nhân lực, phối hợp chặt chẽ, bảo đảm an ninh, an toàn công nghệ số, bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội trong chuyển đổi số.
Thủ tướng đề nghị, với khí thế mới, tâm thế mới, quyết tâm mới, các chủ thể liên quan thống nhất nhận thức, cùng nhau hành động với tinh thần: "Phát triển kinh tế số, xã hội số, công dân số: Mạnh mẽ - Hiệu quả - Bao trùm - Bền vững – Công bằng – Bình đẳng - Vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, văn minh, phồn vinh, hạnh phúc và nhân dân được thụ hưởng thành quả".