Ngày 5/9, Diễn đàn Toàn cảnh thương mại điện tử và thương mại điện tử xuyên biên giới – Hướng đi cho doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam diễn ra tại TPHCM. Sự kiện do Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) chủ trì tổ chức.
Phát biểu khai mạc diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng cho biết, năm 2024, thị trường thương mại điện tử Việt Nam đạt quy mô trên 25 tỷ USD, tăng trưởng 20% so với năm trước đó, chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước, giúp Việt Nam giữ vững vị trí trong Top 3 thị trường thương mại điện tử lớn nhất Đông Nam Á. Nhiều thương hiệu Việt, những sản phẩm địa phương đã khẳng định chỗ đứng trên các nền tảng thương mại điện tử trong nước và bắt đầu hướng ra thị trường quốc tế thông qua các nền tảng toàn cầu.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng phát biểu khai mạc diễn đàn
Với đà phát triển mạnh của thương mại điện tử, thương mại điện tử xuyên biên giới được đánh giá không chỉ là xu hướng quan trọng trong bài toán kinh doanh của doanh nghiệp mà còn là động lực chiến lược cho xuất khẩu quốc gia và được đưa vào Kế hoạch GoGlobal do Chính phủ chỉ đạo thực hiện.
Năm 2024, quy mô thị trường thương mại điện tử xuyên biên giới toàn cầu đạt 791,5 tỷ USD và dự báo tăng trưởng trên 30% trong giai đoạn tiếp theo. Các doanh nghiệp Việt Nam đã và đang mở rộng sự hiện diện trực tuyến tại nhiều thị trường trọng điểm như Hoa Kỳ, Trung Quốc, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, đồng thời tìm kiếm cơ hội tại các thị trường tiềm năng mới như ASEAN, Trung Đông, Nga hay Australia.
Theo Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2026 - 2030, thương mại điện tử xuyên biên giới là một trong những trụ cột chiến lược của giai đoạn tới, với mục tiêu xây dựng hệ sinh thái xuất khẩu số bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế của doanh nghiệp Việt Nam và đưa hàng Việt vươn xa hơn trên bản đồ thương mại toàn cầu.
Thứ trưởng Phan Thị Thắng nhấn mạnh, với tầm nhìn đó, Bộ Công Thương và Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đã, đang và sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ nhiều giải pháp: từ hoàn thiện thể chế, chính sách; hỗ trợ doanh nghiệp đào tạo và nâng cao năng lực; kết nối với các nền tảng thương mại điện tử lớn trên thế giới đến phối hợp chặt chẽ với các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài để quảng bá, xúc tiến xuất khẩu hàng Việt ra thị trường thế giới thông qua các mô hình thương mại điện tử ...
Tại diễn đàn, bà Nguyễn Thị Hoài An, Phó Chủ tịch Liên minh thương mại điện tử xuyên biên giới toàn cầu (ACBC Global), Chủ tịch ACBC Việt Nam khẳng định đây là "thời khắc vàng để bứt phá" cho các doanh nghiệp Việt. Với lợi thế về vị trí địa lý, nguồn nhân lực trẻ và khả năng chuyển đổi số, thương mại điện tử xuyên biên giới không chỉ giúp hàng hóa Việt Nam vươn ra thế giới mà còn mở ra cơ hội xuất khẩu tri thức và dịch vụ chất lượng cao. Bà khuyến nghị doanh nghiệp cần tập trung vào việc xây dựng thương hiệu riêng, bán hàng trực tiếp (D2C) và minh bạch hóa nguồn gốc sản phẩm để tạo dựng niềm tin với người tiêu dùng toàn cầu.
Bên cạnh yếu tố sản phẩm và thương hiệu, hạ tầng logistics cũng được xem là xương sống của thương mại điện tử. Ông Đinh Thanh Sơn, Phó Tổng giám đốc ViettelPost nhấn mạnh, Việt Nam ngày càng khẳng định vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu nhờ hệ thống cảng biển, hàng không và đường bộ phát triển. Đây là nền tảng vững chắc giúp rút ngắn thời gian giao hàng và tối ưu chi phí, đưa hàng Việt tiếp cận thị trường quốc tế một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Ngoài ra, ứng dụng công nghệ được xác định là yếu tố then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh. Các đại diện từ Amazon Global Selling, Tập đoàn Sea và Taureau AI Việt Nam đều chia sẻ về tầm quan trọng của việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến như AI trong việc tối ưu hóa chuỗi cung ứng, cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng và phá vỡ các rào cản ngôn ngữ.
Phiên thảo luận bàn tròn tại diễn đàn
Tại phiên thảo luận bàn tròn, diễn đàn đã ghi nhận những trao đổi sôi nổi về chuyển đổi từ OEM sang D2C (Direct-to-Consumer), nơi doanh nghiệp Việt có thể tiếp cận trực tiếp khách hàng quốc tế. Việc phát triển các khu thương mại tự do (FTZ) sẽ đóng vai trò như một hạ tầng chiến lược để tổ chức lại chuỗi thương mại điện tử, giúp doanh nghiệp giảm chi phí và nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế.
Các đại biểu tham dự diễn đàn đều đồng thuận rằng, để hàng hóa và thương hiệu Việt Nam vươn xa trên bản đồ thương mại toàn cầu, doanh nghiệp cần tập trung vào ba trụ cột chính: xây dựng thương hiệu, đầu tư vào công nghệ và tối ưu hóa hạ tầng logistics. Sự hợp tác chặt chẽ giữa cơ quan quản lý, chuyên gia, các nền tảng toàn cầu cùng cộng đồng doanh nghiệp sẽ là yếu tố then chốt, giúp Việt Nam sẽ sớm khẳng định vị thế, trở thành trung tâm sản xuất, xuất khẩu và thương mại điện tử hàng đầu trong khu vực.