Xăng có chì cuối cùng đã bị xóa sổ khỏi thế giới

Việc vận động không sử dụng chất đốt pha chì diễn ra trong vài thập kỷ.

Thời đại của xăng pha chì chính thức kết thúc. Sự kết thúc này đánh dấu sự quá hạn đối với một mối đe dọa lớn đối với sức khỏe của con người và hành tinh.

Thật khó để nói quá về tác hại của xăng pha chì gây ra trong thế kỷ qua. Kể từ năm 1922, tetraethyllead đã được thêm vào xăng để tăng hiệu suất động cơ bằng cách giúp đốt cháy nhiên liệu hiệu quả hơn. Tuy nhiên, khí thải từ loại cocktail nhiên liệu này có liên quan chặt chẽ đến bệnh tim, đột quỵ và ung thư. Nó cũng được biết là có ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của não bộ con người. Có bằng chứng rõ ràng rằng nó có thể làm giảm điểm IQ ở những người tiếp xúc khi còn nhỏ và nó có liên quan đến việc kiểm soát xung động thấp hơn, do đó có thể dẫn đến gia tăng tội phạm và bạo lực.

Người phát triển khí chì là một kỹ sư hóa học người Mỹ tên là Thomas Midgley Jr. Như thể di sản của mình chưa đủ nhuộm màu, anh chàng này còn giới thiệu với thế giới về chất làm lạnh chlorofluorocarbon (CFCs), hóa chất chịu trách nhiệm tạo ra một lỗ hổng trong tầng ôzôn của Trái đất. 

Việc chấm dứt sự kết hợp độc hại này với giới nghiên cứu thật không hề dễ dàng. Hầu hết các quốc gia có thu nhập cao đều cấm sử dụng xăng pha chì vào những năm 1980, Tuy nhiên, nhiều quốc gia có thu nhập thấp và trung bình vẫn tiếp tục sử dụng chúng cho đến đầu những năm 2000. Còn ở châu Phi vẫn còn sử dụng đến năm 2006. Cụ thể, toàn bộ khu vực châu Phi cận Sahara mãi đến “chiến dịch đa hướng” liên quan đến việc nâng cao nhận thức về tác hại của nó, cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và chống lại áp lực từ các nhà kinh doanh và sản xuất chì địa phương thì con người nơi đây mới chấm dứt việc sử dụng xăng pha chì. Trong vòng 15 năm tới, các quốc gia còn lại - chủ yếu ở Bắc Phi, Trung Đông, Trung Á và Đông Á - cũng tránh xa khí đốt nhiễm chì thông qua những nỗ lực tương tự. 

Một số nghiên cứu đã dự báo, việc loại bỏ nhiên liệu pha chì đã giúp ngăn ngừa hơn 1,2 triệu ca tử vong sớm mỗi năm, tăng điểm IQ của trẻ em, tiết kiệm 2,45 nghìn tỷ đô la cho nền kinh tế toàn cầu và thậm chí giảm tỷ lệ tội phạm.

Inger Andersen, Giám đốc điều hành của UNEP, lưu ý rằng sự kết thúc của kỷ nguyên xăng pha chì là một ví dụ khác cho thấy các vấn đề lớn như sức khỏe toàn cầu hay môi trường có thể được giải quyết thông qua hành động mạnh mẽ từ các chính phủ, các nhà hoạch định chính sách và ngành công nghiệp. 

Andersen nói trong một tuyên bố: “Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan này lấy cảm hứng từ thành tựu to lớn này để đảm bảo rằng giờ đây chúng tôi có nhiên liệu sạch hơn, chúng tôi cũng áp dụng các tiêu chuẩn xe sạch hơn trên toàn cầu - sự kết hợp giữa nhiên liệu sạch hơn và phương tiện có thể giảm hơn 80% lượng khí thải.”