Hội nghị góp phần quan trọng trong việc đẩy mạnh công tác quản lý, bảo vệ rừng; đề ra cơ chế, chính sách cho lực lượng quản lý, bảo vệ rừng; tạo sinh kế cho người dân sống gần rừng; xác định lại tỷ lệ che phủ rừng và các giải pháp giữ tỷ lệ che phủ rừng hơn 42%.
Tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đánh giá, trong 4 tháng đầu năm 2024, số vụ vi phạm quản lý, bảo vệ rừng đã giảm, ý thức người dân và cán bộ quản lý, bảo vệ rừng đã có sự nâng lên. Tuy nhiên, thách thức hiện nay trong công tác quản lý, bảo vệ rừng là các địa phương đang bị áp lực về việc di dân, nhất là khu vực Tây Nguyên, nguy cơ gây thiệt hại về diện tích rừng; trong khi đó, nguồn lực về quản lý rừng còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu của nhiệm vụ. Bên cạnh đó, việc người dân canh tác nông nghiệp gần rừng cũng làm tăng nguy cơ cháy rừng do người dân đốt nương, làm rẫy.
Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang chủ trì hội nghị
Phó Thủ tướng lưu ý, việc quản lý bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng là nhiệm vụ cốt lõi của các địa phương, không nên ỷ lại, trông chờ vào các Bộ, ngành Trung ương. Các địa phương tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, nhất là khi diễn biến thời tiết phức tạp như hiện nay; cần đề cao trách nhiệm người đứng đầu, chịu trách nhiệm nếu xảy ra vi phạm quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng.
Các tỉnh, thành phố có rừng cần phải chuẩn bị chu đáo; rà soát lại phương án kịch bản mẫu; phải chăm lo tốt hơn cho đội ngũ quản lý, bảo vệ rừng, có thể sử dụng nguồn ngân sách địa phương ngoài ngân sách từ Trung ương. Ngoài ra, cần đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào công tác quản lý, bảo vệ rừng, như sử dụng flycam và cài ứng dụng trên điện thoại cá nhân để quản lý.
Lãnh đạo UBND các tỉnh Kon Tum, Điện Biên, Hà Giang, Lai Châu, Nghệ An, Đồng Nai, Cà Mau, Kiên Giang, Đắk Nông đã báo cáo hội nghị về công tác quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng năm 2023 và 4 tháng đầu năm 2024.
Cụ thể, năm 2023, cả nước xảy ra 310 vụ cháy rừng, gây ảnh hưởng đến 574,5ha rừng. 4 tháng đầu năm 2024, cả nước ghi nhận 89 vụ cháy rừng, gây ảnh hưởng gần 500ha; có 12 cán bộ, người dân tử vong trong quá trình chữa cháy, 6 người khác bị thương. Nguyên nhân xảy ra cháy rừng là do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, nền nhiệt và số ngày nắng nóng cao hơn trung bình nhiều năm, nhất là trong thời gian từ tháng 2 đến tháng 4; sự bất cẩn của người dân trong việc đốt nương, làm rẫy.
Trong 4 tháng đầu năm 2024, các cơ quan chức năng đã phát hiện 650 vụ phá rừng, diện tích bị tác động hơn 182ha, giảm 75,7ha so với cùng kỳ. Có 10 vụ việc xảy ra tình trạng chống người thi hành công vụ, làm 13 người bị thương và tử vong.
Từ đó, các địa phương đề xuất Chính phủ quan tâm hỗ trợ kinh phí để thực hiện công tác quản lý, bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng; kiến nghị Chính phủ sớm ban hành Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai sửa đổi hoặc sửa đổi bổ sung Nghị định 156/2018/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Lâm nghiệp; xem xét, sửa đổi một số điều tại Nghị định 01/2019 về kiểm lâm và lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng…
Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Quốc Trị, thời gian tới, Bộ sẽ phối hợp với các Bộ, ban, ngành Trung ương và địa phương rà soát, hoàn thiện hệ thống chính sách lâm nghiệp và các chính sách có liên quan để nâng cao năng lực về quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng; đẩy mạnh công tác chỉ đạo, điều hành về quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng.
Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác quản lý bảo vệ và phòng cháy, chữa cháy rừng; tuyên truyền, giáo dục nâng cao năng lực, nhận thức về bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng; huy động mọi nguồn lực và đẩy mạnh công tác đào tạo, tập huấn trong công tác bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng.