Cụ thể, ngày 14/12, trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN - EU kỷ niệm 45 năm quan hệ, tại Vương quốc Bỉ, các nhà lãnh đạo Việt Nam và Nhóm đối tác quốc tế (IPG) bao gồm Liên minh châu Âu (EU), Vương quốc Anh, Pháp, Đức, Hoa Kỳ, Italy, Canada, Nhật Bản, Na Uy và Đan Mạch ký kết thỏa thuận Đối tác chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP).
Thỏa thuận đối tác này sẽ giúp Việt Nam hiện thực mục tiêu đầy tham vọng cân bằng phát thải vào năm 2050, đẩy nhanh quá trình đạt đỉnh phát thải khí nhà kính và chuyển dịch từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch.
Trước mắt, JETP sẽ huy động 15,5 tỷ USD nguồn tài chính từ khối tư nhân và chính phủ trong 3 đến 5 năm tới để hỗ trợ quá trình chuyển dịch xanh của Việt Nam.
JETP sẽ hỗ trợ Việt Nam đạt được các mục tiêu mới như: đẩy nhanh thời gian đạt đỉnh phát thải khi nhà kính dự kiến từ năm 2035 lên 2030. Giảm tới 30% phát thải hàng năm của ngành điện từ 240 triệu tấn xuống 170 triệu tấn và đẩy nhanh đỉnh phát thải sớm thêm 5 năm vào năm 2030. Giới hạn công suất điện than của Việt Nam ở mức 30,2GW từ mức kế hoạch dự kiến là 37GW. Đẩy nhanh triển khai năng lượng tái tạo để nguồn năng lượng này chiếm ít nhất 47% tổng sản lượng điện vào năm 2030, tăng từ mức kế hoạch 36% hiện tại.
Theo đó, khoảng 500 triệu tấn khí thải sẽ được cắt giảm vào năm 2035 nếu các mục tiêu này được hoàn thành.
Các đối tác quốc tế cam kết hỗ trợ Việt Nam chuyển đổi năng lượng xanh
Đóng góp ban đầu cho JETP của Việt Nam bao gồm cam kết 7,75 tỷ USD từ IPG, Ngân hàng Phát triển châu Á và Công ty Tài chính Quốc tế. Đầu tư từ khối tư nhân từ các tổ chức tài chính do Glasgow Financial Alliance for Net Zero (GFANZ) cam kết huy động thêm một khoản đối ứng 7,75 tỷ USD.
Trong 12 tháng tới, với sự hỗ trợ của các nước đối tác, Việt Nam sẽ xây dựng Kế hoạch huy động nguồn lực JETP để triển khai chiến lược và góp vốn của JETP.
Việt Nam là quốc gia thứ ba ký kết JETP sau thành công của JETP với Nam Phi trong COP26 và JETP với Indonesia trong Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo G20 năm nay. Là một nền kinh tế đang phát triển nhanh, JETP của Việt Nam sẽ minh chứng rằng phát triển kinh tế có thể không phải nhờ đến việc sử dụng năng lượng hóa thạch.
JETP của Việt Nam được xây dựng trên Đối tác G7 về đầu tư hạ tầng toàn cầu (PGII) của Vương quốc Anh nhằm thu hẹp khoảng trống đầu tư vào cơ sở hạ tầng ở các nước đang phát triển.
Đảm bảo việc chuyển dịch khỏi nhiên liệu hóa thạch “công bằng” là trọng tâm của JETP. Một quá trình chuyển dịch công bằng không chỉ giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu về khí hậu mà còn đảm bảo một tương lai chắc chắn và thịnh vượng cho người dân, giảm các tác động của ô nhiễm, thúc đẩy phát triển kinh tế và tạo ra công ăn việc làm.