Kinh tế xanh

Chuyển đổi xanh để nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế

Thứ năm, 31/7/2025 | 16:56 GMT+7
Chuyển đổi xanh không chỉ là xu thế của thời đại mà là đòi hỏi sống còn để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo an ninh năng lượng và bảo vệ môi trường sống cho các thế hệ mai sau.

Ngày 31/7, Diễn đàn chuyển đổi xanh và Ngày hội tái chế 2025 khai mạc tại TPHCM. Sự kiện do Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp (BSA) tổ chức.

Phát biểu khai mạc diễn đàn, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Được cho biết, TPHCM đang đối mặt với một "bối cảnh mới", trong đó khái niệm "phát triển" đang được định nghĩa lại bởi 4 yếu tố cốt lõi: tác động ngày càng rõ nét của biến đổi khí hậu; các chuỗi cung ứng toàn cầu được định hình lại theo tiêu chuẩn môi trường, xã hội và quản trị (ESG); cuộc cạnh tranh địa chính trị và kinh tế ngày càng khốc liệt; sự mở rộng không gian đô thị, đòi hỏi năng lực liên kết vùng ngày càng cao.

Trong bối cảnh này, chuyển đổi xanh không còn đơn thuần là bảo vệ môi trường mà đã trở thành chiến lược bảo đảm an ninh kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư và duy trì vị thế đầu tàu của TPHCM trong nền kinh tế quốc gia.

Ông Nguyễn Văn Được nhấn mạnh, chuyển đổi xanh cần được tiếp cận từ một tư duy hành động mới. Không thể chỉ dựa vào các dự án đơn lẻ mà phải là một hệ sinh thái bền vững, được kiến tạo bởi các giải pháp tổng thể và liên ngành.

Về hạ tầng, TPHCM định hướng xây dựng hệ thống giao thông công cộng xanh với tuyến metro số 1 đóng vai trò là xương sống, kết nối các phương thức giao thông thân thiện với môi trường như xe buýt điện, đường thủy và phương tiện cá nhân không phát thải.

Về tài nguyên, lãnh đạo TPHCM cho rằng cần chuyển đổi tư duy từ "xử lý" sang "tái tạo giá trị". Rác thải không chỉ là thứ cần loại bỏ mà có thể trở thành tài nguyên nếu được tái chế, tái sử dụng và phân loại tại nguồn.

Trong lĩnh vực công nghiệp, TPHCM sẽ ưu tiên thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao, công nghệ tiên tiến và thân thiện môi trường, từng bước chuyển đổi các khu công nghiệp, khu chế xuất theo mô hình kinh tế tuần hoàn, sinh thái và số hóa. Đây là thông điệp mạnh mẽ gửi đến các nhà đầu tư toàn cầu, TPHCM sẵn sàng đón đầu tiêu chuẩn sản xuất bền vững trong thời đại mới.

Các đại biểu tham quan những sản phẩm xanh được trưng bày tại sự kiện

Để hiện thực hóa chiến lược chuyển đổi xanh, ông Nguyễn Văn Được nhấn mạnh 4 định hướng then chốt: thể chế phải đi trước một bước với các chính sách linh hoạt, đột phá để khơi thông nguồn lực xã hội; khoa học công nghệ là động lực dẫn dắt, với các trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; doanh nghiệp là lực lượng tiên phong, cần xem tiêu chuẩn xanh là cơ hội chứ không phải rào cản; người dân là nền tảng, vì chuyển đổi xanh chỉ bền vững khi gắn với cộng đồng và lối sống tiêu dùng thân thiện môi trường.

Phát biểu tại sự kiện, ông Huỳnh Thành Đạt, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương nhấn mạnh, chúng ta đều nhận thức rõ rằng, chuyển đổi xanh không chỉ là xu thế của thời đại mà là đòi hỏi sống còn để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo an ninh năng lượng và bảo vệ môi trường sống cho các thế hệ mai sau. Trong hành trình ấy, doanh nghiệp tư nhân chính là lực lượng tiên phong và là trụ cột trung tâm của đổi mới sáng tạo, đóng góp quan trọng cho sự phát triển phồn vinh, hùng cường của đất nước.

Để doanh nghiệp có thể đi nhanh, đi xa và đi bền vững trong kỷ nguyên mới thì cơ chế, chính sách phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số của Đảng và Nhà nước chính là nền tảng hỗ trợ không thể thiếu.

Điều này được thể hiện sâu sắc trong hai nghị quyết lớn mang tính chất đột phá được Bộ Chính trị ban hành gần đây là Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân. Hai nghị quyết này được coi là đột phá chiến lược, là động lực chính của tăng trưởng kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Theo ông Huỳnh Thành Đạt, Chính phủ đang tích cực hoàn thiện hệ thống pháp luật nhằm tạo hành lang thuận lợi cho phát triển kinh tế xanh, bao gồm Luật Khoa học và Công nghệ, Luật Công nghiệp công nghệ số. Đồng thời, gấp rút ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan đến tín chỉ carbon, công nghệ sạch, sản xuất xanh nhằm giúp doanh nghiệp hội nhập sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu…

Ông Huỳnh Thành Đạt đề nghị các doanh nghiệp tiếp tục nghiên cứu xây dựng chiến lược kinh doanh dài hạn trong đó cần tính đến những tác động của các quy định, tiêu chuẩn, quy định môi trường của các sản phẩm. Đầu tư đổi mới công nghệ đồng bộ và hiện đại để sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên, giảm thiểu ô nhiễm, nâng cao chất lượng và tính cạnh tranh của các sản phẩm.

Ông kỳ vọng Diễn đàn chuyển đổi xanh và Ngày hội tái chế 2025 sẽ là không gian kết nối tầm nhìn và hành động, góp phần xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo xanh, hướng tới một nền kinh tế xanh, có trách nhiệm và bền vững.

Diễn đàn chuyển đổi xanh và Ngày hội tái chế 2025 bao gồm phiên tham luận chuyên đề phác họa bức tranh đa chiều về chuyển đổi xanh, từ tầm nhìn chính sách đến những thách thức và giải pháp thực tiễn.

Diễn đàn cũng công bố và trao "Gói hỗ trợ chuyển đổi xanh trong doanh nghiệp 2025" trị giá hơn 1 tỷ đồng, cho 9 doanh nghiệp do Duy Tân Recycling tài trợ. Chương trình hỗ trợ này nhằm giúp các doanh nghiệp nhỏ và vừa từng bước nâng cao hệ thống quản lý chất lượng để đáp ứng yêu cầu thị trường xuất khẩu, giảm phát thải, hướng đến nền kinh tế tuần hoàn.

Để cụ thể hóa cam kết chuyển đổi xanh, Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao cũng tiến hành ký kết hai biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược với Công ty CP tái chế bao bì PRO Việt Nam và với Đại học Quốc gia TPHCM...

Thông qua các hoạt động cụ thể, diễn đàn thể hiện quyết tâm của chính quyền và doanh nghiệp trong việc thúc đẩy chuyển đổi xanh, lan tỏa mạnh mẽ thông điệp về lối sống thân thiện với môi trường, hướng đến sự phát triển hài hòa, bền vững cho TPHCM và cả nước.

Nhã Quyên (t/h)