Chiều ngày 13/8, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thảo luận giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng các quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách Nhà nước giai đoạn 2013 - 2018”.
Tại phiên họp này, Đoàn Giám sát đã chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong việc quản lý, sử dụng các quỹ.
Từ thực tiễn đó, Đoàn Giám sát đưa ra nhiều kiến nghị quan trọng. Đáng chú ý, Đoàn đề nghị nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền để bãi bỏ ngay đối 6 loại quỹ, trong đó có Quỹ Bảo trì đường bộ. “Bỏ Quỹ Bảo trì đường bộ ở Trung ương và ở địa phương vì toàn bộ nội dung chi về bảo trì đường bộ được thực hiện thông qua dự toán ngân sách cấp hàng năm”, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Đức Hải, Trưởng Đoàn Giám sát báo cáo.
Ngoài ra, Đoàn Giám sát cũng đề nghị cần nghiên cứu, xác định rõ lộ trình hoặc bãi bỏ ngay Quỹ Bình ổn giá xăng dầu để mặt hàng xăng, dầu cũng được quản lý giá như các mặt hàng khác theo Luật Giá mà không cần quỹ bình ổn.
Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính Ngân sách trình bày báo cáo của Đoàn Giám sát
Trước đề nghị này, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh dẫn lại ý kiến của Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam: Nếu bỏ Quỹ Bình ổn giá xăng dầu thì thực hiện ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát sẽ rất khó khăn vì giá xăng dầu thả nổi sẽ ảnh hưởng đến giá cả của nhiều mặt hàng khác.
“Cần lộ trình xử lý vấn đề này, nếu bỏ ngay quỹ này thì sẽ khó kiểm soát được lạm phát”, ông Thanh nói.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho hay, Bộ này đã nhiều lần trình Thủ tướng nghiên cứu sửa đổi Nghị định 83, trong đó có Quỹ Bình ổn giá xăng dầu.
Theo ông, hiện xăng dầu sản xuất trong nước đã đáp ứng gần 80% nhu cầu, còn 20% là nhập khẩu, nhất là nguyên liệu sản xuất phần lớn nhập khẩu. Do đó, ảnh hưởng của giá xăng dầu thế giới với giá trong nước vẫn rất lớn.
“Trong điều hành chung, một tay chúng ta phải kiểm soát lạm phát, ổn định vĩ mô, một tay vẫn phải theo thị trường. Tuy nhiên, nếu có cú sốc của thị trường sẽ dễ ảnh hưởng đến việc kiểm soát lạm phát”, ông Dũng lý giải.
Vì vậy, theo Bộ trưởng Tài chính, nếu bỏ cả thời hạn điều chỉnh giá (15 ngày) như hiện nay, để giá xăng dầu biến động hàng ngày thì khi đó sẽ không cần quỹ nữa. Còn nếu theo cơ chế hiện nay thì vẫn cần thiết.
"Việc này chúng tôi đã báo cáo Chính phủ, Chính phủ đã giao Bộ Công thương chủ trì đánh giá tổng kết Nghị định 83, trong đó có quỹ này để sửa đổi thời gian tới", Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng
Về Quỹ Bảo trì đường bộ, theo ông Đinh Tiến Dũng, Bộ Tài chính đã hai lần báo cáo Thủ tướng đề nghị bỏ quỹ này.
“Thủ tướng đã đồng ý, giao Bộ Giao thông Vận tải sửa Nghị định 18 cùng Quyết định của Thủ tướng về thành lập quỹ”, ông nói và cho biết, quỹ này tuy thành lập theo luật nhưng 5 năm qua không còn tồn tại vì đã đưa hết vào ngân sách.
Cũng liên quan đến vấn đề này, theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng các quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách Nhà nước giai đoạn 2013 - 2018” không “bê nguyên” kiến nghị của Đoàn Giám sát để tránh gây ra “rối loạn, tác động mà chưa lường được”.
Bà Ngân cho rằng, nghị quyết này mang tính chất đánh giá thực trạng, hiệu quả mang lại, hạn chế, tồn tại, đưa ra đề xuất, định hướng cần phải rà soát, đánh giá thật kỹ các quỹ. Trên cơ sở đó, Chính phủ có kế hoạch lộ trình để sắp xếp, sáp nhập hay giải thể các quỹ.
“Quỹ nào hoạt động tốt, đúng tôn chỉ, mục đích mang lại hiệu quả thì tiếp tục cho phát triển, tồn tại. Quỹ nào hoạt động không rõ mục đích, không hiệu quả hoặc không hoạt động, thu vào rất nhiều, chi ra rất ít để tồn kết dư lớn thì phải xem lại”, Chủ tịch Quốc hội nêu quan điểm.