Mới đây, một báo cáo mới được công bố trên tạp chí khoa học Kỷ yếu Viện Hàn lâm Khoa học quốc gia Hoa Kỳ chỉ ra rằng, việc vượt quá ngưỡng của điểm bùng phát (tipping point) do biến đổi khí hậu có thể dẫn đến sự gia tăng các tác động tới kinh tế.
Một nhóm các nhà nghiên cứu từ trường Kinh tế và Khoa học chính trị London, Đại học Delaware (Hoa Kỳ) và Đại học New York (Hoa Kỳ) đã tạo ra một mô hình mới có thể ước tính những tác động kinh tế của các điểm bùng phát khí hậu.
Theo đó, tám điểm bùng phát được nhóm tác giả mô tả trong các tài liệu khoa học là: sự tan chảy của lớp băng vĩnh cửu dẫn đến phản ứng carbon, gây phát thải thêm carbon dioxide và metan; sự phân rã của các hydrat metan trong đại dương dẫn đến phát thải thêm khí metan; băng tan ở Bắc Băng Dương dẫn đến thay đổi lực bức xạ, ảnh hưởng trực tiếp đến sự ấm lên toàn cầu; cháy rừng nhiệt đới Amazon giải phóng carbon dioxide; dải băng Greenland tan chảy làm mực nước biển dâng; dải băng Tây Nam Cực tan chảy làm mực nước biển dâng; sự chậm lại của dòng đối lưu kinh tuyến Đại Tây Dương điều chỉnh mối quan hệ giữa nhiệt độ bề mặt trung bình toàn cầu và nhiệt độ bề mặt trung bình quốc gia; sự thay đổi của gió mùa mùa hè ở Ấn Độ.
Dải băng Greenland tan chảy làm mực nước biển dâng
Nghiên cứu cho thấy, thiệt hại kinh tế liên quan đến các điểm bùng phát sẽ xảy ra ở hầu hết mọi nơi trên thế giới. Sự phân rã của hydrat metan trong đại dương và lớp băng vĩnh cửu tan rã sẽ tạo ra những tác động tiêu cực đến kinh tế lớn chưa từng thấy.
Nhóm nghiên cứu cho biết, đối tượng được đưa ra nghiên cứu bao gồm các thiệt hại khí hậu cấp quốc gia do nhiệt độ tăng cao và mực nước biển dâng ở 180 quốc gia. Trong kịch bản chính của các tác giả, ước tính những rủi ro xảy ra ở các điểm bùng phát trên sẽ làm tăng khoảng 25% thiệt hại về kinh tế so với những dự báo trước đó.
Tuy nhiên, các tác giả cũng nhấn mạnh, kết quả cho kịch bản chính của họ có thể vẫn còn thấp hơn so với thực tế, các điểm bùng phát có thể làm tăng rủi ro thiệt hại hơn nhiều. Nghiên cứu của họ phát hiện ra rằng, có 10% khả năng các điểm bùng phát làm tăng ít nhất gấp đôi thiệt hại do tác động của biến đổi khí hậu và còn có khả năng tăng gấp ba lần thiệt hại.
Nhóm tác giả chia sẻ, các ước tính về tác động đến kinh tế có thể thấp hơn so với thực tế nhưng mô hình của họ có thể được cập nhật khi phát hiện thêm thông tin về các điểm bùng phát.
Giáo sư Simon Dietz tại Viện Nghiên cứu Grantham về biến đổi khí hậu và môi trường, trường Kinh tế và Khoa học chính trị London cho biết: “Các nhà khoa học khí hậu từ lâu đã nhấn mạnh tầm quan trọng của các điểm bùng phát khí hậu như băng tan hay sự tan rã của lớp băng vĩnh cửu, cùng những thay đổi trong hoàn lưu khí quyển. Tuy nhiên, ngoại trừ một số nghiên cứu rời rạc, ngành kinh tế học khí hậu đã bỏ qua những vấn đề trên hoặc thể hiện chúng theo cách đơn giản hóa sự việc. Do đó, để khắc phục nhược điểm trên, chúng tôi sẽ cung cấp các ước tính cụ thể nhất và thống nhất về các tác động kinh tế của tất cả tám điểm bùng phát khí hậu được đề cập trong các tài liệu kinh tế từ trước cho đến nay”.
Thanh Bảo