Với chủ đề “Quyền tiếp cận lương thực thực phẩm vì một cuộc sống và tương lai tốt đẹp hơn”, Ngày Lương thực thế giới năm 2024 là cơ hội để các bên chia sẻ rộng rãi những cam kết toàn cầu đối với việc bảo đảm quyền tiếp cận lương thực thực phẩm phù hợp cho tất cả mọi người, thông qua các hệ thống lương thực thực phẩm được chuyển đổi bền vững và công bằng.
Phát biểu tại sự kiện, ông Rémi Nono Womdim, Trưởng đại diện Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) tại Việt Nam cho biết, quyền tiếp cận thực phẩm là một quyền cơ bản của con người, tương tự như đối với không khí và nước.
Nhân Ngày Lương thực thế giới năm nay, ông Rémi Nono Womdim nhấn mạnh quyền tiếp cận lương thực thực phẩm vì một cuộc sống và tương lai tốt đẹp hơn, cũng như tầm quan trọng của đa dạng thực phẩm, bởi đây là điều cần thiết cho nguồn dinh dưỡng hợp lý, đảm bảo sự sẵn có của thực phẩm, khả năng tiếp cận và chi trả cho thực phẩm của tất cả mọi người.
Ông Rémi Nono Womdim, Trưởng đại diện FAO Việt Nam phát biểu tại lễ kỷ niệm Ngày Lương thực thế giới lần thứ 44
Theo thông tin tại lễ kỷ niệm, toàn cầu hiện có khoảng 733 triệu người đang thiếu đói, chủ yếu do xung đột, thời tiết cực đoan, bất bình đẳng và suy thoái kinh tế. Hơn 2,8 tỷ người không đủ khả năng chi trả cho một chế độ ăn uống lành mạnh. Suy dinh dưỡng dưới nhiều hình thức khác nhau tồn tại ở tất cả các quốc gia và tầng lớp kinh tế - xã hội; tình trạng nghèo đói và giá thực phẩm tăng cao đang khiến nhiều người phải tìm đến các loại thực phẩm ít dinh dưỡng hơn hoặc rẻ hơn.
Tại Đông Nam Á, năm 2022, 36,3% dân số không đủ khả năng chi trả cho một chế độ ăn uống lành mạnh. Tuy nhiên, Việt Nam có tỷ lệ dân số không có khả năng chi trả cho một chế độ ăn uống lành mạnh thấp hơn nhiều so với các nước láng giềng nhờ áp dụng các chính sách công trong ba thập kỷ qua. Ngoài ra, Việt Nam cũng là một trong những quốc gia Đông Nam Á có chi phí thấp nhất cho một chế độ ăn uống lành mạnh, đó là 3,96 USD mỗi người mỗi ngày.
Các yếu tố về biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm vì nó thay đổi cách vi khuẩn, ký sinh trùng và hóa chất tương tác với thực phẩm, cũng như tốc độ chúng phát triển và lây lan. Do đó, để đảm bảo hệ thống lương thực thực phẩm luôn an toàn, dồi dào, giá cả phải chăng và bổ dưỡng, cần phải chuyển đổi phương thức canh tác, quá trình chế biến, tiêu thụ và tái chế thực phẩm một cách hiệu quả, toàn diện, linh hoạt và bền vững hơn.
Nhân dịp này, Bộ NN&PTNT và FAO tại Việt Nam cùng thông qua Thỏa thuận Đối tác chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm minh bạch, trách nhiệm và bền vững tại Việt Nam. Mục tiêu tổng thể của thỏa thuận là hỗ trợ Việt Nam thực hiện các lộ trình quốc gia trong chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm, góp phần vào an ninh lương thực quốc gia và đạt được mục tiêu phát triển bền vững quốc gia và toàn cầu vào năm 2030.
Chính phủ Việt Nam từ lâu đã rất quan tâm đến vấn đề an ninh lương thực và bảo vệ môi trường, phát triển sản xuất nông nghiệp bền vững. Vì vậy, thời gian qua Chính phủ đã xây dựng và thông qua lộ trình quốc gia về chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm, cụ thể là Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Kế hoạch hành động quốc gia về chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm theo hướng minh bạch, trách nhiệm và bền vững tại Việt Nam đến năm 2030.
Trong đó, lộ trình quốc gia thúc đẩy quyền tiếp cận thực phẩm thông qua các chính sách, chương trình về hệ thống lương thực thực phẩm để đảm bảo khả năng tiếp cận bình đẳng, đầy đủ, đa dạng các loại thực phẩm bổ dưỡng, an toàn với giá cả phải chăng cho tất cả người dân Việt Nam; tăng cường quan hệ đối tác công tư với các cơ chế trách nhiệm giải trình; phát triển năng lực cần thiết để chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm đồng thời đạt được sự phát triển bền vững.
Trưởng đại diện FAO tại Việt Nam nhấn mạnh, FAO cam kết cùng xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn, bền vững hơn cho tất cả người dân Việt Nam. Tất cả mọi người cần tham gia xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn, bằng cách loại bỏ sự bất bình đẳng, tăng khả năng lựa chọn thực phẩm lành mạnh, ý thức giảm lãng phí thực phẩm, nỗ lực chăm sóc tài nguyên thiên nhiên và lòng trắc ẩn trong hành động.
Chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm sẽ góp phần xóa đói giảm nghèo, cải thiện dinh dưỡng và sinh kế của những người dễ bị tổn thương nhất; đồng thời đảm bảo cho hệ thống việc hoạt động hiệu quả, bao trùm, có khả năng phục hồi và bền vững hơn trong tương lai. FAO giữ nguyên cam kết hợp tác chặt chẽ với Việt Nam để cùng nhau chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm của Việt Nam. Từ đó, Việt Nam có thể đẩy nhanh quá trình chuyển đổi hướng tới các hệ thống lương thực thực phẩm hiệu quả hơn, bao trùm và bền vững hơn, sản xuất tốt hơn, cải thiện dinh dưỡng tốt, môi trường và chất lượng cuộc sống tốt hơn cho tất cả mọi người, không để ai bị bỏ lại phía sau.