Phát biểu tại diễn đàn, ông Hồ Kiên Trung, Phó Cục trưởng Cục Môi trường nhấn mạnh, năm 2025 sẽ là một cột mốc quan trọng trong hành trình công nghiệp hóa của Việt Nam khi phát triển kinh tế phải song hành với mục tiêu bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Xử lý nước thải công nghiệp là một trong những thách thức lớn nhất mà Việt Nam đang phải đối mặt. Tuy nhiên, những tín hiệu tích cực đang dần xuất hiện khi nhiều doanh nghiệp không còn “đối phó” mà đã chuyển sang tư duy hành động thực chất, dài hạn. Việc đầu tư vào công nghệ xử lý nước tiên tiến, xây dựng hệ thống xử lý tập trung đạt chuẩn tại các khu công nghiệp đang ngày càng phổ biến.
Đặc biệt, hệ thống quan trắc nước thải tự động, liên tục, kết nối trực tiếp với cơ quan quản lý đang tạo ra đột phá trong kiểm soát môi trường, nâng cao tính minh bạch và hiệu quả giám sát. Những bước tiến này không chỉ giảm thiểu rủi ro sự cố môi trường mà còn tạo nền tảng cho môi trường đầu tư hiện đại, xanh và bền vững.
Tuy nhiên, theo ông Hồ Kiên Trung, hành trình hướng tới phát triển bền vững vẫn còn nhiều rào cản. Cụ thể, tỷ lệ xử lý nước thải chưa đồng đều, khi 94,1% khu công nghiệp đã có hệ thống xử lý đạt chuẩn thì tại các cụm công nghiệp, con số này chỉ là 31,5%. Công nghệ xử lý chưa đồng bộ, chi phí cao vẫn là gánh nặng với doanh nghiệp nhỏ và vừa. Thiếu hụt nhân lực chất lượng cao, ảnh hưởng trực tiếp đến vận hành hệ thống. Công tác giám sát, thực thi pháp luật còn hạn chế, dữ liệu thiếu minh bạch; chưa tận dụng được tiềm năng kinh tế tuần hoàn từ nước thải. Việc tái sử dụng, thu hồi tài nguyên và năng lượng vẫn chưa được chú trọng đúng mức.
Việc đầu tư vào công nghệ xử lý nước tiên tiến, xây dựng hệ thống xử lý tập trung đạt chuẩn tại các khu công nghiệp đang ngày càng phổ biến. (Ảnh minh họa)
Phó Cục trưởng Cục Môi trường nhấn mạnh, đây là thời điểm Việt Nam cần vươn lên mạnh mẽ bằng khát vọng phát triển xanh, công nghệ hiện đại và sự đồng lòng từ doanh nghiệp, cơ quan quản lý và cộng đồng.
Để hướng tới mục tiêu tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn, mỗi doanh nghiệp, mỗi địa phương cần chủ động đầu tư công nghệ, hoàn thiện quy trình và xây dựng một hệ sinh thái sản xuất xanh - sạch - hiệu quả.
Theo ông Hồ Kiên Trung, thời gian qua, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã tích cực sửa đổi, bổ sung hành lang pháp lý về nước thải công nghiệp nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh. Ngoài ra, các cơ chế tài chính hỗ trợ doanh nghiệp cũng đang được triển khai.
Ông Hồ Kiên Trung nhấn mạnh: Chúng tôi cam kết sẽ tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp, thúc đẩy hệ sinh thái công nghiệp phát triển xanh, sạch và bền vững.
Tham dự diễn đàn, ông Daniel Stork, Tổng Lãnh sự Vương quốc Hà Lan tại TPHCM chia sẻ những kinh nghiệm của Hà Lan trong việc xử lý nước thải có thể ứng dụng ở Việt Nam.
Hà Lan đã tìm ra giải pháp bằng cách hợp tác với những người bị ảnh hưởng và thu hút cộng đồng tham gia vào quản lý nước tập thể, để cùng nhau giải quyết vấn đề. Cách tiếp cận này được gọi là “kim cương Hà Lan”, có bốn góc: khu vực tư nhân, viện nghiên cứu, xã hội và khu vực công. Trong đó, khu vực công đóng vai trò then chốt bằng cách tạo ra các luật và chính sách rõ ràng, đưa ra các ưu đãi phù hợp và đảm bảo thực thi hiệu quả.
Với tư duy này, Hà Lan đã hợp tác với Việt Nam trong nhiều hoạt động và dự án góp phần đáng kể vào quản lý bền vững tài nguyên nước. Chẳng hạn, dự án Thỏa thuận đối tác chiến lược Việt Nam - Hà Lan về thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý nước; Kế hoạch đồng bằng sông Cửu Long; thỏa thuận đối tác chiến lược về nông nghiệp bền vững giữa Việt Nam - Hà Lan.