Trước đó, vào tháng 9/2021, Bộ Công Thương nhận được thông tin về việc ngành sản xuất pin năng lượng mặt trời của Hoa Kỳ đã nộp hồ sơ tới Bộ Thương mại Hoa Kỳ đề nghị điều tra chống lẩn tránh biện pháp chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với pin năng lượng mặt trời có xuất xứ từ Việt Nam, Malaysia và Thái Lan.
Hàng hóa bị đề nghị điều tra là nhóm các sản phẩm pin năng lượng mặt trời có mã HS 8501.61.0010, 8507.20.80, 8541.40.6015, 8541.40.6025 và 8501.31.8010 (theo hệ thống HS của Hoa Kỳ).
Theo cáo buộc của nguyên đơn, các doanh nghiệp tại Việt Nam, Malaysia và Thái Lan nhập khẩu tế bào và module quang điện silicon từ Trung Quốc để sản xuất pin năng lượng mặt trời xuất khẩu sang Hoa Kỳ. Nguyên đơn cho rằng, hoạt động sản xuất này không tạo ra giá trị gia tăng đáng kể và cần được xem là hành vi lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại mà Hoa Kỳ đang áp dụng đối với Trung Quốc. Hiện mặt hàng pin năng lượng mặt trời của Trung Quốc đang bị Hoa Kỳ áp thuế chống bán phá giá từ 15,85% đến 238,95% và thuế chống trợ cấp từ 11,97% đến 15,24%.
Đồng thời, từ tháng 2/2018, mặt hàng này cũng bị Hoa Kỳ áp dụng biện pháp tự vệ đối với tất cả các nước, trong đó có Việt Nam. Biện pháp tự vệ quy định lượng hạn ngạch nhập khẩu từ tất cả các quốc gia vào Hoa Kỳ là 2,5 gigawatt/năm đối với tế bào quang điện. Nhập khẩu trong hạn ngạch không phải chịu thuế tự vệ nhưng nhập khẩu vượt quá hạn ngạch sẽ phải chịu mức thuế tự vệ từ 15% đến 30% tùy thời kỳ. Đối với module quang điện, Hoa Kỳ áp thuế nhập khẩu bổ sung trong 4 năm (đến tháng 2/2022) với mức thuế bằng mức ngoài hạn ngạch của tế bào quang điện.
Ảnh minh họa
Sau khi nhận đơn, Hoa Kỳ đã nghiên cứu kỹ lưỡng và lấy ý kiến các bên liên quan. Về phía Việt Nam, Bộ Công Thương đã gửi thư đến Bộ Thương mại Hoa Kỳ, đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ cũng đã đến làm việc với cơ quan này và làm việc với các doanh nghiệp, chủ đầu tư dự án năng lượng mặt trời tại Hoa Kỳ đang sử dụng sản phẩm pin của Việt Nam để huy động tiếng nói chung phản đối cáo buộc lẩn tránh.
Theo thông tin từ Cục Phòng vệ thương mại, Bộ Công Thương, ngày 14/11 vừa qua, Bộ Thương mại Hoa Kỳ chính thức thông báo sẽ không khởi xướng điều tra vụ việc.
Tuy nhiên, đại diện Cục Phòng vệ thương mại nhận định, quyết định này hoàn toàn có thể chỉ là mang tính thời điểm. Tại thời điểm này, nguồn cung sản xuất trong nước không đủ nên chính quyền Hoa Kỳ không quyết định sử dụng các biện pháp phòng vệ thương mại mạnh tay hơn. Nhưng trong 2 - 3 năm tới, khi Hoa Kỳ có thêm nhiều dự án sản xuất pin năng lượng mặt trời, năng lực cung ứng trong nước ổn định và đủ phục vụ nhu cầu, quốc gia này hoàn toàn có thể sẽ khởi xướng điều tra, áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại để hạn chế nhập khẩu mặt hàng này.
Do đó, Bộ Công Thương vẫn sẽ tiếp tục theo dõi sát để sẽ kịp thời cảnh báo các doanh nghiệp khi thị trường Hoa Kỳ có dấu hiệu bất ổn. Các doanh nghiệp cũng được khuyến nghị theo dõi sát diễn biến chính sách và thị trường tại Hoa Kỳ nhằm chủ động trong điều chỉnh chiến lược sản xuất, xuất khẩu.
Được biết, tính riêng 10 tháng đầu năm 2021, kim ngạch xuất khẩu tấm pin năng lượng mặt trời của Việt Nam sang Hoa Kỳ lên đến khoảng hơn 2,2 tỷ USD.