Theo Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững, Bộ Công Thương, mới đây, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có cuộc hội đàm với ông Greg Hands, Bộ trưởng Bộ Năng lượng, Thương mại và Chiến lược công nghiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland.
Thay mặt Bộ Công Thương, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên bày tỏ sự trân trọng đối với những nỗ lực của Vương quốc Anh, với tư cách là nước chủ nhà của Hội nghị Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP26) năm nay đã tích cực tổ chức rất nhiều hoạt động, sự kiện, đối thoại có ý nghĩa để các bên, trong đó có Việt Nam tham gia chia sẻ và trao đổi kinh nghiệm cũng như quan điểm, hướng tới giải quyết những vấn đề liên quan đến biến đổi khí hậu.
Tại buổi hội đàm, Bộ trưởng Greg Hands trao đổi một số vấn đề liên quan đến mục tiêu trung hòa carbon của Việt Nam cũng như những nội dung liên quan đến dự thảo Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2045 (Quy hoạch điện VIII).
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, hiện nay, Bộ Công Thương đang phối hợp cùng các bộ ngành, cơ quan liên quan tính toán, nghiên cứu, đánh giá một cách tổng thể về các khả năng và kịch bản phát triển kinh tế xã hội, năng lượng, môi trường để đạt được mục tiêu trung hòa carbon trong thời gian sớm nhất và sẽ được Thủ tướng Chính phủ Việt Nam công bố tại Hội nghị COP26.
Năng lượng tái tạo ở Việt Nam (đặc biệt là điện mặt trời) đã có sự phát triển rất nhanh trong những năm gần đây
Nhiệt điện than hiện nay chiếm khoảng trên 32% tổng công suất nguồn điện toàn quốc và đang đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia của Việt Nam, là một trong số các nguồn cung cấp điện chính đáp ứng nhu cầu điện năng cho phát triển kinh tế xã hội, duy trì sự vận hành ổn định của toàn hệ thống. Vì vậy, trong giai đoạn 2021 - 2030, có thể khẳng định rằng mong muốn dừng hẳn phát triển các nhà máy nhiệt điện than là chưa khả thi.
Dự thảo Quy hoạch điện VIII đã bám sát các mục tiêu đề ra trong quá trình xây dựng và hoàn thiện cũng như đánh giá một cách toàn diện những tác động đối với việc đảm bảo an ninh cung cấp điện khi xem xét tỉ lệ giảm dần các nguồn điện than. Theo đó, tới năm 2030, Việt Nam sẽ không phát triển thêm các nhà máy nhiệt điện than mới ngoài các dự án đã được phê duyệt tại Quy hoạch điện VII điều chỉnh, hạn chế tối đa phát triển thêm các nhà máy nhiệt điện than mới tới năm 2045 và từng bước loại bỏ các nhà máy nhiệt điện than đã vận hành nhiều năm, công nghệ lạc hậu.
Theo dự thảo Quy hoạch điện VIII, tổng nguồn nhiệt điện than tới năm 2030 là 40,7 GW, thấp hơn gần 15GW so với Quy hoạch điện VII điều chỉnh (55,3 GW vào năm 2030 theo phương án cơ sở). Như vậy, gần 15GW từ nguồn nhiệt điện than trong Quy hoạch VII điều chỉnh đã được loại bỏ, thay thế hoặc đẩy lùi sau năm 2030 trong dự thảo Quy hoạch điện VIII.
Trong những năm qua, Chính phủ Việt Nam rất quan tâm đến phát triển năng lượng tái tạo nhằm đáp ứng nhu cầu năng lượng, đảm bảo an ninh năng lượng và giảm phát thải khí nhà kính. Nhiều chính sách cụ thể đã được ban hành nhằm khuyến khích phát triển các loại hình năng lượng tái tạo như chính sách giá bán điện cố định (FIT) đối với điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối, điện từ chất thải rắn.
Ngoài ra, các dự án điện năng lượng tái tạo còn được hưởng nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi khác như được ưu tiên phát điện, tỷ giá ổn định, ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế nhập khẩu...
Nhờ các chính sách khuyến khích nêu trên, thời gian qua, nhất là trong 2 năm 2019 - 2020, năng lượng tái tạo ở Việt Nam (đặc biệt là điện mặt trời) có sự phát triển rất nhanh. Các nguồn năng lượng tái tạo đã cung cấp nguồn điện góp phần đảm bảo cung ứng điện, giảm phát thải khí nhà kính và các phát thải ô nhiễm khác như SOx, NOx, bụi…
Kết thúc cuộc hội đàm, hai Bộ trưởng cùng chia sẻ quan điểm về những kết quả và định hướng phát triển năng lượng Việt Nam trong thời gian tới. Có thể thấy ngành năng lượng Việt Nam đã và đang trên lộ trình xanh hóa và giảm dần sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, hướng đến một xã hội carbon thấp trong những thập kỷ tới.