Ngày 12/11, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phối hợp với Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam tổ chức hội thảo “Tăng cường năng lực, phổ biến kiến thức cho cộng đồng, doanh nghiệp về việc tạo tín chỉ và tham gia trao đổi bù trừ tín chỉ carbon”.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Tiến sĩ Phạm Quang Thao, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam nhấn mạnh, biến đổi khí hậu diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu là một trong những thách thức nghiêm trọng nhất thế kỷ XXI. Thực hiện cam kết tại Hội nghị COP26, Việt Nam đặt mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, thể hiện quyết tâm cùng thế giới ứng phó với biến đổi khí hậu.
Hội thảo góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế vận hành và làm rõ lợi ích kinh tế, xã hội, môi trường khi tham gia thị trường carbon, là nền tảng quan trọng thúc đẩy hình thành và vận hành hiệu quả thị trường carbon tại Việt Nam trong thời gian tới. Đồng thời, việc cung cấp thông tin một cách chính xác, đầy đủ về thị trường carbon sẽ giúp cộng đồng, doanh nghiệp có thể tham gia giao dịch tín chỉ carbon trên thị trường, hướng tới một thị trường minh bạch, công bằng và hội nhập quốc tế.
Xây dựng, phát triển thị trường carbon để thúc đẩy doanh nghiệp chuyển đổi mô hình sản xuất theo hướng xanh và bền vững. (Ảnh minh họa)
Bà Phạm Thị Xuân, Phó Chủ tịch Thường trực Hội nước và Môi trường Việt Nam cho rằng việc xây dựng, phát triển thị trường carbon trong nước là công cụ kinh tế quan trọng, thúc đẩy doanh nghiệp chuyển đổi mô hình sản xuất theo hướng xanh và bền vững. Việc hoàn thiện chính sách, xây dựng năng lực giám sát và tăng cường hợp tác quốc tế là những yếu tố then chốt giúp Việt Nam hội nhập sâu vào thị trường carbon toàn cầu, đồng thời giữ vững cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Tại hội thảo, các đại biểu đã chia sẻ về vai trò, cơ chế và kinh nghiệm xây dựng thị trường carbon trong nước và quốc tế; cơ hội, thách thức và những bước chuẩn bị để doanh nghiệp tham gia hiệu quả vào thị trường tín chỉ carbon.
TS. Hà Quang Anh, quyền Giám đốc Trung tâm Thích ứng biến đổi khí hậu và trung hòa carbon thuộc Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) giới thiệu cơ chế trao đổi và bù trừ tín chỉ carbon theo Nghị định 119/2025/NĐ-CP. Theo ông Hà Quang Anh, từ nay đến năm 2028 Việt Nam sẽ hoàn thiện khung pháp lý và thí điểm sàn giao dịch carbon, tiến tới vận hành chính thức từ năm 2029, mở ra cơ hội để các doanh nghiệp tham gia cơ chế bù trừ phát thải tự nguyện, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế.
TS. Thái Thị Thanh Minh, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đề xuất cần sớm hoàn thiện quy định chi tiết về cơ chế giao dịch, thanh toán, định giá và quản lý sàn giao dịch carbon. Bà kiến nghị thành lập cơ quan quản lý thị trường carbon quốc gia, thống nhất quản lý sổ đăng ký tín chỉ, đồng thời bảo đảm tính minh bạch, toàn vẹn và tránh tính toán kép trong hoạt động tín chỉ carbon.
Ông Nguyễn Tiến Cường, Giám đốc Trung tâm Tăng trưởng xanh và bảo vệ môi trường doanh nghiệp cho rằng, khi tham gia thị trường carbon các doanh nghiệp có nhiều cơ hội nâng cao năng lực cạnh tranh: đáp ứng yêu cầu “xanh hóa” từ đối tác quốc tế, đặc biệt là các rào cản thuế carbon (CBAM - Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon của EU). Đồng thời, doanh nghiệp có thể tạo doanh thu mới từ việc bán tín chỉ carbon hoặc hợp tác trong các dự án giảm phát thải, có cơ hội gia tăng thương hiệu bền vững.
Theo các đại biểu tham dự hội thảo, để thị trường carbon vận hành hiệu quả, Việt Nam cần chú trọng đồng thời ba trụ cột: hoàn thiện thể chế, nâng cao năng lực quản lý và tăng cường nhận thức xã hội. Trong đó, doanh nghiệp đóng vai trò trung tâm của quá trình chuyển đổi xanh, còn các tổ chức xã hội - nghề nghiệp là lực lượng nòng cốt trong truyền thông, phổ biến kiến thức và kết nối hợp tác giữa Nhà nước, giới khoa học với khu vực tư nhân.