Theo phản ánh của người dân xã Tử Đà, nhiều năm nay các doanh nghiệp đã tìm mọi lý do để được nạo vét cát dưới lòng sông Lô, đặc biệt là khu vực chảy qua địa bàn xã.
Kể đến đầu tiên là công ty CP Phát triển đầu tư Thái Sơn (công ty Thái Sơn), doanh nghiệp này lợi dụng việc xây mới trạm bơm của xã để phục vụ tưới tiêu cho người dân nhưng thực chất lại nhằm mục đích khai thác mỏ cát ở gần vị trí trạm bơm.
“Trước đây, lợi dụng việc xây trạm bơm nên công ty Thái Sơn đã đưa rất nhiều tàu bè xuống đoạn sông này để múc cát. Chỉ đến khi có báo chí vào cuộc thì hoạt động này mới dừng lại”, ông Đ, một người dân sống sát trạm bơm cho biết.
Theo người dân, đây không phải lần đầu tiên công ty này thực hiện việc khai thác cát trên sông Lô, mà đã kéo dài suốt 2 năm nay
Một người dân bức xúc: “Xã Tử Đà có khoảng 1.200 hộ dân thì đến 90% số hộ bị ảnh hưởng bởi tình trạng khai thác cát gây ra, chủ yếu liên quan đến vấn đề sạt lở đất canh tác. Chúng tôi đã nhiều lần yêu cầu công ty Thái Sơn phải có bồi thường thỏa đáng nhưng họ không giải quyết”.
Người dân trong xã đã báo cáo lên chính quyền địa phương nhiều lần nhưng cho đến nay vẫn chưa thể xử lý dứt điểm tình trạng khai thác cát một cách ngang nhiên của các doanh nghiệp. Đồng thời, kéo nhau ra bờ sông, tìm mọi cách xua đuổi tàu hút cát nhưng không có tác dụng.
Được biết, trên sông Lô đoạn qua huyện Phù Ninh lâu nay không chỉ có doanh nghiệp Thái Sơn khai thác cát, mà còn có các “ông lớn” khác như: Phương Nam, Tự Lập... Hoạt động khai thác cát đang khiến hai đoạn bờ kè quốc gia ký hiệu H1 và H4 bị sạt lở, những đoạn bờ kè kế tiếp đứng trước nguy cơ bị ảnh hưởng.
Theo tìm hiểu của PV, tháng 6/2019, do khai thác ngoài chỉ giới nên công ty Thái Sơn đã bị UBND tỉnh Phú Thọ xử phạt hành chính với số tiền 100 triệu đồng. Cùng với đó, doanh nghiệp này bị rút giấy phép khai thác trong vòng 4 tháng.
Tuy nhiên, từ cuối tháng 11/2019 đến nay, việc khai thác cát trên sông Lô của doanh nghiệp Thái Sơn lại trở nên rầm rộ. Với lý do xây mới lại trạm bơm Tử Đà, công ty này đã đưa tàu thuyền, máy móc ngày đêm khai thác cát dưới lòng sông.
Ông Hà Kế Tài, Chủ tịch UBND xã Tử Đà cho biết, việc người dân bức xúc với hoạt động khai thác cát trên sông Lô là có thật. Tuy nhiên, theo lãnh đạo xã, sau khi hết hạn rút giấy phép, công ty Thái Sơn được phép hoạt động trở lại và điều này đúng với các quy định của pháp luật. Ở góc độ địa phương, lãnh đạo xã sẽ cố gắng phối hợp để đạt được sự hài hòa giữa người dân, chính quyền và doanh nghiệp.
Tuy được phép khai thác cát nhưng việc khai thác quá mức làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân và môi trường, thì phải chăng doanh nghiệp và các ban ngành cần cân nhắc, xem xét lại?