Theo Quyết định, 4 dự án bảo vệ môi trường sẽ bắt đầu thực hiện từ năm 2022, dự kiến sản phẩm của các dự án này là các báo cáo, đề xuất, mô hình, giải pháp… liên quan đến môi trường vùng đồng bào DTTS ở nước ta. Thời gian thực hiện mỗi dự án là 2 năm (2022 - 2023).
Những dự án đó là: khảo sát, đánh giá, đề xuất giải pháp và thực hiện mô hình bảo vệ môi trường trong sản xuất nông nghiệp thông qua ứng dụng chuỗi giá trị nông nghiệp hữu cơ tuần hoàn gắn với chế biến sâu, tạo sinh kế bền vững cho đồng bào dân tộc thiểu số (1); khảo sát, đánh giá thực trạng ô nhiễm môi trường do rác thải thông thường và xây dựng mô hình xử lý rác thải sinh hoạt, rác thải từ sản xuất nông nghiệp tại vùng dân tộc thiểu số khu vực đồng bằng sông Cửu Long (2); cải thiện môi trường thông qua xây dựng mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong chăn nuôi gia súc để ứng phó với biến đổi khí hậu, giảm thiểu tác hại rét vào mùa đông cho gia súc tại vùng dân tộc và miền núi phía Bắc (3); truyền thông nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi về bảo vệ môi trường cho học sinh các trường dân tộc nội trú khu vực Tây Bắc (4).
Trong đó, dự án (1) sẽ đánh giá thực trạng ô nhiễm môi trường trong sản xuất nông nghiệp vùng DTTS; đề xuất giải pháp, thực hiện mô hình ứng dụng chuỗi giá trị nông nghiệp hữu cơ tuần hoàn gắn với chế biến sâu nhằm bảo vệ môi trường, tạo sinh kế bền vững cho đồng bào DTTS.
Đánh giá thực trạng sản xuất nông nghiệp và vấn đề bảo vệ môi trường ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số
Đối với vùng DTTS khu vực đồng bằng sông Cửu Long, Ủy ban Dân tộc đã phê duyệt dự án (2) với sản phẩm dự kiến là báo cáo thực trạng ô nhiễm môi trường do rác thải thông thường ở vùng DTTS khu vực đồng bằng sông Cửu Long; đề xuất các giải pháp và kiến nghị chính sách; mô hình xử lý rác thải sinh hoạt, rác thải từ sản xuất nông nghiệp.
Nhằm hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực của biến đổi khí hậu đối với đồng bào DTTS và miền núi phía Bắc, Ủy ban Dân tộc cũng đưa vào phê duyệt dự án (3). Định hướng mục tiêu của dự án là thực hiện tập huấn nâng cao nhận thức của đồng bào DTTS về bảo vệ môi trường trong chăn nuôi gia súc; dựa trên Báo cáo hiện trạng khu vực này để xây dựng mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật chăn nuôi gia súc ứng phó với đói rét vào mùa đông và bảo vệ môi trường, tăng thu nhập, giảm nghèo bền vững.
Bảo vệ môi trường không chỉ đơn thuần là công việc của Đảng, Nhà nước, của một cơ quan hay tổ chức nào mà đó là trách nhiệm của toàn dân, toàn xã hội. Mọi đối tượng trong xã hội từ người già đến trẻ nhỏ, từ tổ chức đến cá nhân, từ người sản xuất đến người tiêu dùng đều có quyền và nghĩa vụ trong việc giữ gìn và bảo vệ môi trường.
Theo đó, dự án (4) sẽ góp phần đánh giá thực trạng nhận thức về bảo vệ môi trường của học sinh các trường dân tộc nội trú khu vực Tây Bắc; tổng hợp kiến nghị giải pháp, chính sách; xây dựng bộ tài liệu truyền thông về bảo vệ môi trường cho học sinh các trường dân tộc nội trú và mô hình truyền thông nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi bảo vệ môi trường của học sinh các trường dân tộc nội trú khu vực Tây Bắc.
Các dự án nêu trên đều rất thiết thực, đánh giá được thực trạng môi trường vùng đồng bào DTTS và giúp nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường của người dân, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững cho vùng đồng bào DTTS và miền núi.