Trong cuộc họp báo về các vấn đề kinh tế - xã hội TPHCM diễn ra vào ngày 18/9, ông Đỗ Diệp Gia Hợp, Phó Trưởng phòng Bảo trì khai thác công trình giao thông (Sở Xây dựng) thông tin về kế hoạch khởi công 9 tuyến metro trên địa bàn thành phố.
Theo ông Đỗ Diệp Gia Hợp, TPHCM xác định đầu tư trong hai giai đoạn chính là 2026 - 2030 và 2031 - 2035. Thành phố phấn đấu hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư vào năm 2027, tạo tiền đề để khởi công đồng loạt 9 tuyến metro.
Những tuyến metro sẽ triển khai gồm: tuyến metro số 2 đoạn Bến Thành - Tham Lương, đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm và đoạn Tham Lương - Củ Chi; tuyến số 1 đoạn Bến Thành - An Hạ; tuyến số 3 đoạn Hiệp Bình Phước - An Hạ; tuyến số 4 đoạn Đông Thạnh - Tân Sơn Nhất - Bến Thành - Hiệp Phước; tuyến số 5 đoạn Long Trường - xa lộ Hà Nội - cầu Sài Gòn - Bảy Hiền - depot Đa Phước.
Ngoài ra còn có tuyến số 6 đoạn vành đai trong; tuyến số 7 đoạn Tân Kiên - Thủ Thiêm - Vinhomes Grand Park; tuyến số 1 kéo dài từ thành phố mới Bình Dương - Suối Tiên; tuyến số 2 kéo dài từ Thủ Dầu Một - TPHCM.
Tập đoàn Vingroup cũng đang đề xuất đầu tư tuyến đường sắt kết nối trung tâm TPHCM đi Cần Giờ.
TPHCM hướng tới mục tiêu hoàn thành 355km đường sắt đô thị vào năm 2035
Theo tính toán sơ bộ, tổng mức đầu tư 9 tuyến metro khoảng 44 tỷ USD. Nguồn vốn sẽ được huy động từ nhiều kênh, bao gồm ngân sách nhà nước, vốn ODA và hợp tác công - tư (PPP), đồng thời khai thác giá trị gia tăng từ đất theo mô hình TOD.
Theo Sở Xây dựng TPHCM, qua kinh nghiệm thực hiện tuyến metro số 1 và số 2, TPHCM xác định nhiều thách thức lớn trong công tác giải phóng mặt bằng như: di dời hạ tầng kỹ thuật (điện, nước, viễn thông), thủ tục pháp lý về quy hoạch, đơn giá bồi thường, đặc biệt là sự đồng thuận của người dân.
Hiện UBND TPHCM đã giao Ban Quản lý đường sắt đô thị làm chủ đầu tư toàn bộ 9 tuyến. Ban đang lập kế hoạch để hoàn thành báo cáo nghiên cứu khả thi và thiết kế kỹ thuật tổng thể, dự kiến khởi công mới trong giai đoạn 2025 – 2027. Đồng thời, TPHCM cũng đang nghiên cứu giải pháp điều phối, hạn chế tác động tiêu cực đến giao thông đô thị, đời sống người dân và môi trường, hướng tới mục tiêu phát triển đồng bộ, bền vững.