Hệ thống các đơn vị sự nghiệp có chức năng ứng dụng chuyển giao công nghệ thuộc Sở Khoa học và công nghệ các tỉnh/thành phố (Trung tâm) là đầu mối thực hiện hoạt động nghiên cứu ứng dụng, triển khai, chuyển giao công nghệ, dịch vụ khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo tại địa phương. Thời gian qua, hệ thống các Trung tâm này hoạt động khá hiệu quả, có vai trò quan trọng trong hoạt động tiếp nhận, đánh giá, lựa chọn, cầu nối và ứng dụng, chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất theo đặc thù của địa phương, phục vụ đời sống dân sinh, là đầu mối cung cấp thông tin phục vụ cơ quan quản lý nhà nước trong quá trình định hướng, xây dựng chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển khoa học công nghệ.
Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Mai Dương, Cục trưởng Cục Phát triển công nghệ và Đổi mới sáng tạo (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, năm 2024, các Trung tâm đã chủ động dịch chuyển và tăng cường hỗ trợ cho doanh nghiệp trong hoạt động ứng dụng, đổi mới công nghệ, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hệ thống các Trung tâm đã đưa gần 400 sản phẩm ra thị trường với tổng doanh thu 75 tỷ đồng/năm; thực hiện gần 300 hợp đồng dịch vụ, tư vấn, chuyển giao công nghệ có giá trị hơn 10 tỷ đồng; làm chủ gần 150 quy trình công nghệ; thực hiện gần 300 nhiệm vụ khoa học công nghệ để ứng dụng vào thực tiễn…
Những kết quả đó đã đóng góp tích cực trong việc ứng dụng và chuyển giao công nghệ vào phát triển kinh tế - xã hội ở các địa phương. Đồng thời, là cầu nối quan trọng tạo sự liên kết giữa viện nghiên cứu, trường đại học với doanh nghiệp để chuyển hóa những kết quả nghiên cứu ứng dụng vào thực tiễn sản xuất kinh doanh ở địa phương.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh phát biểu kết luận hội nghị
Tuy nhiên, hiện các Trung tâm đang gặp một số khó khăn như: trang thiết bị, máy móc lạc hậu, không đồng bộ; thiếu các máy móc, thiết bị cần thiết để thực hiện những nghiên cứu, phân tích, đánh giá chuyên sâu phục vụ cho công tác nghiên cứu khoa học, tiếp nhận chuyển giao làm chủ công nghệ cao, công nghệ tiên tiến. Bên cạnh đó, công tác đào tạo, tiếp nhận vận hành các trang thiết bị còn chưa được quan tâm và đầu tư dẫn đến một số trang thiết bị chưa được khai thác hiệu quả. Kết quả nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao công nghệ vẫn còn nhiều hạn chế, chưa thực sự thúc đẩy mạnh mẽ có hiệu quả cao trong việc ứng dụng, chuyển giao và đổi mới công nghệ, nhất là hỗ trợ cho khu vực doanh nghiệp thực hiện ứng dụng và đổi mới công nghệ.
Do đó, hội nghị là cơ hội để các Trung tâm giới thiệu, chia sẻ các kết quả nổi bật, mô hình thành công trong hoạt động ứng dụng, chuyển giao công nghệ cũng như chia sẻ những khó khăn, vướng mắc và đề xuất các giải pháp để thúc đẩy hoạt động ứng dụng, chuyển giao công nghệ tại địa phương trong giai đoạn sắp tới.
Các đại biểu tham dự hội nghị đã được nghe những kết quả nổi bật, mô hình hiệu quả trong hoạt động ứng dụng, chuyển giao công nghệ tại địa phương của Trung tâm Tiền Giang, Hà Tĩnh; các khó khăn, vướng mắc liên quan đến hoạt động của Trung tâm, đặc biệt là thực hiện cơ chế tự chủ tài chính và quản lý, sử dụng tài sản được hình thành thông qua việc triển khai thực hiện nhiệm vụ khoa học công nghệ sử dụng vốn nhà nước; một số giải pháp nhằm tháo gỡ các khó khăn trước mắt cũng như lâu dài liên quan đến tổ chức, nguồn lực và hoạt động của các Trung tâm, đặc biệt là việc xác định các nhiệm vụ, định hướng lớn trong giai đoạn sắp tới để các Trung tâm thể hiện được vị thế và đóng góp tương xứng trong hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia nói chung, đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương nói riêng.
Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh cho biết, bản chất của đổi mới sáng tạo là đưa ứng dụng khoa học công nghệ vào cuộc sống nên sứ mệnh, hoạt động chính của Trung tâm là nơi chuyển giao công nghệ, khoa học kỹ thuật đến địa phương. Trung tâm là đơn vị sự nghiệp, là “cánh tay” của Sở Khoa học và Công nghệ địa phương tiếp nhận khoa học kỹ thuật lan tỏa vào cuộc sống và thực tiễn khoa học công nghệ tại địa phương. Nhưng do một số nguyên nhân khách quan, chủ quan, đặc biệt là về cơ chế tự chủ cũng như nhu cầu công nghệ địa phương nên có nơi Trung tâm làm tốt, có nơi Trung tâm còn gặp nhiều khó khăn về vấn đề tự chủ, chuyển giao công nghệ…
Thứ trưởng Hoàng Minh đề nghị, trong thời gian tới, các Trung tâm cần tập trung vào ba hoạt động: tháo gỡ khó khăn về cơ chế tự chủ; thực hiện chuyển giao và lan tỏa công nghệ, đặc biệt là tập trung vào doanh nghiệp nhỏ và vừa; cải tiến sáng kiến lao động.