Ngày 31/7, tại Hà Nội, Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức phiên thảo luận "Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong ngành bán lẻ”.
Phát biểu khai mạc sự kiện, ông Nguyễn Trung Thắng, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường cho biết, trong bối cảnh thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ sang mô hình phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn trở thành xu thế tất yếu nhằm đối phó với khủng hoảng tài nguyên, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu. Từ Liên minh châu Âu đến các quốc gia Đông Á, hàng loạt chính sách đã được ban hành để thúc đẩy tái chế, giảm thiểu chất thải và tối ưu hóa vòng đời sản phẩm.
Việt Nam cũng đã có những cam kết mạnh mẽ trong việc thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Trong đó, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 được Quốc hội thông qua đã dành riêng điều 142 quy định về phát triển kinh tế tuần hoàn. Để triển khai hiệu quả, Chính phủ ban hành Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 1/1/2022 quy định tiêu chí, lộ trình và cơ chế khuyến khích cho các mô hình kinh tế tuần hoàn.
Đặc biệt, Quyết định số 222/QĐ-TTg ngày 22/1/2025 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện kinh tế tuần hoàn đã xác định rõ định hướng chiến lược và ưu tiên phát triển kinh tế tuần hoàn trong các ngành, lĩnh vực ưu tiên.
Xu hướng phát triển bền vững, tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn đang mở ra những cơ hội to lớn cho ngành bán lẻ. (Ảnh minh họa)
Bên cạnh các chính sách tập trung vào kinh tế tuần hoàn, Việt Nam cũng đã ban hành nhiều văn bản pháp luật nhằm kiểm soát rác thải nhựa và thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng bền vững như: Chiến lược quốc gia về quản lý tổng hợp chất thải rắn đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050; chỉ thị số 33/CT-TTg ngày 20/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý rác thải nhựa; Quyết định số 1316/QĐ-TTg ngày 22/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tăng cường quản lý rác thải nhựa, trong đó xác định các mục tiêu và chỉ tiêu cụ thể về giảm phát sinh rác thải nhựa.
Gần đây nhất, HĐND thành phố Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 22/2025/NQ-HĐND ngày 10/7/2025 quy định các biện pháp giảm phát thải nhựa trên địa bàn thành phố.
Theo ông Nguyễn Trung Thắng, nhằm khuyến khích người tiêu dùng giảm sử dụng túi nilon, thúc đẩy các giải pháp thân thiện với môi trường trên toàn thế giới, sáng kiến Thế giới không dùng túi nilon (Bag Free World) đã chính thức chọn ngày 3/7 hàng năm là Ngày Quốc tế không sử dụng túi nilon. Từ năm 2023, Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường đã phối hợp với Sở Công Thương Hà Nội và các nhà bán lẻ triển khai chiến dịch “Ngày không sử dụng túi nilon tại Việt Nam”. Trong khuôn khổ đó, Liên minh các nhà bán lẻ giảm túi nilon gồm 16 nhà bán lẻ lớn đã nhận được sự hỗ trợ từ Liên minh châu Âu và Chính phủ Đức trong việc triển khai các sáng kiến giảm sử dụng nhựa một lần; tích hợp các nguyên tắc của kinh tế tuần hoàn vào hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Như một phần của chiến dịch “Ngày không sử dụng túi nilon tại Việt Nam” năm 2025, Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường phối hợp cùng các đối tác giảm rác thải nhựa đồng tổ chức phiên thảo luận “Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong ngành bán lẻ” nhằm cập nhật quy định pháp luật về giảm sản phẩm nhựa dùng một lần (SUPs) và nhãn sinh thái; trao đổi việc áp dụng kinh tế tuần hoàn trong chuỗi cung ứng bán lẻ; chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn trong việc thúc đẩy các mô hình kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam…
Ông Nguyễn Trung Thắng nhấn mạnh, với những cam kết mạnh mẽ của các đơn vị bán lẻ, sự đồng hành của các đối tác giảm chất thải nhựa, chúng ta sẽ cùng nhau đóng góp vào các nỗ lực quốc gia, khu vực và toàn cầu trong quá trình tiến tới một Hiệp ước toàn cầu chấm dứt ô nhiễm nhựa.
Tại phiên thảo luận, đại diện Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cùng đại diện Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường đã trình bày tham luận về tổng quan nhãn sinh thái Việt Nam; vai trò của truyền thông trong thúc đẩy kinh tế tuần hoàn; tóm tắt kết quả Ngày không sử dụng túi nilon… với thông điệp “Phân loại nhanh, tiêu dùng xanh, giảm rác thải” để cùng nhìn lại sự đóng góp, chung tay của các đơn vị bán lẻ trong hành trình thực hiện phân loại rác thải, giảm thiểu sử dụng túi nilon.
Bà Trần Thị Hồng Hạnh, đại diện Cục Môi trường chia sẻ, hiện có hai nhóm sản phẩm được xem xét cấp nhãn: bao bì phân hủy sinh học và bao bì sử dụng hạt nhựa tái chế. Bao bì sinh học tuy có lợi về mặt môi trường nhưng giá thành hiện vẫn cao, gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc chuyển đổi. Vì vậy, việc xây dựng tiêu chí nhãn xanh cần đồng thời cân nhắc cả yếu tố thị trường và khả năng áp dụng thực tế.
Bên cạnh đó, các đại biểu đã trao đổi về những tồn tại, hạn chế cũng như khó khăn, thách thức, từ đó đề xuất giải pháp, kế hoạch thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong ngành bán lẻ thời gian tới; chính sách thúc đẩy mhãn sinh thái như một giải pháp thay thế túi nilon khó phân hủy tại Việt Nam; cơ chế của Việt Nam trong việc bảo vệ các sản phẩm bao bì đã được gắn nhãn xanh…
Theo các đại biểu, từ nay đến năm 2030, Việt Nam có thể trở thành cứ điểm mới trong xu hướng tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu, nhất là trong bối cảnh các công ty đa quốc gia đang nỗ lực tìm cách giảm phụ thuộc vào thị trường quốc tế. Sự phát triển này không chỉ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số mà còn đưa ngành bán lẻ Việt Nam hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Xu hướng phát triển bền vững, tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn đang mở ra những cơ hội to lớn cho ngành bán lẻ bởi lĩnh vực này đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn thông qua áp dụng công nghệ phát thải thấp, công nghệ sạch và hiện đại hóa chuỗi cung ứng.