Theo Văn phòng công tác biến đổi khí hậu (BĐKH) thành phố Cần Thơ, những năm gần đây, hiện tượng lũ trên sông Hậu có xu hướng giảm dần cả về tần suất và lưu lượng, nguy cơ mặn xâm nhập sâu vào nội địa là điều đã được dự báo. Trước tình trạng này, thành phố Cần Thơ đã đẩy mạnh công tác quan trắc và kịp thời cảnh báo XNM để chính quyền, người dân chủ động ứng phó, giảm thiệt hại do mặn gây ra.
Bà Châu Thị Kim Thoa, Chánh Văn phòng công tác BĐKH thành phố Cần Thơ nhấn mạnh, việc tăng cường mạng lưới quan trắc độ mặn là hết sức cần thiết. Năm 2020, Văn phòng đã đề xuất dự án Xây dựng bản đồ phân vùng rủi ro thiên tai do BĐKH và tăng cường mạng lưới quan trắc XNM trên địa bàn thành phố Cần Thơ. Tháng 4/2021, sau khi nhận được văn bản phê duyệt khoản viện trợ thực hiện dự án từ Quỹ Hợp tác Mê Kông - Hàn Quốc, UBND thành phố Cần Thơ đã phê duyệt và tiến hành thực hiện các hoạt động quan trắc, ứng dụng hệ thống cảnh báo XNM.
Lắp đặt hệ thống quan trắc mặn tự động truyền tín hiệu không dây
Theo đó, hệ thống quan trắc mặn tự động truyền tín hiệu không dây được Văn phòng công tác BĐKH thiết lập từ tháng 7/2021 và hoàn thiện lắp đặt, vận hành, truyền dữ liệu tự động vào tháng 3/2022.
Các thiết bị đo mặn có gắn bộ truyền dữ liệu không dây được lắp đặt tại 3 vị trí: cảng Cái Cui, điểm lấy nước thuộc trạm cấp nước khu tái định cư xã Nhơn Nghĩa (huyện Phong Điền), điểm gần cầu sắt Tân Hiệp thuộc huyện Vĩnh Thạnh. Các vị trí lắp đặt trạm nhằm đo độ mặn theo hai hướng XNM chủ yếu vào thành phố. Cụ thể: hướng Đông theo sông Hậu và hướng Tây theo kênh Rạch Sỏi - Cái Sắn và kênh xáng Xà No.
Dữ liệu đo độ mặn của các trạm được truyền về hệ thống máy chủ đặt tại Trung tâm Quan trắc tài nguyên và môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường. Dữ liệu từ máy chủ sẽ được hiển thị trên website http://quantracdoman.dulieuquantrac.com/. Qua đây, người dân có thể xem dữ liệu dưới dạng bảng, biểu đồ, bản đồ, thống kê, truy xuất báo cáo theo ngày, tháng…
Văn phòng công tác BĐKH thành phố Cần Thơ thông tin, kết quả quan trắc mặn từ tháng 3 - 7/2022 cho thấy hệ thống vận hành ổn định, dữ liệu đo từ các trạm được chuyển tự động về hệ thống quản lý thông tin mặn theo đúng tần suất đã được cài đặt 5 phút/lần. Các sự cố phát sinh được kịp thời giải quyết. Dữ liệu quan trắc mặn mùa khô năm 2022 cho thấy thành phố không xuất hiện độ mặn vượt cảnh báo ở sông, rạch…
Bà Châu Thị Kim Thoa nhận định: Năng lực quan trắc XNM của thành phố Cần Thơ đã được củng cố nhờ kịp thời lắp đặt và vận hành hệ thống 3 trạm quan trắc mặn từ mùa khô năm 2022. Dự án đã cải thiện khả năng tiếp cận thông tin cho người dân, nhất là các đối tượng dễ bị tổn thương do BĐKH, thông qua các phương tiện truyền thông, trang thông tin điện tử Trung tâm điều hành đô thị thông minh, kênh chia sẻ dữ liệu quan trắc mặn giữa các Sở, ngành của thành phố và các địa phương khác trong vùng... Từ đó mọi người có thể chủ động xây dựng các kế hoạch ứng phó kịp thời, giúp giảm thiểu thiệt hại do tác động của BĐKH gây ra.