Sau những ngày đàm phán căng thẳng, các bên tham gia hội nghị đã đạt được sự đồng thuận về chiến lược huy động tài chính cho đa dạng sinh học, đặt mục tiêu huy động 200 tỷ USD mỗi năm vào năm 2030 từ nhiều nguồn khác nhau để hỗ trợ các sáng kiến bảo tồn. Trong số này, dòng tài chính quốc tế sẽ đóng góp 20 tỷ USD vào năm 2025 và dự kiến tăng lên 30 tỷ USD vào năm 2030.
Kế hoạch tài chính mới phù hợp Khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh - Montreal (KMGBF), được thông qua tại COP15 vào năm 2022. Các đại biểu đã thông qua một loạt công cụ, cơ chế và tổ chức nhằm thúc đẩy dòng tài chính cần thiết. Hội nghị cũng đưa ra thỏa thuận về kế hoạch giám sát, báo cáo và xem xét tiến độ, cùng một bộ chỉ số toàn diện để đánh giá việc thực hiện KMGBF ở cả cấp quốc gia và toàn cầu.
Một điểm nhấn đáng chú ý của hội nghị lần này là việc ra mắt Quỹ Cali, một cơ chế tài chính mới nhận tài trợ từ khu vực tư nhân, đặc biệt là các doanh nghiệp thương mại hóa dữ liệu về tài nguyên di truyền. Quỹ này cam kết dành ít nhất 50% nguồn vốn để hỗ trợ người dân bản địa và cộng đồng địa phương, ghi nhận vai trò quan trọng của họ trong bảo vệ đa dạng sinh học.
Phiên họp mở rộng COP16 về đa dạng sinh học đã đạt được nhiều kết quả quan trọng
Thành công của các phiên họp tiếp nối COP16 lần này được xem là một bước ngoặt quan trọng sau những bất đồng tại hội nghị chính thức ở Cali (Colombia) vào năm ngoái. Khi đó, các cuộc thảo luận bị đình trệ do chưa đạt được thỏa thuận về tài chính và một số vấn đề trọng yếu khác.
COP16 diễn ra từ tháng 10/2024 và các phiên họp tiếp nối đến nay mới chấm dứt. Tuy vấp phải những khó khăn như chỉ có một số ít các quốc gia trên thế giới sẵn sàng cho cuộc chiến bảo vệ đa dạng sinh học cũng như tranh cãi về chi phí đóng góp song COP16 đã đạt được sự thống nhất về bảo vệ đa dạng sinh học. Hội nghị cũng là sự kiện quan trọng nhằm đánh giá tình hình thực tế và thúc đẩy việc thực hiện các cam kết bảo vệ đa dạng sinh học đã được đưa ra tại COP15. Theo đó, 196 quốc gia đã ký một hiệp ước lịch sử, đặt mục tiêu bảo vệ 30% diện tích đất và biển vào năm 2030.
Theo báo cáo của Tổ chức bảo tồn thiên nhiên (The Nature Conservancy), số lượng và phân bố của các loài đang giảm sút đáng kể. Cụ thể, báo cáo của Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc chỉ ra thế giới đang phải trải qua tổn thất lớn nhất kể từ thời khủng long, với khoảng 1 triệu loài thực vật và động vật hiện đang bị đe dọa tuyệt chủng.
Trong khi đó, báo cáo hai năm một lần của Tổ chức quốc tế về bảo tồn thiên nhiên (WWF) và Hiệp hội động vật học London công bố chỉ ra rằng quần thể động vật hoang dã toàn cầu đã giảm trung bình 73% trong 50 năm. Báo cáo cho hay, khu vực Mỹ latin và Caribe ghi nhận mức giảm trung bình 95% về số lượng động vật hoang dã. Nguyên nhân chính được chỉ ra là do hoạt động của con người như phá rừng, săn bắn, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu.
Rừng Amazon, lá phổi xanh của trái đất đang phải đối mặt nhiều áp lực. Việc mở rộng diện tích canh tác, xây dựng đường sá, cháy rừng và hạn hán đã đẩy nhiều loài động thực vật đến bờ vực tuyệt chủng. Về giải pháp, các chuyên gia cho rằng người bản địa đang ở tuyến đầu trong việc bảo vệ đa dạng sinh học và ứng phó biến đổi khí hậu, bởi họ là người đã chăm sóc đất đai, “chữa lành” đất đai thông qua hệ thống quản lý, hệ thống chăm sóc và lối sống.
Theo số liệu của LHQ, khoảng 25% các loài động vật và thực vật được đánh giá là đang bị đe dọa và khoảng 1 triệu loài đang phải đối mặt nguy cơ tuyệt chủng. Với kết quả đạt được tại các phiên họp tiếp nối của COP16, các nhà lãnh đạo thế giới đã có bước tiến quan trọng nhằm giải quyết các cuộc khủng hoảng kép về khí hậu và thiên nhiên.