Theo đó, thu hồi diện tích 582.321 m2 (hơn 58,2 ha) đất do Công ty TNHH Khai thác chế biến khoáng sản Núi Pháo (Núi Pháo) đang quản lý nằm ngoài ranh giới quy hoạch của dự án Núi Pháo (được UBND tỉnh Thái Nguyên cho thuê tại Quyết định số 355 ngày 24/02/2009) tại xã Hà Thượng, huyện Đại Từ. Lý do thu hồi, theo Kết luận thanh tra số 2065 (ngày 27/4/2017) của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Được biết UBND tỉnh Thái Nguyên cũng giao gần 58,2 ha đất trên cho UBND huyện Đại Từ quản lý theo quy hoạch.
Vị trí ranh giới khu đất đã được xác định theo bản đồ địa chính phục vụ công tác thu hồi đất theo kết luận thanh tra của Bộ Tài nguyên và Môi trường, do Văn phòng đăng ký đất đai lập ngày 06/01/2022, được Sở Tài nguyên và Môi trường xác nhận.
UBND tỉnh Thái Nguyên giao Sở Tài nguyên và Môi trường, Cục Thuế tỉnh, UBND huyện Đại Từ, UBND xã Hà Thượng, Công ty Núi Pháo xác định cụ thể mốc giới thu hồi và giao đất trên thực địa; xác định lại tiền thuê đất đối với diện tích đất thu hồi để hoàn trả cho Công ty Núi Pháo; ký lại hợp đồng thuê đất đối với công ty này; chỉnh lý hồ sơ địa chính theo quy định.
Thái Nguyên thu hồi hơn 52,8 ha đất ngoài dự án Núi Pháo
Trước đó, năm 2017, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Kết luận thanh tra số 2065/KL-BTNMT xung quanh việc quản lý, sử dụng đất đai tại dự án này, qua đó chỉ ra rất nhiều sai phạm. Kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra này, Thanh tra Chính phủ phát hiện hàng loạt vấn đề.
Kết luận thanh tra cho biết, diện tích 19,72 ha được UBND tỉnh Thái Nguyên thu hồi và giao cho Công ty Núi Pháo nhưng đến nay chưa hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho 11 hộ gia đình, cá nhân.
Diện tích trên 46 ha được UBND tỉnh Thái Nguyên thu hồi và giao cho công ty từ năm 2007 không còn nhu cầu sử dụng nhưng chưa hoàn chỉnh thủ tục bàn giao cho địa phương quản lý và sử dụng theo quy định.
66 ha được tỉnh Thái Nguyên thu hồi và giao cho doanh nghiệp từ năm 2009 nhưng không có trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, nằm ngoài quy hoạch của dự án nhưng chưa hoàn thiện hồ sơ để trả lại đất.
Gần 3 ha đất nông nghiệp của 50 hộ gia đình, cá nhân được thuê để sử dụng làm kho hàng và bãi để xe phục vụ cho hoạt động của công ty không có trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và chưa làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo quy định.
Diện tích trên 21 ha thuộc xóm 3, xóm 4 xã Hà Thượng (khoảng 217 hộ gia đình, cá nhân) chưa thực hiện thủ tục quy hoạch sử dụng đất được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Ngoài ra, diện tích 1,5 ha của 26 hộ gia đình, cá nhân thuộc xóm 2, xã Hà Thượng chưa hoàn thiện thủ tục quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
"Trách nhiệm thuộc UBND tỉnh Thái Nguyên, Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND huyện Đại Từ và Công ty Núi Pháo", Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh.
Theo giấy chứng nhận đầu tư của cơ quan chức năng tỉnh Thái Nguyên, Công ty Núi Pháo được phép thực hiện dự án khai thác, chế biến khoáng sản Núi Pháo trong thời hạn 30 năm (kể từ năm 2004) để khai thác, chế biến vonfram, fluorit, bismuth, đồng, vàng thuộc khu vực mỏ với tổng diện tích 921 ha.
Công ty Núi Pháo trở thành nhà cung cấp vonfram lớn nhất thế giới (ngoài Trung Quốc), cung cấp 36% tổng sản lượng vonfram toàn thế giới.