Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, Đảng và Nhà nước đã xác định an ninh nguồn nước là ưu tiên chiến lược trong giai đoạn hiện nay. Điều này thể hiện qua định hướng quản trị tổng hợp tài nguyên nước, phát triển hạ tầng cấp - thoát nước hiện đại, bảo đảm chất lượng nước và thúc đẩy tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn.
Theo ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, khu vực nông thôn là nơi sinh sống của phần lớn dân số cả nước đóng vai trò trung tâm trong việc hiện thực hóa những mục tiêu lớn này. Tuy nhiên, lĩnh vực nước sạch và vệ sinh nông thôn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn như suy giảm nguồn nước, ô nhiễm từ sản xuất và sinh hoạt, xâm nhập mặn, hạn hán, hạ tầng chưa đồng bộ và hạn chế về công nghệ, nguồn lực.
Những vấn đề này đòi hỏi phải đổi mới tư duy và cách tiếp cận, trong đó công nghệ xanh phải trở thành động lực cốt lõi để giảm phát thải, tiết kiệm năng lượng, nâng cao hiệu quả vận hành, đồng thời tăng khả năng chống chịu của hệ thống trước biến đổi khí hậu và thiên tai.
Ứng dụng năng lượng tái tạo trong cấp nước
Ông Lương Văn Anh, Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nhấn mạnh, trước yêu cầu mới, việc áp dụng công nghệ xanh, năng lượng tái tạo và quản lý nước thông minh là xu thế tất yếu. Các chiến lược của quốc gia, từ Chiến lược tăng trưởng xanh đến Chiến lược cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn hay Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn đều khẳng định rõ điều này.
Các đại biểu tham dự hội thảo đã tập trung chia sẻ 4 nhóm giải pháp tiêu biểu áp dụng công nghệ xanh trong cấp nước sạch và vệ sinh nông thôn đang được nhiều địa phương quan tâm như: ứng dụng năng lượng tái tạo và thiết bị tiết kiệm năng lượng trong cấp nước nông thôn; công nghệ xử lý nước nhiễm phèn, nhiễm mặn và các dạng ô nhiễm đặc thù tại những vùng chịu tác động mạnh của khí hậu; giải pháp số hóa để giám sát mạng lưới, giảm thất thoát nước và nâng cao hiệu quả dịch vụ; cùng các mô hình vệ sinh nông thôn thích ứng khí hậu, quản lý chất thải theo hướng kinh tế tuần hoàn.
Thời gian qua, nhiều mô hình thí điểm, đặc biệt là các công trình ứng dụng năng lượng mặt trời do Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) hỗ trợ đã cho thấy hiệu quả rõ rệt trong giảm chi phí vận hành, tăng tính bền vững và bảo đảm cung cấp nước an toàn cho người dân. Cùng với đó, những sáng kiến như phân loại rác tại nguồn, xử lý nước thải, áp dụng công nghệ quản lý thất thoát nước cũng đang được triển khai ngày càng hiệu quả tại nhiều địa phương.
Những giải pháp được chia sẻ tại hội thảo cho thấy công nghệ xanh đang từng bước đi vào đời sống người dân nông thôn, từ xử lý nước nhiễm phèn - mặn, ứng dụng năng lượng tái tạo trong cấp nước đến quản lý thất thoát và xử lý chất thải theo mô hình tuần hoàn. Đây là nền tảng quan trọng để hướng tới mục tiêu mọi người dân nông thôn đều được tiếp cận nguồn nước sạch, dịch vụ vệ sinh an toàn và bền vững.