Xã Hiếu Nghĩa (Vũng Liêm, Vĩnh Long) được xem là vùng đất “vàng” để trồng cam sành vì thổ nhưỡng nơi đây khá phù hợp, cây phát triển tốt, năng suất cao, hộ làm giỏi có thể đạt 15 tấn/công, giúp đời sống người trồng cam khá ổn định.
Với lợi thế sống ở vùng trồng cam sành, lại được người quen chỉ cho nghề mua cam non về phơi khô bán mà anh Lê Văn Trọng (ấp Hiếu Văn, xã Hiếu Nghĩa, huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long) có thêm nguồn thu.
Anh Trọng cho biết, khi chủ vườn dọn vườn hoặc xử lý trái thì những trái cam non không đẹp và bị thẹo vít thường sẽ cắt bỏ đi, những năm trước đây nó được xem là “đồ bỏ”, nhưng sau này thì khác, mỗi ngày đi thu lượm cam non (đã rụng hoặc bị cắt bỏ) có thể bán được cả triệu đồng, ít nhất cũng được vài trăm ngàn đồng.
Không những vậy, việc gom cam non đi bán cũng góp phần hạn chế được ô nhiễm môi trường khi trái bị phân hủy.
Trái cam non nhỏ bằng trái quất được vợ chồng anh Trọng mua về phơi khô
Hiện, anh Trọng chủ yếu đi thu mua cam non trong bán kính khoảng 16km, chứ không đi xa quá vì chuyên chở khó khăn. Thường thì anh tự đi xe gắn máy để chở hàng về, mỗi chuyến anh có thể chở được 150kg cam, nếu vườn có vài trăm ký thì anh chịu khó đi vài lần vì chủ yếu là “xuất công làm lời”, còn vườn có từ 2- 3 tấn cam thì mướn xe ba rác chở về.
Sau khi mua về, vợ chồng anh Trọng phân ra làm 3 loại, cỡ nhỏ bằng trái quất (trái tắc) thì để nguyên trái phơi, lớn hơn chút thì cắt làm đôi, còn lớn nữa thì xắt lát phơi, tuy nhiên phải là cam còn non, nhỏ và chưa có nước mới mua về xắt lát phơi được.
Theo chị Ngô Thị Khiêm, vợ anh Trọng, tùy vào kích cỡ mà cam non có nhiều mức giá thu mua khác nhau. Trái cam loại nhỏ nhất là 9.000 đồng/kg, trái lớn hơn một chút (mua về cắt làm 2 để phơi) thì 5.000 đồng/kg, nếu cân chung 2 loại thì khoảng 6.000 đồng/kg, còn trái cam lớn (mua về xắt lát) thì 1.000 - 2.000 đồng/kg.
Cam khô chủ yếu được thương lái mua về để ép lấy tinh dầu, ngoài ra bột cam có thể được dùng để bào chế dược liệu hoặc dùng trong thẩm mỹ.
Anh Trọng chia sẻ, đối với cam xắt lát cần phải phơi 7 ngày dưới trời nắng mới khô, còn cam loại nguyên trái và nửa trái cũng phải phơi đến 10 ngày. Vì vậy, nghề này chủ yếu là sống nhờ trời nắng, còn tháng mưa thì phải đem ra, xúc vô cực như phơi lúa. Cam đã đủ độ nắng trái cam sẽ đen lại, khi đó người phơi phải bảo quản kỹ ở nơi khô ráo vì có nước vào cam sẽ bị ẩm, mốc.
“Không phải là người tiên phong theo nghề này, lúc mới làm tui chưa có kinh nghiệm, không nắm bắt thị trường cần gì nên có lúc phơi cam xong thì mối không “ăn”, phải đem đổ bỏ, rồi đôi khi bị hụt vốn, nhất là vô đợt có đám tiệc nhiều là phải hỏi mượn tiền để có vốn đi mua cam”, anh Trọng chia sẻ.