Biến đổi khí hậu và chuyển dịch năng lượng là một trong những nội dung chủ chốt trong các cuộc thảo luận cấp cao giữa hai quốc gia, cụ thể trong chuyến thăm chính thức đến Australia của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, cũng như trong chuyến thăm chính thức đến Việt Nam của Toàn quyền Australia David Hurley và Thủ tướng Australia Anthony Albanese trong năm nay.
Australia đã đặt ra mục tiêu 82% sản lượng điện đến từ nguồn năng lượng tái tạo vào năm 2030 và cam kết hợp tác với các quốc gia trong khu vực, trong đó có Việt Nam, để chia sẻ kinh nghiệm chuyển dịch năng lượng của Australia.
Khóa học chuyên sâu về biến đổi khí hậu và chuyển dịch năng lượng dành cho các đại biểu Quốc hội Việt Nam là một ví dụ điển hình về tăng cường hỗ trợ của Australia trong lĩnh vực khí hậu, năng lượng ở Việt Nam. Khóa học do các chuyên gia hàng đầu của Đại học Quốc gia Australia giảng dạy, góp phần quan trọng trong tăng cường năng lực phân tích chính sách và ra quyết định, đồng thời tăng cường kết nối giữa các cơ quan liên quan của hai quốc gia.
Hội thảo trước khóa học đã được tổ chức để giới thiệu các xu hướng chuyển dịch năng lượng trên thế giới, giới thiệu những kinh nghiệm của Australia về xây dựng chính sách khí hậu, năng lượng, cũng như phát triển hệ thống năng lượng hài hòa được các mục tiêu về an ninh năng lượng, chi phí hợp lý và mục tiêu khí hậu.
Hội thảo đào tạo chuyên sâu về biến đổi khí hậu và chuyển dịch năng lượng cho đại biểu Quốc hội
Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Tạ Đình Thi nhấn mạnh: Năng lượng và biến đổi khí hậu là chủ đề được nhiều quốc gia quan tâm bởi đây là những nội dung liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của người dân. Tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP26), Việt Nam đã cam kết giảm phát thải khí nhà kính, hướng tới giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Chính vì vậy, việc tổ chức hội thảo đào tạo chuyên sâu về biến đổi khí hậu và chuyển dịch năng lượng sẽ góp phần hỗ trợ cho các đại biểu Quốc hội có thêm kiến thức, nghiên cứu về việc thực hiện giảm phát thải khí nhà kính, quá trình chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam cũng như việc thực hiện những mục tiêu, nhiệm vụ này ở Australia nói riêng và nhiều nước trên thế giới nói chung.
Thông qua đó, các đại biểu Quốc hội có thể đóng góp ý kiến, đề xuất vào những chính sách, sửa đổi các luật liên quan đến lĩnh vực này một cách hiệu quả hơn, phù hợp với thực tế. Ngoài ra, hội thảo cũng được tổ chức nhằm nâng cao mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Australia cũng như hướng tới nâng cấp quan hệ song phương lên thành đối tác chiến lược toàn diện.
Tại hội thảo, GS.Frank Jotzo (Đại học Quốc gia Australia) giới thiệu xu hướng toàn cầu về biến đổi khí hậu và chuyển dịch năng lượng; những kinh nghiệm của Australia trong việc chuyển dịch năng lượng tái tạo và đề xuất cho Việt Nam…
Theo GS.Frank Jotzo, nguồn cung năng lượng của thế giới vẫn chủ yếu dựa vào nhiên liệu hóa thạch nhưng tỷ trọng năng lượng tái tạo đang tăng nhanh nhờ chi phí giảm đáng kể. Đáp ứng các chỉ tiêu về biến đổi khí hậu toàn cầu đòi hỏi hệ thống năng lượng đạt phát thải ròng bằng 0; điều này đồng nghĩa với việc giảm phát thải carbon cho các hệ thống năng lượng cũng như các hệ thống công nghiệp, giao thông và xây dựng. Quá trình chuyển dịch năng lượng hướng tới phát thải ròng bằng 0 sẽ đòi hỏi những khoản đầu tư rất lớn để có thể xây dựng một hệ thống năng lượng sạch và bền vững.
Australia tăng cường hỗ trợ cho lĩnh vực khí hậu, năng lượng ở Việt Nam
Ông Frank Jotzo cho rằng, các Chính phủ có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển dịch năng lượng như tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư, giúp quản lý quá trình chuyển dịch khỏi nhiên liệu hóa thạch và hỗ trợ các cơ hội kinh tế mới.
Nhiệm vụ của các Chính phủ trong quá trình chuyển dịch năng lượng là hỗ trợ điều chỉnh dần cho các ngành phát thải cao (ví dụ như than đá), giảm thiểu rủi ro tài sản mắc kẹt; đảm bảo rằng các khoản đầu tư mới được đưa vào các lựa chọn “năng lượng sạch”. Đảm bảo rằng các khoản đầu tư bổ sung vào năng lượng sạch sẽ mang lại lợi ích kinh tế và xã hội; tích hợp biến đổi khí hậu và chuyển dịch năng lượng trong khung chính sách quốc gia tổng thể.
GS.Frank Jotzo nhận định, từ những kinh nghiệm trong việc chuyển dịch năng lượng của Austrlia và các nước khác trên thế giới, Việt Nam có thể đưa ra các nhiệm vụ cụ thể để thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Trên cơ sở nguồn ngân sách Nhà nước và thu hút nguồn vốn từ khối doanh nghiệp tư nhân, Việt Nam cần có những lộ trình trong việc giảm dần năng lượng hóa thạch gây ô nhiễm môi trường và nên được thay thế dần bằng các các dạng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo. Ngoài ra, Việt Nam cần có cơ chế chính sách hơn nữa để thu hút nguồn tài chính ngoài ngân sách Nhà nước…