Hội thảo nhằm đề xuất các giải pháp về cơ chế chính sách thúc đẩy sự tham gia của doanh nghiệp và hộ gia đình trong thu gom, vận chuyển, xử lý CTRSH cho khu vực miền Trung nói riêng và cả nước nói chung.
Tại hội thảo, GS.TS. NGND Trần Hiếu Nhuệ, Phó Chủ tịch Hội BVTN&MT Việt Nam cho biết, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2022. Trong luật, Điều 79 có quy định về chi phí thu gom, vận chuyển, xử lý CTRSH dựa trên nguyên tắc: Người xả thải phải trả phí, phí được tính dựa trên khối lượng hoặc thể tích thay cho việc tính bình quân theo hộ gia đình hoặc đầu người như hiện nay.
Tuy nhiên, hiện vẫn còn nhiều rào cản đối với sự tham gia của doanh nghiệp và hộ gia đình như ngân sách dành cho quản lý CTRSH còn khó khăn ở nhiều địa phương, quy mô phát sinh chất thải rắn nhỏ trong khi việc liên kết vùng hạn chế, nên khó thu hút các doanh nghiệp tư nhân với công nghệ hiện đại. Ngược lại, việc tổ chức lựa chọn các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ quản lý CTRSH còn chưa được công khai, minh bạch, tạo sự công bằng, bình đẳng giữa các doanh nghiệp.
Thông qua hội thảo, Phó Chủ tịch Hội BVTN&MT Việt Nam mong muốn những ý kiến góp ý, sáng kiến như điện – rác cục bộ, kinh tế tuần hoàn và các mô hình phân loại CTRSH tại nguồn… sẽ là cơ sở dữ liệu quan trọng cho Hội BVTM&MT Việt Nam.
Nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách thúc đẩy doanh nghiệp và hộ gia đình thu gom, vận chuyển, xử lý CTRSH
Theo TS. Đặng Quang Vinh, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Đà Nẵng: Hiện nay, dự án nhà máy xử lý rác có công suất 1.000 tấn/ngày của địa phương cũng đang tiến hành khảo sát, mời sự quan tâm của các nhà đầu tư. Đề nghị Hội BVTN&MT Việt Nam và Bộ Tài nguyên và Môi trường hoàn chỉnh các cơ chế, chính sách để hỗ trợ cho thành phố nói riêng và các địa phương trong nước nói chung trong việc đầu tư nhà máy xử lý rác và hoàn chỉnh hệ thống thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn hiệu quả.
Phát biểu tại hội thảo, điều phối viên của Tổ chức Liên minh không rác tại Việt Nam Quách Thị Xuân đề nghị Đà Nẵng cần thúc đẩy phát triển mạnh kinh tế tuần hoàn để tăng tái sử dụng, tái chế và giảm thiểu sử dụng tài nguyên, giảm khối lượng rác phải mang đi chôn lấp hoặc đốt rác phát điện sau này. Cần tuyên truyền, hướng dẫn để người dân nâng cao nhận thức trong việc giảm sử dụng hoặc từ chối sử dụng các loại vật dụng gây phát thải, có hại đến môi trường.
“Điều mà tôi mong muốn là thay vì đầu tư các lò đốt rác, chúng ta hãy đầu tư vào cơ sở hạ tầng tái chế, ủ rác hữu cơ... để phục vụ nhu cầu người dân và có thể thương mại hóa. Tôi cũng đề nghị thành phố hỗ trợ các dự án khởi nghiệp tuần hoàn rác hữu cơ”, bà Quách Thị Xuân đề nghị.
Về phía Đà Nẵng, GS.TS Bùi Văn Ga, Hội BVTN&MT Đà Nẵng đã đề xuất hệ thống năng lượng tái tạo hybrid phối hợp năng lượng mặt trời và năng lượng thu hồi từ rác thải ở nông thôn. Theo đó, các chất thải rắn khó phân hủy trong sinh hoạt và sản xuất ở nông thôn được chế biến thành viên nén nhiên liệu RDF. Sau đó, RDF được chuyển thành khí tổng hợp syngas qua lò khí hóa. Các chất thải hữu cơ dễ phân hủy được sử dụng để sản xuất biogas.