Toàn đảo Lý Sơn hiện có hơn 2.100 giếng nước (mật độ hơn 210 giếng/km2) dùng trong sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt. Trong khi đó, Lý Sơn là huyện đảo cách đất liền 15 hải lý với diện tích tự nhiên hơn 10 km2, dân số khoảng 24.000 người; đất sản xuất nông nghiệp hơn 300ha, chủ yếu trồng hành và tỏi. Những năm gần đây, du lịch ở Lý Sơn phát triển nhanh chóng, cơ cấu ngành nghề từng bước được dịch chuyển sang du lịch, dịch vụ. Việc gia tăng nhanh chóng số lượng người và hoạt động du lịch đã dẫn đến tình trạng thiếu nước ngọt trầm trọng. Vấn đề khai thác nước quá mức cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ cạn kiệt nguồn nước ngầm và xâm nhập mặn.
Trước thực trạng trên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Phước Hiền vừa chủ trì cuộc họp với các Sở, ngành, đơn vị liên quan để nghe và cho ý kiến đề xuất dự án Xây dựng hệ thống trữ, cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt huyện Lý Sơn.
Các giếng nước ngọt phục vụ sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt tại đảo Lý Sơn đều trong tình trạng quá tải
Theo đại diện Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Ngãi, hệ thống trữ, cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt tại hồ chứa nước Thới Lới là công trình thủy lợi kết hợp công trình hạ tầng kỹ thuật cấp III do UBND tỉnh Quảng Ngãi cấp quyết định đầu tư.
Sở NN&PTNT đề xuất 2 phương án thu gom, trữ, cấp nước phục vụ sinh hoạt, du lịch, sản xuất ổn định, lâu dài cho huyện đảo Lý Sơn. 2 phương án đều hướng đến việc cải tạo hồ chứa nước Thới Lới để trữ và chỉ dành cho việc cấp nước sinh hoạt trên huyện đảo thay vì cung cấp cho sản xuất nông nghiệp như hiện tại.
Đối với việc cấp nước cho sản xuất nông nghiệp, Sở đề xuất đầu tư hệ thống thu gom và bể chứa riêng ở vị trí gần hồ chứa nước, thực hiện trong giai đoạn 2025 - 2030. Dự kiến, tổng mức đầu tư xây dựng theo phương án 1 khoảng 190 tỷ đồng, phương án 2 khoảng 450 tỷ đồng.
Mục tiêu dự án nhằm đảm bảo cấp nước tưới tiết kiệm cho 32ha đất sản xuất nông nghiệp; cung cấp nước sinh hoạt với lưu lượng yêu cầu 1.150 m3/ngày đêm, tương ứng cấp nước cho 11.000 người dân địa phương, cải thiện môi trường sinh thái, cảnh quan phục vụ du lịch cho đảo Lớn (huyện Lý Sơn). Đồng thời, bổ sung nguồn nước ngầm, dâng cao mực nước ngầm vào mùa khô, cải thiện tình trạng xâm nhập mặn, góp phần ổn định lâu dài đời sống, sinh hoạt hàng ngày cho người dân.
Đánh giá về đề xuất dự án Xây dựng hệ thống trữ, cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt huyện Lý Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Phước Hiền cho biết, dự án có thể đảm bảo công tác cấp nước ngọt ổn định, bền vững để đáp ứng yêu cầu phát triển của huyện đảo Lý Sơn trong thời gian tới. Việc xây dựng hệ thống trữ, cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt huyện Lý Sơn là rất cần thiết.
Ông Trần Phước Hiền giao Sở NN&PTNT chủ trì, nghiên cứu xây dựng phương án, giải pháp thu gom, cấp nước tổng thể cho huyện Lý Sơn trên cơ sở bám sát Quy hoạch điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng khu kinh tế Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi đến năm 2045 và đồ án Quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 đô thị Lý Sơn.
Trong quá trình thực hiện, Sở NN&PTNT cần phối hợp chặt chẽ với Sở Xây dựng, Ban quản lý khu kinh tế Dung Quất và các khu công nghiệp tỉnh Quảng Ngãi, UBND huyện Lý Sơn; đồng bộ và phát huy tối đa hiện trạng các công trình cấp nước, chứa nước đã và đang được đầu tư trên địa bàn. Bên cạnh đó đưa ra những giải pháp cấp nước gắn với từng giai đoạn, nguồn vốn thực hiện cụ thể để đề xuất tỉnh đầu tư dự án trong giai đoạn tới.