Theo báo cáo Chất thải nhựa bao bì từ thương mại điện tử tại Việt Nam của Tổ chức Quốc tế về bảo tồn thiên nhiên (WWF) tại Việt Nam, năm 2023, thương mại điện tử ở Việt Nam sử dụng tới 332.000 tấn bao bì, trong đó khối lượng bao bì nhựa các loại là 171.000 tấn, phần lớn bao bì nhựa bị thải ra môi trường, làm gia tăng nguy cơ ô nhiễm nhựa – vấn đề môi trường nghiêm trọng thứ hai trên thế giới, chỉ sau biến đổi khí hậu.
Báo cáo chỉ ra rằng, nếu mua sắm trực tuyến tiếp tục tăng trưởng ở tốc độ hiện tại thì sẽ tạo thêm 10% tổng lượng rác thải trong 10 năm tới. Tại Hoa Kỳ, theo phân tích của FastMarkets, mua sắm trực tuyến tiêu tốn lượng giấy carton nhiều gấp 7 lần mua sắm truyền thống.
Giảm rác thải nhựa ngành thương mại điện tử
Trước thực trạng đó, Vụ Bưu chính, Bộ Thông tin và Truyền thông xác định mục tiêu phát triển kép: muốn phát triển nhanh thì chuyển đổi số, muốn bền vững thì chuyển đổi xanh.
Việc lạm dụng các vật liệu nhựa sử dụng một lần, đặc biệt trong thương mại điện tử đang gây ra gánh nặng cho môi trường, ảnh hưởng đến tương lai của thế hệ sau. Nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của rác thải nhựa từ thương mại điện tử nói chung, hoạt động đóng gói hàng hóa sử dụng vật liệu nilon, nhựa dùng một lần nói riêng, Bộ Thông tin và Truyền thông đề xuất một số giải pháp như: quy định hạn chế tiến đến không dùng vật liệu nhựa sử dụng một lần trong đóng gói sản phẩm, thay thế nhựa bằng carton và vật liệu phân hủy sinh học, đưa ra danh mục vật liệu thân thiện với môi trường.
Thiết kế tối ưu trong đóng gói để tiết kiệm vật liệu, giảm rác thải; thực hiện hướng dẫn và quy định trách nhiệm của các doanh nghiệp chuyển phát trong việc tự nguyện áp dụng hoặc bắt buộc tuân thủ các tiêu chuẩn đóng gói thân thiện với môi trường, quy trình thu hồi tái chế, logistics ngược. Ngoài ra, thực hiện tuyên truyền để người dân xây dựng thói quen sử dụng vật liệu thân thiện, xây dựng chính sách hỗ trợ về tài chính và kỹ thuật của Chính phủ.
Khi xem xét sửa đổi Luật Bưu chính, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ nghiên cứu kinh nghiệm thực tiễn, quy định, hướng dẫn từ Liên minh Bưu chính thế giới (UPU) và một số nước trên thế giới để chắt lọc, tham mưu trình các cấp có thẩm quyền ban hành quy định về “Bưu chính xanh”, góp phần vào công cuộc chuyển đổi xanh, bảo vệ môi trường, hạn chế rác thải nhựa.