Sở Giao thông Vận tải Hà Nội vừa tổ chức hội thảo lấy ý kiến chuyên gia về đề án "Phân vùng hạn chế xe máy, năng lực phục vụ của hệ thống vận tải công cộng tiến tới dừng hoạt động xe máy ở các quận vào năm 2030".
Ông Vũ Văn Viện, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội cho biết, "chúng tôi chỉ đề xuất, xem xét dừng hoạt động xe máy khi hệ thống vận tải hành khách công cộng (VTHKCC) và các phương tiện thay thế đáp ứng được tối thiểu 60,5% nhu cầu đi lại của người dân. Điều kiện bắt buộc là cần có phương tiện vận tải thay thế đến một mức độ nhất định thì thành phố mới giảm dần, tiến tới dừng hoạt động của xe máy".
Để đảm bảo triển khai vào năm 2030, theo tính toán Hà Nội cần đưa vào hoạt động 8 tuyến đường sắt đô thị, khoảng 200 tuyến xe buýt, 35.000 xe taxi, 50.000 - 55.000 xe hợp đồng, 15-20 tuyến minibus…
Hà Nội tính cấm xe máy vào nội đô nhằm giảm ùn tắc giao thông
GS.TS Nguyễn Thị Vinh – nguyên Tổng Thư ký Hiệp hội các đô thị Việt Nam cho biết, việc hạn chế xe máy cần thực hiện theo lộ trình, từ phạm vi hẹp đến rộng.
Bà Vinh cho rằng, để giao thông công cộng có sức hấp dẫn đối với mọi người thì nhà quản lý cần nghiên cứu bố trí hợp lý các bãi đỗ xe đạp, xe máy để mọi người thuận tiện sử dụng giao thông công cộng; Tổ chức nhiều tuyến xe mini buýt để phục vụ cho người dân đi lại trong khu vực trung tâm.
Trong khi đó, TS. Đinh Thị Thanh Bình, Giảng viên trường Đại học Giao thông Vận tải cho rằng, nếu Hà Nội và các thành phố lớn không có quyết sách đúng, hiệu quả, chỉ vài năm nữa chẳng có đường đâu mà đi, đường sá ùn tắc liên miên. Ví dụ ở Singapore, hệ thống vận tải công cộng tốt bậc nhất thế giới, song họ vẫn phải thu phí. Hay như Matxcơva, đường rất rộng, nhưng vẫn thường xuyên ùn tắc nghiêm trọng do phương tiện công cộng mới đáp ứng 40%, trong khi đó có tới 60% là phương tiện cá nhân. “Dù Hà Nội có đổ tiền xây dựng nhiều tuyến đường vành đai, đường trên cao, nhưng cũng không thể theo kịp với tốc độ phát triển phương tiện, ùn tắc là tất yếu”, TS. Bình nói.
Viện Chiến lược phát triển giao thông đưa ra hai phương án hạn chế xe máy theo ranh giới hành chính giữa các quận và phương án theo vành đai giao thông.
Phương án hạn chế xe máy theo quận sẽ được tiến hành ở 12 quận nội thành và 5 huyện chuẩn bị lên quận gồm: Gia Lâm, Đông Anh, Hoài Đức, Thanh Trì, Đan Phượng từ nay 2030. Tổng dân số bị ảnh hưởng là 4,74 triệu (chiếm 52% dân số toàn thành phố).
Tuy nhiên, phương án này được cho có nhiều hạn chế, như: công tác tổ chức giao thông sẽ khó khăn, vì không có vành đai kỹ thuật đảm bảo đủ điều kiện; đồng thời khó khăn trong việc xây dựng bãi đỗ xe, điểm trung chuyển để kết nối
Về phương án hạn chế xe máy theo vành đai, Viện Chiến lược giao thông cho hay đang được nhiều nơi áp dụng như ở Singapore, London (Anh), Quảng Châu (Trung Quốc)... Trong 5 vành đai được Hà Nội xây dựng đến năm 2030, vành đai 3 đạt đầy đủ các chỉ tiêu để áp dụng chính sách hạn chế xe máy.
Việc cấm xe máy được đề xuất thực hiện theo giờ và theo ngày trong tuần theo tuyến đường lựa chọn. Ngoài ra, Hà Nội có thể cấm xe máy dựa vào việc tổ chức các không gian đi bộ; các khu vực khác chỉ nên cấm trong khung 6h-22h mỗi ngày và phải được thay thế bằng phương tiện công cộng.