Theo tìm hiểu, tháng 6/2014, do nhu cầu sử dụng nước cho hoạt động của nhà máy, công ty Formosa Hà Tĩnh ký hợp đồng mua nước với công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Hà Tĩnh (công ty Thủy lợi Hà Tĩnh). Nguồn nước cấp bán cho Formosa được lấy từ hồ thượng nguồn sông Trí do công ty Thủy lợi Hà Tĩnh quản lý, vận hành.
Đến ngày 6/3/2018, công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Vũng Áng (công ty Cổ phần Tập đoàn Hoành Sơn chiếm 92% cổ phần công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Vũng Áng) có Văn bản số 20/CV-PTVA gửi UBND tỉnh Hà Tĩnh, đề nghị chỉ đạo Formosa chấm dứt hợp đồng cấp nước với công ty Thủy lợi Hà Tĩnh và thực hiện hợp đồng cấp nước số 01/2017/HĐNT/CTVA-FORMOSA-28/5/2017 đã ký với công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Vũng Áng (công ty Vũng Áng).
Đập dâng Lạc Tiến được công ty Vũng Áng sử dụng hồ thượng nguồn sông Trí để trung chuyển nước
Thực hiện hợp đồng này, công ty Vũng Áng sử dụng hồ thượng nguồn sông Trí để trung chuyển nước từ đập dâng Lạc Tiến (do công ty Vũng Áng quản lý, vận hành) để cấp bán cho Formosa.
Ngày 24/5/2018, ông Đặng Ngọc Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh ký Văn bản số 2931/UBND-NL1 giao công ty Vũng Áng tổ chức cấp nước cho Formosa bắt đầu từ 1/6/2018; thống nhất với công ty Thủy lợi Hà Tĩnh về quy chế phối hợp, cơ chế tài chính trong việc sử dụng hồ thượng nguồn sông Trí để trung chuyển, bán nước cho Formosa. Tuy nhiên, đến nay đã gần 2 năm, cơ chế tài chính vẫn chưa được thực hiện.
Ông Phan Viết Liệu, Phó Giám đốc công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Hà Tĩnh cho biết: “UBND tỉnh cũng có gửi nhiều văn bản cho Tập đoàn Hoành Sơn về nội dung này nhưng qua thời gian khá lâu rồi vẫn chưa thấy phía tập đoàn có ý kiến gì. Mới đây nhất, công ty Thủy lợi Hà Tĩnh tiếp tục có Văn bản số 171KHKT-TLNHT-27/3 gửi Sở Tài chính Hà Tĩnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Tĩnh đề nghị 2 sở này tham mưu, đề xuất UBND tỉnh sớm ban hành phương án giá sản phẩm, dịch vụ cấp nước thô và trung chuyển nước qua thượng nguồn sông Trí để làm cơ sở cho công ty thủy lợi Hà Tĩnh và công ty Vũng Áng thực hiện nghĩa vụ tài chính trong quản lý khai thác công trình thủy lợi, tránh thất thoát nguồn vốn và tài sản của Nhà nước”.
Ông Nguyễn Văn Tâm, Phó Giám đốc phụ trách công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Hà Tĩnh cho biết thêm: “Bình quân mỗi năm hồ thượng nguồn sông Trí trung chuyển hơn 28 triệu m3 nước cho công ty Vũng Áng bán cho Formosa, thu về khoảng 100 tỷ. Dù UBND tỉnh Hà Tĩnh cũng đã có các văn bản chỉ đạo và gửi cho Tập đoàn Hoành Sơn nhưng gần 2 năm qua, công ty Vũng Áng lại chưa chi trả bất cứ khoản phí nào. Trong khi, công ty Thủy lợi Hà Tĩnh - một đơn vị Nhà nước lại phải “gánh” rất nhiều chi phí trung chuyển như: chi phí khấu hao công trình; phí duy tu, bảo dưỡng, sữa chữa; chi phí trực tiếp cán bộ, công nhân quản lý, phí vận hành hằng năm; thuế tài nguyên”.
Công ty CP đầu tư và phát triển Vũng Áng, đơn vị quản lý và vận hành đập dâng Lạc Tiến - một hạng mục của dự án hệ thống cấp nước cho khu kinh tế Vũng Áng
Trước tồn tại bất cập, công ty Thủy lợi Hà Tĩnh nhiều lần đưa ra phương án, cách tính chi phí nhưng không nhận được sự đồng thuận của công ty Vũng Áng. Công ty Thủy lợi Hà Tĩnh đưa ra mức chi phí 12 tỷ/năm, trong khi công ty Vũng Áng đồng ý chi trả 2 tỷ đồng/năm, chênh lệch 10 tỷ.
“Nói là công ty Vũng Áng dùng hồ thượng nguồn sông Trí để trung chuyển, bán nước cho Formosa nhưng trên thực tế, nước cấp bán cho Formosa hiện nay chủ yếu là nước của hồ thượng nguồn sông Trí chứ không phải là từ đập dâng Lạc Tiến. Dung tích của hồ thượng nguồn sông Trí là 25 triệu m3, thời điểm thời tiết có mưa lên đến 30 triệu m3/năm. Trong khi nhu cầu của Formosa trung bình mỗi tháng mua chỉ khoảng 2,7 triệu m3/tháng. Nước hồ thượng nguồn sông Trí dư sức để cấp”, ông Tâm nói.
Dự án hệ thống cấp nước cho khu kinh tế Vũng Áng có tổng mức đầu tư hơn 4.415 tỷ đồng. Trong đó bao gồm các hạng mục: đập Rào Trổ hơn 1.463 tỷ đồng, đập dâng Lạc Tiến hơn 1.075 tỷ đồng, cống Kỳ Hà 470,15 tỷ đồng và nhà máy nước hơn 1.406 tỷ đồng. Đây là dự án từng bị Thanh tra Chính phủ kết luận nhiều sai phạm, đội vốn hơn 2.500 tỷ đồng vào năm 2014. Đến nay, hạng mục hồ Rào Trổ đã chậm tiến độ 6 năm, chủ đầu tư là công ty Cổ phần Tập đoàn Hoành Sơn (cổ đông chiếm 92% vốn điều lệ của công ty Đầu tư và Phát triển Vũng Áng) tiếp tục xin gia hạn.
Nangluongsachvietnam.vn sẽ tiếp tục theo dõi và thông tin.