Hội nghị tổ chức trong khuôn khổ hoạt động triển khai thực hiện Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 - 2030 nhằm đánh giá những kết quả nổi bật của các địa phương và doanh nghiệp trong triển khai các giải pháp tiết kiệm năng lượng năm 2025.
Phát biểu khai mạc, Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công Nguyễn Thị Lâm Giang chia sẻ: Trong bối cảnh trên thế giới có nhiều biến động, tình hình năng lượng khu vực và toàn cầu vẫn còn có nhiều rủi ro, việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả không chỉ là nhiệm vụ cần thiết mà đã trở nên ngày càng quan trọng, là một giải pháp bền vững để giúp giảm chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh, đảm bảo an ninh năng lượng, giảm nhẹ biến đổi khí hậu. Cùng với nhiệm vụ quốc gia và quốc tế về đảm bảo an ninh năng lượng, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả với các doanh nghiệp, với xã hội lại là cơ hội với chúng ta để có thể đổi mới công nghệ, tối ưu sản xuất, đáp ứng các tiêu chuẩn xanh của thị trường quốc tế về xuất khẩu, đẩy mạnh lối sống xanh.
Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 - 2030, hay còn gọi là VNEEP3 đang được triển khai quyết liệt. Mục tiêu chính của Chương trình là tiết kiệm từ 5 - 7% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc giai đoạn 2019 - 2025 và 8 - 10% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc giai đoạn 2019 - 2030. Đây được xem là một mục tiêu khó khăn với tốc độ phát triển kinh tế trong giai đoạn tới, do đó càng cần đẩy mạnh các hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Quang cảnh hội thảo
Chương trình gồm 9 nhiệm vụ chính: rà soát, xây dựng và hoàn thiện cơ chế, chính sách về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; hỗ trợ kỹ thuật và tài chính nhằm thúc đẩy các dự án đầu tư, sản xuất, kinh doanh về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; xây dựng trung tâm dữ liệu năng lượng Việt Nan, các cơ sở dữ liệu, ứng dụng công nghệ thông tin về năng lượng và sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; tăng cường năng lực về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc, hướng dẫn thực hiện và đánh giá kết quả thực hiện quy định pháp luật về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; nghiên cứu khoa học công nghệ; tăng cường hợp tác quốc tế; thành lập quỹ.
Ông Hoàng Việt Dũng, Phó phòng Phòng Hiệu quả năng lượng và chuyển đổi xanh, Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công đã trình bày báo cáo "Kết quả thực hiện Chương trình VNEEP 3 và cập nhật một số chính sách về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả". Ông Dũng cho biết, nhu cầu năng lượng tiếp tục tăng mạnh, phát thải từ lĩnh vực năng lượng chiếm gần 68% tổng phát thải năm 2020. Tỷ lệ tiết kiệm điện toàn quốc đạt trên 2%/năm giai đoạn 2020 – 2024 và tổn thất điện năng giảm xuống 6,15%.
Ngày 18/6/2025, Quốc hội chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả với 425/426 đại biểu Quốc hội có mặt tán thành, đạt 99,8%. Luật sửa đổi đã tăng cường trách nhiệm của địa phương trong việc giám sát tiêu thụ năng lượng của doanh nghiệp, xây dựng và thực hiện kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả. Đồng thời, đơn giản hóa thủ tục hành chính, rút gọn quy trình cấp chứng nhận dán nhãn năng lượng và chứng chỉ kiểm toán năng lượng. Ngoài việc hoàn thiện thể chế, chính sách gồm các nghị định và thông tư liên quan đến kiểm toán năng lượng, đào tạo nhân lực, dán nhãn thiết bị và phát triển mô hình ESCO, Bộ Công Thương đã đẩy mạnh hoạt động hỗ trợ các doanh nghiệp triển khai những giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Trong phần chia sẻ về bức tranh tổng quan về hoạt động tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam, ông Mã Khai Hiền, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và phát triển về tiết kiệm năng lượng (ENERTEAM) đã chỉ ra những cơ hội và thách thức trong thúc đẩy đầu tư dự án tiết kiệm năng lượng khi bối cảnh luật định cùng các chính sách về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả sửa đổi, bổ sung có hiệu lực. Báo cáo nhấn mạnh tiềm năng tiết kiệm lớn trong các ngành công nghiệp như xi măng, thép, giấy, thực phẩm và dệt may, với khả năng huy động đến 13 tỷ USD tài chính khí hậu đến năm 2040. Tuy nhiên, nhiều thách thức vẫn tồn tại như hành lang pháp lý chưa đồng bộ, thiếu cơ chế tài chính, hạn chế về công nghệ và kinh nghiệm ESCO. Các đề xuất được đưa ra bao gồm: hoàn thiện cơ chế đo lường và xác minh (M&V), triển khai Quỹ thúc đẩy hiệu quả năng lượng và tăng cường đào tạo chuyên môn.
Trong khuôn khổ chương trình, các đại biểu đã trao đổi, đặt câu hỏi và đóng góp ý kiến liên quan đến những giải pháp, công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, đồng thời tham quan khu trưng bày sản phẩm, thiết bị, công nghệ tiết kiệm năng lượng. Hội nghị được đánh giá sẽ góp phần tạo được nền tảng, tiếp tục thực hiện các giải pháp về chuyển đổi xanh, đổi mới sáng tạo, thêm sáng kiến mới trong việc thực hiện những hoạt động của chương trình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong thời gian tới.