Theo báo cáo tại hội nghị, năm 2022, thiên tai trên thế giới và khu vực diễn ra rất phức tạp, nhiều trận thiên tai diễn ra với quy mô lớn, phạm vi ảnh hưởng rộng, vượt mức lịch sử, gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản.
Ở Việt Nam, thiên tai xảy ra bất thường, cực đoan, trái quy luật ngay từ những tháng đầu năm 2022 và trên các vùng miền cả nước với 21/22 loại hình thiên tai (trừ sóng thần), trong đó có 1.072 trận thiên tai đã được thống kê. Tại miền Bắc, mưa lớn kéo dài đã gây sạt lở đất, lũ quét khu vực miền núi, ngập lụt đô thị, khu công nghiệp trong các tháng 4, 5, 6… Các hồ chứa Sơn La, Hòa Bình, Tuyên Quang phải vận hành xả khi chưa vào thời kỳ mùa lũ và duy trì trong một thời gian khá dài.
Tại khu vực miền Trung, mưa lớn trái mùa xảy ra vào cuối tháng 3, đầu tháng 4 gây ngập lụt diện rộng các tỉnh từ Quảng Bình đến Phú Yên; liên tiếp 3 cơn bão đổ bộ và mưa lũ sau bão gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Thiên tai năm 2022 đã làm 175 người chết, mất tích, thiệt hại về kinh tế gần 19.500 tỷ đồng, gấp 1,6 lần thiệt hại về người và 3,4 lần thiệt hại về kinh tế so với năm 2021.
Từ đầu năm 2023 đến nay, thế giới đã xảy ra nhiều đợt thiên tai bất thường, trong đó, Việt Nam đã xảy ra 3 trận mưa lớn, 21 trận dông lốc, 12 vụ sạt lở bờ sông, 78 trận động đất, 2 đợt rét hại và 12 đợt gió mạnh, sóng lớn trên biển, trong đó ngay cuối tháng 3/2023 đã xảy ra nắng nóng vượt lịch sử cùng thời kỳ tại Hòa Bình.
Hội nghị toàn quốc về công tác PCTT và tìm kiếm cứu nạn năm 2023
Phát biểu tại hội nghị, ông Lê Minh Hoan, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia về Phòng chống thiên tai nhấn mạnh, khí hậu đang biến đổi, diễn biến thiên tai bão lũ ngày càng cực đoan, khó lường, khó dự báo. Do đó, rất cần có cách tiếp cận mới hơn trong PCTT, giảm thiểu rủi ro thiệt hại từ thiên tai.
Chỉ đạo tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về Phòng chống thiên tai, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Ứng phó sự cố thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn ghi nhận, đánh giá cao công tác phối hợp, hỗ trợ, hợp tác nhằm hạn chế rủi ro thiên tai và tái thiết sau thiên tai. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế cần được khắc phục trong công tác phòng, chống thiên tai năm qua.
Qua đây, Phó Thủ tướng đề nghị các Bộ, ngành, cơ quan liên quan cần tập trung phòng ngừa, đề cao cảnh giác theo hướng "phòng bệnh hơn chữa bệnh"; cần triển khai nghiêm túc, hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết, chính sách pháp luật về PCTT với sự tham mưu, điều chỉnh các chính sách phù hợp với điều kiện thực tiễn của thiên tai.
Bên cạnh đó, cần tăng cường và nâng cao trách nhiệm hơn trong phối hợp cũng như phân công trách nhiệm phải minh bạch, rõ ràng; cần quan tâm đến quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch xây dựng ở địa phương, lưu ý tới yếu tố ứng phó với thiên tai. Trong khi nguồn lực còn hạn chế, cần tập trung ưu tiên cho công tác cảnh báo và dự báo để sớm nhận diện thiên tai, sớm chủ động ứng phó, góp phần tiết kiệm nguồn lực…