Tại Việt Nam, thiên nhiên đã ưu đãi cho nước ta một vị trí địa lý thích hợp để phát triển nguồn năng lượng mặt trời, trải dài từ Bắc tới Nam với bốn mùa quanh năm có nắng, là những cơ hội thuận lợi để chúng ta phát triển nguồn năng lượng này.
Việc sử dụng hệ thống năng lượng mặt trời sẽ góp phần tiết kiệm điện, tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh đồng thời bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu.
Nguồn: Internet
Lắp điện mặt trời mái nhà ngày càng rẻ
Giá thành lắp đặt điện mặt trời ngày càng có xu hướng giảm và ngành điện đã có chính sách ưu đãi, hỗ trợ giúp rút ngăn thời gian hoàn vốn nên nhu cầu lắp đặt điện mặt trời của hộ gia đình ngày càng tăng trong thời gian qua.
Ngày 6/4/2020, Thủ tướng ban hành Quyết định 13/2020/QĐ-TTg về cơ chế khuyến khích cải tiến và phát triển điện mặt trời tại Việt Nam (gọi tắt là Quyết định 13). Quyết định này thay vì thế Quyết định 11/2017/ QĐ-TTg hết hiệu suất từ ngày 30/6/2019.
Theo Quyết định 13, giá mua điện công trình điện mặt trời mặt đất là 7,09 Uscent/kWh (tương đương 1.644 đồng). Giá mua điện mặt trời nổi là 7,69 Uscent/kWh (tương đương 1.783 đồng), và điện mặt trời mái nhà là 8,38 Uscent/kWh (khoảng 1.943 đồng). Các mức giá này chưa gồm thuế VAT, được điều chỉnh theo biến động tỷ giá VND/USD và áp dụng trong 20 năm từ ngày công trình vận hành thương mại.
Điều kiện công trình điện mặt trời mặt đất được hưởng mức giá 7,09 UScent/kWh là có lựa chọn chủ trương đầu tư trước ngày 23/11/2019, vận hành thương mại trước 31/12/2020. Các dự án khác được xác định giá mua điện thông qua cơ chế đấu thầu cạnh tranh.
Một nguyên nhân khác tác động lớn đến quyết định lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái của các hộ gia đình là chi phí đầu tư hiện nay đã giảm đáng kể, mức giảm từ 30%-50% so với cách đây hơn 1 năm. Ông Trần Đình Quân, Giám đốc Công ty TNHH Kỹ thuật điện Trần Lê, phân tích trước đây một hộ gia đình đầu tư 3 KWp điện mặt trời áp mái phải tốn chi phí từ 90-100 triệu đồng, nay chỉ còn khoảng 40-60 triệu đồng. Nếu đầu tư 5 KWp, chi phí từ 150 triệu đồng giảm còn 70-80 triệu đồng. Mức giảm giá đáng kể này là do trên thị trường xuất hiện nhiều nhà cung cấp làm tăng tính cạnh tranh, khiến giá thành các thiết bị đều giảm.
Chi phí lắp đặt điện mặt trời áp mái ngày càng giảm trong khi lượng điện không sử dụng hết có thể bán lại cho ngành điện với giá rất cao, gần 2.000 đồng/KWh. Do đó, thời gian thu hồi vốn đầu tư được rút ngắn rất nhiều so với trước kia. Theo tính toán, một hộ gia đình đầu tư hệ thống điện mặt trời áp mái 4 KWp với chi phí đầu tư khoảng 60 triệu đồng, mỗi ngày sản sinh khoảng 20 KWh thì sau 5 năm sẽ thu hồi vốn. 'Một hệ thống điện mặt trời áp mái 1 KWp sẽ tạo ra 4-5 KWh điện/ngày. Chủ nhà có thể tính toán chỉ số điện mỗi tháng sử dụng bao nhiêu để chọn đầu tư hệ thống phù hợp với chi phí thấp nhất, nhanh thu hồi vốn nhất' - ông Gia lưu ý.
Nên lắp hệ thống điện mặt trời có công suất bao nhiêu?
Trước đây, công suất hệ thống điện mặt trời thường được tính toán để phù hợp với nhu cầu sử dụng điện năng của gia đình: hệ thống tạo sản lượng điện bằng 50-70% nhu cầu điện năng là phù hợp.
Tuy nhiên, hiện tại, Chính phủ đang có chính sách khuyến mãi với cơ chế FIT 2 về giá bán điện mặt trời, các hộ gia đình có thể lắp điện mặt trời theo khả năng để vừa sử dụng vừa bán lại phần điện dư trực tiếp cho EVN hoặc đơn vị được ủy quyền. Đây là giải pháp khả thi và sinh nhiều lợi nhuận nhất.
Như vậy, các hộ gia đình, công ty chỉ đơn giản là dựa trên khả năng tài chính và điều kiện diện tích mái để chọn hệ thống điện mặt trời có công suất phù hợp. Diện tích mái cần 6-7m2 cho 1 kWp.
Năm 2018-2019 đã qua với hơn 5.000 MWp điện mặt trời mặt đất được thi công tại Việt Nam. Tuy nhiên, điện mặt trời áp mái nhà do chỉ mới ký được hợp đồng bán điện lên lưới từ cuối tháng 4/2019 nên nhưng vẫn chưa cải tiến và phát triển tương xứng, chỉ đạt hơn 300 MWp toàn quốc. Dự kiến năm 2020 và 2021 sẽ là 2 năm thay đổi nhanh và điện mặt trời mái nhà sẽ đạt 2.000 đến hơn 3.000 MWp.
Nguồn: Internet
Các thành phần chính của hệ thống điện mặt trời hòa lưới mái nhà
Về cơ bản, một hệ thống điện mặt trời hòa lưới lắp mái nhà (rooftop) có các thành phần sau:
-
Tấm pin năng lượng mặt trời
-
Bộ hòa lưới điện (Grid-tie inverter)
-
Tủ phân phối và bảo vệ DC/AC
-
Hệ thống đo đếm điện năng và giám sát từ xa
-
Đồng hồ 2 chiều đo đếm điện năng EVN , ELSTER
-
Khung giá đỡ (khung kẽm/ nhúng nóng, ray bát kẹp nhôm chuyên dụng anodize)
-
Dây dẫn, thang máng cáp, phụ kiện chuyên dụng
-
Nhân công vận chuyển và lắp đặt.
Với giá điện tăng vọt và các cuộc thảo luận về sự nóng lên toàn cầu và việc tìm kiếm các nguồn năng lượng sạch và tái tạo ngày càng lớn hơn. Năng lượng điện mặt trời đang trở nên phổ biến hơn như là một nguồn năng lượng sạch thay thế cho các nguồn năng lượng khác. Một lợi ích rõ ràng khi lắp pin năng lượng mặt trời trên mái nhà là khả năng cách nhiệt và bảo vệ ngôi nhà khỏi các yếu tố thời tiết, như: nắng, mưa, tia bức xạ... Những tấm pin năng lượng có thể hấp thụ nhiệt, bức xạ độc hại, giúp căn nhà mát mẻ hơn, tiết kiệm chi phí điện năng tiêu thụ của thiết bị làm mát trong mùa nóng.