Ảnh minh họa
Có nhiều nguyên nhân cho việc bỏ hoang này, có thể vì chưa có người nhận hoặc căn hộ đã bàn giao nhưng người dân không vào ở do không phù hợp nhu cầu vẫn còn rất lớn.
Cụ thể, nhà tái định cư thuộc sở hữu Nhà nước, về nhà, đất chưa sử dụng có 11.688 căn hộ và nền đất, bao gồm 9.434 căn hộ và 2.254 nền đất. Còn 5.022 căn hộ và 41 nền đất đã có chủ trương bán đấu giá để thu hồi vốn. Đối với nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước có 721 căn hộ tại 7 chung cư. Nhà công vụ thuộc sở hữu Nhà nước có 53 căn.
Theo đánh giá của Sở Xây dựng, tình hình quản lý sử dụng và bán nhà thuộc sở hữu Nhà nước đã được tháo gỡ nhiều vướng mắc tồn tại trước đó. Dẫu vậy, hiện nay công tác quản lý, sử dụng nhà sở hữu nhà nước còn một số tồn tại, bất cập.
Cụ thể, các văn bản chỉ quy định về quản lý tài sản Nhà nước được giao cho cơ quan làm trụ sở, mà không có mô hình giữ hộ, quản lý vận hành, cho thuê để tăng thêm ngân sách cho Nhà nước, cũng chưa có quy định về đấu giá cho thuê nhà thuộc sở hữu Nhà nước.
Sở Xây dựng kiến nghị sửa đổi Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, trong đó bổ sung chế độ giao cho đơn vị sự nghiệp công lập quản lý cho thuê, khai thác nguồn lực tài chính.
Sở Xây dựng cũng kiến nghị sửa đổi Luật Đấu giá, bổ sung hình thức đấu giá cho thuê tài sản Nhà nước.
Tuy nhiên, trên tất cả thì vấn đề đang khiến cơ quan quản lý đau đầu nhất chính là lượng lớn nhà tái định cư xây xong rồi bỏ hoang nhiều năm qua. Thậm chí dù đem bán đấu giá nhưng vẫn không thu hút được người mua.
Điển hình như khu tái định cư có tổng diện tích lên tới 38,4ha ở phường Bình Khánh, thành phổ Thủ Đức thuộc chương trình xây dựng 12.500 căn hộ tái định cư cho người dân bị giải tỏa phục vụ Dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm. Dù đã nhiều năm mở bán nhưng lượng khách mua vẫn thưa thớt bởi giá bán của các căn hộ quá cao, trên 50 triệu đồng/m2 sàn.
Trong khi đó, trên địa bàn thành phố đang có nhiều dự án cần nhà tái định cư cho người dân, đặc biệt hơn 20.000 hộ dân sống ven và trên kênh rạch trong các dự án chỉnh trang đô thị.
Do đó, Sở Xây dựng đã đề xuất cho bán đấu giá các khu căn hộ này và được UBND thành phố chấp thuận. Tuy nhiên, các lần tổ chức bán đấu giá đều thất bại.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh cho biết, việc đấu giá đã nhiều lần thất bại nên có quá nhiều vấn đề cần phải thay đổi để thúc đẩy việc chào bán thành công.
Chẳng hạn việc bán sỉ hàng nghìn căn sẽ hạn chế khách mua vì chỉ thu hút các nhà đầu tư, tổ chức có vốn lớn tham gia, hiện số doanh nghiệp có tiềm lực tài chính cỡ này không nhiều.
Về mặt tâm lý, hàng nghìn căn hộ đưa ra chào bán có nguồn gốc là quỹ nhà tái định cư nên thường bị định kiến chất lượng không bằng nhà thương mại nên sẽ gây khó cho nhà đầu tư bán ra sau này. Dự án còn bị bỏ trống nhiều năm không người ở sẽ nhanh bị cũ và xuống cấp cũng đặt ra không ít thách thức cho nhà đầu tư tham gia đấu giá.