Ngày 3/4, thành phố Vilnius (Lithuania) được vinh danh là Thủ đô xanh châu Âu năm 2025, ghi nhận những bước tiến nổi bật trong phát triển bền vững, hành động vì khí hậu và xây dựng đô thị thông minh.
Sống cách công viên không quá 300 mét
Sáng kiến “Green Wave” giúp Vilnius trồng hơn 68.000 cây xanh và bụi rậm, với 94% dân cư sống cách công viên hoặc không gian tự nhiên không quá 300 mét. Các khu bảo tồn thiên nhiên (Natura 2000) của thành phố cũng tăng gấp đôi trong thập kỷ qua.
94% dân cư Vilnius sống cách công viên hoặc không gian tự nhiên không quá 300 mét
Về giao thông xanh, Vilnius triển khai Kế hoạch di chuyển đô thị bền vững SUMP 2030 xây mới hơn 100km đường dành cho xe đạp từ năm 2016 và đặt mục tiêu chuyển đổi sang xe buýt điện và hydro vào năm 2026.
Ngoài ra, nhờ nhà máy nhiệt điện sinh khối, từ năm 2024, 83% hệ thống sưởi ấm khu dân cư của Vilnius sử dụng năng lượng tái tạo – với mục tiêu đạt 100% vào năm 2030.
Tuy nhiên, Vilnius cũng đối mặt với nhiều thách thức như ô nhiễm không khí từ việc đốt củi ở khu dân cư cũ, ô nhiễm công nghiệp và hạn chế từ quy hoạch đô thị. Một số dự án bền vững cũng gặp phải sự phản đối từ cộng đồng, buộc thành phố phải thúc đẩy sự tham gia của người dân vào các quyết định môi trường.
Đường đi bộ chiếm hơn 60% diện tích đô thị
Với danh hiệu Thủ đô xanh, Vilnius đang trở thành điểm đến lý tưởng cho du khách yêu thích du lịch bền vững với các kết nối đường sắt từ Warsaw, Riga và Tallinn, hệ thống nhà hàng ưu tiên thực phẩm hữu cơ, khách sạn thân thiện môi trường và mạng lưới đường mòn đi bộ dài 100km bao phủ hơn 61% diện tích thành phố.
Mạng lưới đường mòn đi bộ dài 100km bao phủ hơn 61% diện tích thành phố Vilnius
Vilnius đặt mục tiêu đạt trung hòa carbon vào năm 2030 và loại bỏ hoàn toàn nhiên liệu hóa thạch vào năm 2050. Thành phố sẽ theo dõi chặt chẽ chất lượng không khí, chỉ số đa dạng sinh học và mở rộng mảng xanh.
Song song đó, Vilnius cũng tái phát triển các khu công nghiệp cũ thành cộng đồng bền vững, đầu tư mạnh vào năng lượng tái tạo như điện mặt trời, khí sinh học và nâng cao hiệu quả năng lượng, đồng thời tích cực kêu gọi sự tham gia của người dân trong các quyết sách môi trường.
“Vilnius không chỉ coi đây là một danh hiệu mà là bàn đạp cho những tham vọng lớn hơn”, ông Anton Nikitin, Giám đốc phát triển bền vững của thành phố khẳng định. Với chính sách tiên phong, sự tham gia tích cực của cộng đồng và định hướng đổi mới, Vilnius đang chứng minh rằng tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường hoàn toàn có thể song hành.