Bộ Khoa học và Công nghệ vừa tổ chức hội thảo Phát triển hệ sinh thái công nghiệp bán dẫn Việt Nam tại TPHCM.
Thông tin tại hội thảo, ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp công nghệ thông tin (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, thời gian qua, nhiều chủ trương, chính sách phát triển công nghiệp bán dẫn đã được ban hành. Trong đó, Việt Nam đã có Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, tầm nhìn 2050 với lộ trình phát triển 3 giai đoạn cụ thể: từ 2024 – 2030, thu hút FDI có chọn lọc; từ 2030 – 2040, phát triển công nghiệp bán dẫn, điện tử kết hợp giữa tự cường và FDI; từ 2040 – 2050, làm chủ nghiên cứu và phát triển trong lĩnh vực bán dẫn, điện tử.
Cùng với đó, Luật Công nghiệp công nghệ số quy định chính sách ưu đãi vượt trội, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút nhân tài, xây dựng hạ tầng số hiện đại, đồng bộ như miễn giấy phép lao động, visa 5 năm, miễn thuế thu nhập cá nhân trong 5 năm và hỗ trợ nhà ở, cơ sở nghiên cứu cho nhân lực ngành bán dẫn.
Nhà nước cũng đưa ra ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp 5% trong 37 năm, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 6 năm, giảm 50% số thuế phải nộp trong 13 năm tiếp theo (với dự án 6.000 tỉ đồng)… hay miễn tiền thuê đất trong toàn bộ thời gian của dự án.
Đặc biệt, Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị đã nhấn mạnh phát triển đột phá về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá chiến lược cho sự phát triển của đất nước.
Theo đại diện Cục Công nghiệp công nghệ thông tin, đơn vị này sẽ sớm trình Bộ trưởng đề án thúc đẩy ngành bán dẫn, thúc đẩy hệ sinh thái cho ngành bán dẫn.
Thúc đẩy phát triển hệ sinh thái công nghiệp bán dẫn
Từ góc độ địa phương, theo ông Dương Minh Tâm, Phó Chủ tịch Hội Công nghệ vi mạch bán dẫn TPHCM, thành phố sớm xác định công nghiệp bán dẫn là lĩnh vực chiến lược với định hướng trở thành trung tâm công nghiệp bán dẫn hàng đầu khu vực với nhiều chính sách và hành động cụ thể nhằm thúc đẩy lĩnh vực này. Thời gian qua, TPHCM thu hút được một số tập đoàn công nghệ lớn như Intel, Samsung, Marvell, Renesas, Siemens EDA, Ampere Computing...
Công nghiệp bán dẫn nước ta hiện nay cơ bản tập trung ở công đoạn bao gói, kiểm định chip các loại, chủ yếu là từ các nhà máy FDI. Các doanh nghiệp bán dẫn Việt Nam liên doanh, hầu hết tập trung ở lĩnh vực thiết kế vi mạch; những tổ chức nghiên cứu đào tạo về vi mạch bán dẫn, phòng Lab của các trường đại học cũng chỉ dừng ở khâu thiết kế vi mạch, một vài Prototype MEMS, Sensor; có một vài doanh nghiệp dự kiến sẽ thực hiện giai đoạn bao gói chip wafer của đối tác nước ngoài...
Ông Dương Minh Tâm nhấn mạnh, thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực bán dẫn là sự nghiệp quan trọng nhất để tạo nền tảng vững chắc phát triển công nghiệp bán dẫn. Do đó, cần triển khai đồng bộ 4 nhóm giải pháp: tăng cường đầu tư, hỗ trợ, tạo điều kiện tiếp cận thị trường cho các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực bán dẫn; có cơ chế khuyến khích các doanh nghiệp lớn đầu tư, hỗ trợ đào tạo nhân lực, đầu ra cho các startup bán dẫn. Đồng thời, khuyến khích đầu tư thành lập các đơn vị, tổ chức dịch vụ kết nối 3 lĩnh vực chủ yếu của công nghệ bán dẫn, gồm thiết kế - chế tạo - bao gói kiểm định; hợp tác quốc tế trong ươm tạo, đẩy mạnh đổi mới sáng tạo tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa, khởi nghiệp trong lĩnh vực bán dẫn.
Trao đổi tại hội thảo, đại diện Intel Việt Nam đánh giá, Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm đầy tiềm năng về lắp ráp/kiểm định chip và thiết kế. Hiện nay, doanh thu của Intel tại Việt Nam đang khả quan do đó kỳ vọng Intel Việt Nam không chỉ là một nhà máy mà còn là chất xúc tác cho bản sắc bán dẫn của Việt Nam, thúc đẩy sự thu hút các doanh nghiệp FDI khác. Tuy nhiên, vẫn còn một khoảng cách lớn cần phải thu hẹp để đạt được mục tiêu trong lộ trình chiến lược bán dẫn: 100 công ty thiết kế và 50.000 kỹ sư vào năm 2030.
Do đó, Intel Việt Nam đề xuất phải có sự liên kết giữa ba khối: Chính phủ - trường đại học, các hiệp hội - doanh nghiệp để phát triển về cả tầm nhìn, nhân lực và định hình hệ sinh thái.
Theo đó, Chính phủ đóng vai trò quan trọng trong việc định hình tầm nhìn cho ngành, đồng thời ban hành các chính sách ưu đãi đầu tư hấp dẫn, các vấn đề vận chuyển, giá điện và cả chính sách thu hút giữ chân nhân tài như vấn đề thị thực...
Các trường đại học và hiệp hội cần thúc đẩy hơn nữa trong việc đào tạo nhân lực, chú trọng thực hành, tăng cường chương trình học và hỗ trợ phòng thí nghiệm/trang thiết bị...
Về phía doanh nghiệp, cần tăng cường vai trò của các nhà cung cấp địa phương, từ đó tăng cường sự hiện diện nội địa đối với các nhà cung cấp quốc tế.