Theo báo cáo “Tác động của ô nhiễm nhựa đại dương đối với các loài sinh vật biển, đa dạng sinh học và các hệ sinh thái” do WWF ủy thác cho Trung tâm Nghiên cứu biển và địa cực Helmholtz thuộc Viện Alfred Wegener thực hiện, các tác động tiêu cực do ô nhiễm nhựa được phát hiện ở hầu hết các nhóm loài của một số hệ sinh thái biển quan trọng nhất trên thế giới như rạn san hô và rừng ngập mặn.
Báo cáo cảnh báo rằng đến cuối thế kỷ này, các khu vực đại dương có diện tích gấp 2,5 lần khu vực Greenland (Đan Mạch) có thể vượt quá ngưỡng nguy hiểm về mặt sinh thái của nồng độ hạt vi nhựa, vì lượng hạt vi nhựa trong đại dương có thể tăng gấp 50 lần vào thời điểm đó. Điều này dựa trên dự đoán rằng sản lượng nhựa dự kiến sẽ tăng hơn gấp đôi vào năm 2040, dẫn đến các mảnh rác vụn nhựa trong đại dương sẽ tăng gấp bốn lần vào năm 2050.
Ô nhiễm nhựa đại dương trở thành hiểm họa đối với hệ sinh thái biển và các loại sinh vật
Sự gia tăng ô nhiễm nhựa hiện nay được dự báo sẽ gây ra những rủi ro lớn đến hệ sinh thái, với một số điểm nóng về ô nhiễm như Địa Trung Hải, khu vực biển Hoa Đông và biển Hoàng Hải, biển băng ở Bắc Cực đã vượt quá ngưỡng nguy hiểm về vi nhựa trong hệ sinh thái.
Cụ thể, nồng độ hạt vi nhựa trên ngưỡng 1,21 x 105 hạt/m3 đã được cho là ngưỡng gây rủi ro đáng kể đến hệ sinh thái, cần được kiểm soát nhanh chóng. Nhưng theo ghi nhận, ở một số khu vực trên thế giới, đặc biệt ở các điểm nóng về ô nhiễm như Địa Trung Hải, biển Hoa Đông, biển Hoàng Hải và biển băng ở Bắc Cực còn ghi nhận số liệu vượt ngưỡng trên.
Theo kịch bản xấu nhất, việc vượt quá ngưỡng nguy hiểm của ô nhiễm hạt vi nhựa trong hệ sinh thái có thể dẫn đến những tác động tiêu cực không chỉ đến các loài mà còn đến cả hệ sinh thái bao gồm việc suy giảm quần thể.
Heike Vesper, Giám đốc Chương trình Đại dương, WWF Đức cho biết: Tất cả các bằng chứng đều cho thấy việc ô nhiễm nhựa trong đại dương là không thể phục hồi được. Khi chất thải nhựa vào đại dương, nó phân hủy qua thời gian, tạo ra hạt vi nhựa và hạt nhựa nano, gây gia tăng nồng độ vi nhựa trong nhiều thập kỷ. Do đó, việc hướng tới giải quyết các nguyên nhân gốc rễ gây ra ô nhiễm nhựa có hiệu quả cao hơn nhiều so với các nỗ lực làm sạch đại dương. Nếu các Chính phủ, ngành công nghiệp và xã hội cùng hành động ngay bây giờ, chúng ta vẫn còn có thể hạn chế được cuộc khủng hoảng nhựa.
Mối đe dọa ô nhiễm hạt vi nhựa ngày càng lan rộng và ngày càng gia tăng này đối với sự sống đại dương chỉ có thể được giải quyết bằng một giải pháp hiệu quả mang tính toàn cầu và hệ thống nếu các quốc gia đồng lòng cho một quyết định tại Đại hội đồng Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEA 5.2).
“Không còn nghi ngờ gì nữa, ô nhiễm nhựa không được kiểm soát sẽ trở thành một yếu tố góp phần vào cuộc đại tuyệt chủng lần thứ 6 đang diễn ra, làm sụp đổ hệ sinh thái trên diện rộng và xâm phạm ranh giới an toàn của hành tinh. Chúng ta biết làm thế nào để ngăn chặn ô nhiễm nhựa và chúng ta biết cái giá của việc không hành động chính là các hệ sinh thái biển của chúng ta - không có lý do gì để trì hoãn hiệp ước toàn cầu về ô nhiễm nhựa. Cách để các quốc gia thoát khỏi cuộc khủng hoảng nhựa là đồng ý tham gia một hiệp ước ràng buộc toàn cầu đề cập đến tất cả các giai đoạn trong vòng đời của nhựa và điều đó hướng chúng ta đến mục tiêu chấm dứt ô nhiễm nhựa đại dương vào năm 2030”, bà Ghislaine Llewellyn, Phó giám đốc Chương trình Đại dương, WWF nhận định.