Đại học Quốc gia TPHCM vừa phối hợp với Bộ Xây dựng và UBND TPHCM tổ chức tọa đàm khoa học với chủ đề “Đô thị thông minh – Khung pháp lý và lộ trình triển khai" nhằm mục tiêu tham vấn khung pháp lý, bài học kinh nghiệm trong nước và quốc tế, lộ trình triển khai và đề xuất thí điểm tại khu đô thị Đại học Quốc gia TPHCM.
Chia sẻ tại tọa đàm, PGS.TS Vũ Hải Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM cho biết, Nghị quyết số 57-NQ/TW xác định mục tiêu thúc đẩy phát triển đô thị thông minh, gắn với đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Với vai trò là một đại học trú đóng trên địa bàn TPHCM, Đại học Quốc gia TPHCM chủ động phối hợp với lãnh đạo thành phố và Bộ Xây dựng tổ chức tọa đàm, nhằm tiếp thu ý kiến từ các chuyên gia, nhà khoa học. Các góp ý này sẽ được tổng hợp, báo cáo lên các cấp thẩm quyền nhằm góp phần hoàn thiện chính sách và xây dựng lộ trình phát triển đô thị thông minh phù hợp thực tiễn.
Theo PGS.TS Vũ Hải Quân, khu đô thị Đại học Quốc gia TPHCM đã cơ bản hoàn thiện về hạ tầng, với quy mô hơn 100.000 sinh viên đang học tập và sinh sống. Trên cơ sở đó, Đại học Quốc gia TPHCM đề xuất được tiên phong triển khai thí điểm mô hình đô thị thông minh. Đơn vị đã bắt đầu nghiên cứu và có những bước chuẩn bị ban đầu để hình thành mô hình đô thị thông minh theo các chuẩn mực tiên tiến.
PGS.TS Vũ Hải Quân nhấn mạnh, Đại học Quốc gia TPHCM mong muốn phát huy vai trò tiên phong trong việc xây dựng mô hình đô thị thông minh. Với lợi thế về diện tích vừa phải, hạ tầng ổn định và đội ngũ sinh viên có năng lực sử dụng khoa học công nghệ, khu đô thị Đại học Quốc gia TPHCM là môi trường phù hợp để triển khai thí điểm mô hình này. Đại học Quốc gia TPHCM cam kết từng bước triển khai xây dựng đô thị thông minh, trở thành nhân tố quan trọng, hướng đến sự phát triển chung của TPHCM.
Việc triển khai xây dựng TPHCM trở thành đô thị thông minh có ý nghĩa chiến lược đối với sự phát triển của thành phố trong những năm tới
Tại tọa đàm, ông Trương Trung Kiên, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM cho biết, việc triển khai xây dựng TPHCM trở thành đô thị thông minh là chủ trương lớn của lãnh đạo thành phố, có ý nghĩa chiến lược đối với sự phát triển của thành phố trong những năm tới.
Xây dựng đô thị thông minh sẽ giúp TPHCM giải quyết những thách thức của quá trình đô thị hóa và hỗ trợ cho việc thực hiện các chương trình đột phá, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, trở thành một trong những điểm đến có sức hấp dẫn thu hút khuyến khích nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, gia tăng giá trị trong chuỗi cung ứng nhằm nâng cao năng suất chất lượng và năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp; hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp…
Theo ông Lê Hoàng Trung, Phó Cục trưởng Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng), đô thị thông minh là một phương thức phát triển đô thị đang được các quốc gia trên thế giới quan tâm vì những lợi ích quan trọng đem lại cho người dân, doanh nghiệp và chính quyền các đô thị.
Thực tế, việc phát triển đô thị thông minh gặp một số khó khăn, hạn chế như thiếu thống nhất chung về đô thị thông minh và cách thức tổ chức thực hiện; thiếu cơ chế đặc thù trong thực hiện mua sắm, đấu thầu phát triển đô thị thông minh; thiếu các quy chuẩn, tiêu chuẩn để chuẩn hóa việc thực hiện, liên thông, cũng như quản lý chi phí, tổ chức vận hành; thiếu nguồn lực đầu tư, cơ chế huy động nguồn vốn xã hội hóa.
Về việc triển khai phát triển đô thị thông minh tại TPHCM, ông Lê Hoàng Trung cho rằng nên rà soát, ban hành đề án phát triển đô thị thông minh, ưu tiên hoàn thiện nền tảng cho phát triển đô thị thông minh, đặc biệt là hệ thống dữ liệu quy hoạch và phát triển đô thị trên nền GIS làm cơ sở để thông minh hóa công tác quy hoạch đô thị và quản lý quy hoạch…
Tại tọa đàm, các chuyên gia và nhà khoa học đã thảo luận về ba nhóm nội dung trọng tâm trong việc xây dựng và triển khai các mô hình đô thị thông minh tại Việt Nam. Các vấn đề này không chỉ liên quan đến lý thuyết mà còn phản ánh thực tiễn triển khai tại các thành phố lớn như TPHCM.
Nhóm thứ nhất đề cập đến cơ sở lý luận, kinh nghiệm quốc tế, các trụ cột của đô thị thông minh và lộ trình phát triển phù hợp với Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia...
Nhóm thứ hai xoay quanh kế hoạch triển khai đô thị thông minh tại TPHCM và một số địa phương.
Nhóm thứ ba nhấn mạnh vai trò của doanh nghiệp công nghệ, trường đại học và viện nghiên cứu trong việc thúc đẩy phát triển đô thị thông minh, đồng thời đề xuất định hướng xây dựng mô hình đô thị đại học thông minh tại Đại học Quốc gia TPHCM.
Tại sự kiện, các nhà khoa học và chuyên gia cũng phân tích mô hình đô thị thông minh dựa trên nền tảng tri thức; đề xuất cơ chế thử nghiệm chính sách (sandbox), phát triển hệ sinh thái mở, tích hợp các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu mở và mô hình thành phố số (Digital Twin) trong quy hoạch và vận hành đô thị.